Tomasz Jan Siemiątkowski

Tomasz Jan Siemiątkowski
ilustracja
Herb
Jastrzębiec
Data i miejsce urodzenia19 grudnia 1786
Tłokinia
Data i miejsce śmierci30 listopada 1830
Warszawa
OjciecJakub Siemiątkowski
MatkaJulianna z Walchnowskich
Żona

Apolonia ze Zbijewskich

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Grób Tomasza Jana Siemiątkowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Tomasz Jan Siemiątkowski herbu Jastrzębiec, (ur. 19 grudnia 1786 roku, Tłokinia k. Kalisza, zm. 30 listopada 1830 roku[1], Warszawa) – generał wojsk polskich Królestwa Kongresowego.

Życiorys

Siemiątkowski, syn Jakuba i Julianny z Walchnowskich, pochodził ze znanej w Kaliskiem majętnej rodziny szlacheckiej. Pierwsze nauki pobierał w Kaliszu. Mając lat 20 wstąpił do formowanej w Poznaniu Gwardii Honorowej mającej witać cesarza Napoleona, potem przeszedł w stopniu podporucznika do pułku jazdy powstającej w 1806 Legii Poznańskiej. Postąpił w lutym 1807 na porucznika, a już w maju, w czasie oblężenie Gdańska przez wojska napoleońskie, na kapitana. Wysłany wraz ze swym 5. Pułkiem Strzelców Konnych na wojnę przeciwko Rosji, odznaczył się w Bitwie pod Frydlandem i otrzymał w 1808 roku Order Virtuti Militari.

W roku 1812 Siemiątkowski brał ze swym pułkiem, przemianowanym teraz na 14.p. kirasjerów, udział w kampanii rosyjskiej Napoleona i wyróżnił się m.in. w bitwie pod Smoleńskiem. W sierpniu 1812 został kawalerem Legii Honorowej. Po powrocie do Księstwa Warszawskiego Siemiątkowski otrzymał awans na majora i został przydzielony do nowo utworzonego 15. Pułku Ułanów. W kampanii roku 1813 walczył (od sierpnia jako pułkownik) m.in. w bitwach pod Jüterbog i Dennewitz, działając głównie przeciw jednostkom pruskim. W listopadzie tego roku odznaczył się w potyczce pod Düben, walcząc przeciwko oddziałom Blüchera i otrzymał stopień oficera Legii Honorowej. W bitwie pod Lipskiem został ranny i przedarł się z resztkami pułku do Sedanu we Francji, gdzie walczył lutym i marcu 1814 w ostatnich bitwach Napoleona przed jego pierwszą abdykacją. Po upadku Napoleona Siemiątkowski wraz ze swym pułkiem powrócił w korpusie dowodzonym przez gen. Wincentego Krasińskiego do Polski.

Przyjęty przez wielkiego księcia Konstantego do wojsk Królestwa Polskiego, działał w latach 1815–1817 jako dowódca strzelców konnych gwardii. W 1817 poprosił o abszyt ze względu na zły stan zdrowia, ale powrócił w 1820 do służby czynnej i został przydzielony do Sztabu Głównego. W roku 1826 awansował na generała brygady i p.o. szefa Sztabu Głównego. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 20 lat służby[2].

W Noc Listopadową 29 listopada 1830 Siemiątkowski, który miał mieszkanie służbowe w Pałacu Saskim, otrzymał od w. ks. Konstantego zadanie obrony Placu Saskiego przed powstańcami. Utrzymał Pałac i Plac Saski do późnych godzin nocnych. Widząc koło Pałacu Brühla grupę żołnierzy i cywilów szykującą się do ataku na pałac pogalopował na koniu w ich stronę. Po ostrej wymianie zdań z powstańcami strzelono do niego i runął z konia. Zmarł następnego dnia w swym mieszkaniu w Pałacu Saskim.

Oprócz wyżej podanych odznaczeń Siemiątkowski posiadał także wysokie ordery rosyjskie: Order św. Anny 2. kl. z brylantami, Order św. Włodzimierza 3 kl. Odznaczony Orderem Świętego Stanisława I klasy w 1829 roku[3], II klasy w 1823 roku[4], posiadał Znak Honorowy za XX Lat Wzorowej Służby. Był żonaty z Apolonią ze Zbijewskich i miał trzech synów. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 23-6-23)[5], ale Stanisław Szenic nie wymienia go w swej pracy o cmentarzu, wspominając tylko trzech generałów-lojalistów: (Blumera, Potockiego i Trębickiego), którzy spoczęli na Powązkach. Badania pp. Biernatów (zobacz niżej) wykazały tymczasem, że i Siemiątkowski został tam pochowany.

Wraz z sześcioma innymi Polakami "wiernymi monarsze" gen. Siemiątkowski został na rozkaz cara Mikołaja I upamiętniony na nieistniejącym obecnie obelisku wzniesionym w 1841 na Placu Saskim.

Był członkiem loży wolnomularskiej Bracia Zjednoczeni w drugim stopniu rytu ("czeladnik")[6].

Przypisy

  1. ↑ Łoza podaje datę 29 listopada 1830 roku
  2. ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]
  3. ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, nr. 5, r. IX, Warszawa, sierpień 1930, s. 100.
  4. ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. XI, nr 3, Warszawa 1932, s. 61.
  5. ↑ Cmentarz Stare Powązki: TOMASZ SIEMIĄTKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-02-22].
  6. ↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

RUS Order św. Stanisława (baretka).svg
Baretka Orderu św. Stanisława.
RUS Order św. Włodzimierza (baretka).svg
Baretka Orderu św. Włodzimierza.
RUS Order św. Anny (baretka).svg
Baretka Orderu św. Anny.
Jastrzębiec herb.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny – Herb Jastrzebiec.jpg
Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb Jastrzębiec
Tomasz Jan Siemiątkowski - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Tomasza Jana Siemiątkowskiego na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 23, rząd 6, grób 23)