Tomasz Słowianin

Tomasz Słowianin
Θωμᾶς ὁ Σλάβος
Ilustracja
Tomasz w stroju cesarza bizantyjskiego negocjuje z Arabami, grafika madryckiego rękopisu kroniki Jana Skylitzesa
Data i miejsce urodzeniaok. 760
Gaziura w Poncie
Data i miejsce śmiercipaździernik 823
Arkadiopolis
Zawód, zajęcieprzywódca powstania, samozwańczy cesarz Konstantyn VI[1]

Tomasz Słowianin (także zwany Tomasz z Giazury) – przywódca powstania antyfeudalnego, które wybuchło w 821 roku na terenie Cesarstwa Bizantyjskiego. Oficer armii bizantyjskiej, potomek słowiańskich przesiedleńców do Azji Mniejszej[2].

Swym zasięgiem objęło prowincje położone w Azji Mniejszej oraz dzięki słowiańskiej pomocy prowincje bałkańskie. Przyczyną zrywu było żądanie przywrócenia kultu obrazów, który 6 lat wcześniej ponownie został zakazany przez cesarza Leona V Armeńczyka. Chłopstwo domagało się także ochrony państwa przed warstwą nowych właścicieli ziemskich, zwanych dynatoi[3].

Owi dynatoi ujarzmiali wolnych rolników zmuszając ich do udzielania świadczeń oraz podporządkowując ich własnemu sądownictwu. Na skutek ataku chana Bułgarów Omurtaga w 823 roku i nieudanemu atakowi na Konstantynopol powstanie upadło. Po klęsce spotkało się z ogromnymi i krwawymi represjami na wsi wśród buntowników i ich rodzin. Tomasz Słowianin został stracony przez nabicie na pal[4].

Przypisy

  1. ↑ Katarzyna Kobylecka rozmawia z prof. Władysławem Duczko, Tomasz Słowianin i inni, czyli jak podbijaliśmy Europę, audycja Polskiego Radia, zapis audio.
  2. ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 459. ISBN 83-85719-85-7.
  3. ↑ Benedykt Zientara: Historia Powszecha Średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 1998, s. 60. ISBN 83-85660-77-1.
  4. ↑ А.А. Васильев: Византия и арабы. Политические отношения Византии и арабов за время Аморийской династии. Санкт-Петербург: 1900, s. 408. (ros.)

Media użyte na tej stronie