Tomasz Umiński

Tomasz Umiński
Data i miejsce urodzenia

7 września 1931
Warszawa

Zawód, zajęcie

Zoolog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Tomasz Umiński (ur. 7 września 1931 w Warszawie) – polski zoolog, uczestnik opozycji demokratycznej w PRL.

Życiorys

Ukończył studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego (wówczas Wydział Biologii i Nauk o Ziemi). Od 1955 roku do 2001 roku pracował na Wydziale Biologii UW jako nauczyciel akademicki. Od 1993 roku profesor nadzwyczajny tej uczelni[1]. W latach 2001−2011 był wykładowcą Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin w Warszawie, dla której stworzył także pracownię przyrodniczą oraz arboretum.

Jest autorem książek naukowych i podręczników szkolnych, między innymi: Zwierzęta i kontynenty, Zwierzęta i oceany, Ekologia, środowisko, przyroda; Życie naszej ziemi. Pełnił funkcję konsultanta redakcji naczelnej Nowej encyklopedii powszechnej PWN (1996) oraz konsultanta zoologicznego polskiej edycji czasopisma „National Geographic[2].

W 1957 roku podczas wyprawy Warszawskiego Klubu Speleologicznego do jaskini Ptica Dupka w Bułgarii odkrył nowy gatunek ślimaka: Lindbergia (Spinophallus) umińskii RIEDEL 1960[3][4]

W latach 1959−1960 uczestniczył jako kierownik naukowy w wyprawie jachtu Dar Opola na Morze Czerwone[5][6]. Podczas prac prowadzonych na wyspach Archipelagu Dahlak odkrył nowy gatunek ślimaka Cerithidea dahlakensis, który po przekazaniu do Muzeum Historii Naturalnej w Londynie został opisany przez brytyjskiego malakologa H.E.J. Biggsa[7][8].

W latach 1976−1989 uczestniczył w działaniach opozycji demokratycznej. Od 13 grudnia 1981 roku do 11 lipca 1982 roku był internowany kolejno w Białołęce, Jaworzu i Darłówku[1]. W 2010 roku został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[9][10] a w 2019 roku przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Wolności i Solidarności[11].

Publikacje (wybór)

  • Zwierzęta i kontynenty: zoogeografia popularna (Warszawa 1968)
  • Zwierzęta i oceany: popularna zoogeografia wód morskich (Warszawa 1976)
  • Ekologia, środowisko, przyroda: podręcznik dla szkół średnich (Warszawa 1995)
  • Życie naszej ziemi (Warszawa 1998)
  • Zwierzęta ziemi (tom XIII Wielkiej encyklopedii geografii świata, Poznań 1998)

Przypisy

  1. a b Tomasz Umiński, Życiorys, 26 stycznia 2010, maszynopis niepublikowany, do użytku wewnętrznego Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin.
  2. Tomasz Umiński - Autor. Księgarnia WSiP, sklep.wsip.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
  3. A. Riedel, Die Gattung Lindbergia Riedel (Gastropoda, Zonitidae) nebst Angaben über Vitrea illyrica, „Annales Zoologici”, Polska Akademia Nauk, Instytut Zoologiczny, Warszawa 1960, s. 339.
  4. http://www.animalbase.unigoettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/species?id=3083
  5. Bolesław Kowalski, Wyprawa „Koral”, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1962.
  6. Jerzy Knabe, Dar Opola na Morzu Czerwonym, „Żagle” 2010 nr 2, zob. też: https://web.archive.org/web/20100813165538/http://www.zagle.com.pl/artykul/czytaj/dar-opola-na-morzy-czerwonym,8711/
  7. H.E.J. Biggs, Mollusca from the Dahlak Archipelago, Red Sea, „Journal of Conchology” 1965 nr 25, ss. 337-341.
  8. Concha – Muszle w kolekcji Jacka Glanca | CONCHA – Jacek Glanc – muszle, muszla, mięczaki, ślimaki, Internetowy Klub Miłośnikow Muszli, Radzionków, konchologia, seashell ..., www.muszle.concha.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
  9. Odznaczenia za zasługi dla Rzeczypospolitej. 2010-04-07. [dostęp 2012-12-21].
  10. M.P. z 2009 r. nr 17, poz. 223
  11. Krzyż Wolności I Solidarności : Lista Osób Odznaczonych : Tomasz Umiński. [dostęp 2022-12-07].

Linki zewnętrzne