Tomasz Machciński

Tomasz Machciński
Data i miejsce urodzenia

2 marca 1942
Górki

Data śmierci

3 stycznia 2022

Dziedzina sztuki

fotografika

Tomasz Machciński (ur. 2 marca 1942 w Górkach, zm. 3 stycznia 2022[1] w Kaliszu[2]) – polski fotografik, performer, aktor niezawodowy; znany jako „człowiek o tysiącu twarzy”[3].

Życiorys

Tomasz Machciński urodził się w Górkach, w Puszczy Kampinoskiej; dzieciństwo spędził w szpitalach i sierocińcach, m.in. w Kaliszu[4]. Po II wojnie światowej zaopiekowała się nim korespondencyjnie amerykańska aktorka Joan Tompkins. W 1994 roku ich historia została przedstawiona w filmie dokumentalnym „Dziecko z katalogu” (reż. Alicja Albrecht).

Szkołę jako mechanik precyzyjny ukończył w 1963 roku. Podjął pracę jako praktykant maszyn biurowych w CMB. Mieszkał i tworzył w Kaliszu.

Tomasz Machciński zmarł 3 stycznia 2022[5]; został pochowany 7 stycznia na cmentarzu na Tyńcu w Kaliszu[6].

Twórczość

W 1966 zajął się fotografią. Stworzył tysiące fotograficznych autoportretów. Wcielał się w znane postacie z historii, literatury, polityki, kultury, a także wymyślone przez siebie typy ludzkie. Swoje ciało traktując jako medium trwającego ponad pół wieku, konsekwentnie realizowanego projektu artystycznego, będącego dziełem otwartym. Był zarazem reżyserem i aktorem, charakteryzatorem i kostiumografem, wreszcie artystą – fotografem i archiwistą własnych dokonań. Wykorzystując możliwości aparatu cyfrowego, nagrywał również performance’y, będące rejestracją improwizowanych utworów wokalnych[7]. Sam o sobie mówił: „Nie stosuję peruk, trików, natomiast wykorzystuję wszystko, co dzieje się z moim organizmem, jak: odrastanie włosów, ubytek zębów, choroby, starzenie się itp.”[8].

Wystawy indywidualne jego prac odbyły się m.in. w Kopenhadze, Beverly Hills, Warszawie, Wrocławiu, Łodzi, Kaliszu, Radomsku, Gnieźnie.

Brał udział w dwóch wystawach zbiorowych:

Filmy

Zrealizowano trzy filmy dokumentalne przedstawiające życie i twórczość Machcińskiego[10]:

  • „Amator”, reż. M. Nowakowski, (1978),
  • „Incognito” (1988) według scenariusza i w reżyserii Henryka Dederki,
  • „Dziecko z katalogu” (1994) według scenariusza i w reżyserii Alicji Albrecht.

Zrealizowana została również etiuda szkolna „Ja Machciński” (reż. E.K. Rząd)[11]. Henryk Dederko za film „Incognito” otrzymał wyróżnienie na festiwalu w Norymberdze oraz Grand Prix na Festiwalu Filmów o Sztuce w Zakopanem w 1992 r.

Przypisy

  1. ↑ Nie żyje Tomasz Machciński – Człowiek Tysiąca Twarzy, calisia.pl [dostęp 2022-01-04] (pol.).
  2. ↑ Nie żyje Tomasz Machciński. „Człowiek o tysiącu twarzy” pozostawił po sobie ponad 22 tys. fotografii, kultura.onet.pl [dostęp 2022-03-27].
  3. ↑ Emilia Dłużewska: Człowiek o tysiącu twarzy. Co mechanik z Kalisza ma wspólnego z Warholem, Hitlerem i gwiazdą seriali?. wyborcza.pl, 15 czerwca 2021. [dostęp 2022-01-08].
  4. ↑ Roman Pawłowski: 17 tysięcy twarzy Tomasza Machcińskiego [FELIETON]. Wyborcza.pl, 2016-02-26. [dostęp 2016-02-27].
  5. ↑ Emilia Dłużewska: Tomasz Machciński nie żyje. Artysta znany jako „człowiek o tysiącu twarzy” zmarł w wieku 79 lat. wyborcza.pl, 3 stycznia. [dostęp 2022-01-08].
  6. ↑ Janusz Jaros: Kilkadziesiąt osób pożegnało dziś Tomasza Machcińskiego. Świecki pogrzeb na cmentarzu Tynieckim w Kaliszu. kalisz.wyborcza.pl, 7 stycznia 2022. [dostęp 2022-01-08].
  7. ↑ Tomasz Machciński, Outsiders artmuseum [dostęp 2016-02-27] (pol.).
  8. ↑ Człowiek 1000'ca twarzy Tomasz Machciński. Marciński galeria fotografii. [dostęp 2022-01-04].
  9. ↑ Szkoda mnie zakopać, Dwutygodnik [dostęp 2016-03-21] (pol.).
  10. ↑ Tomasz Machciński. Filmpolski.pl. [dostęp 2016-02-27].
  11. ↑ Gamafilm: Ja Machcinski. vimeo.com. [dostęp 2016-02-27].