Tomasz Vetulani

Tomasz Vetulani^[a] (ur. 21 grudnia 1965 w Krakowie^[1]) – polski malarz, rzeźbiarz i rysownik.

W swojej twórczości zawiera zarówno odniesienia osobiste, jak i komentarze do bieżących spraw politycznych i społecznych. Posługuje się m.in. materiałami nieszlachetnymi, jak silikon i gąbka. Od 1991 mieszka i tworzy w Utrechcie w Holandii. Posiada podwójne obywatelstwo: polskie i holenderskie.

Życie i twórczość

Urodził się w Krakowie jako drugi syn Jerzego Vetulaniego i Marii Vetulani z domu Pająk, młodszy brat Marka. Został ochrzczony przez biskupa Karola Wojtyłę^[2][3], który był przyjacielem jego rodziny.

Zdał maturę w V Liceum Ogólnokształcym im. Augusta Witkowskiego w Krakowie. W latach 1986–1991 studiował na Wydziale Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uzyskał dyplom w pracowni Juliusza Joniaka^[4][5]. Podczas studiów przez krótki czas współpracował z Tadeuszem Kantorem^[6]. W 1990 wyjechał do Izraela, gdzie przez dwa semestry studiował na Uniwersytecie Hajfy^[4]. W latach 1992–1993 dzięki stypendium Wspólnoty Flamandzkiej Belgii i Ministra Kultury Polski odbył studia na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Gandawie^[4][7].

Tomasz Vetulani debiutował w 1992 roku wystawą w Stawski Gallery w Krakowie. W 1994 otrzymał wyróżnienie na XXXI Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa Bielska Jesień^[8], a w 2002 nominację do Nagrody im. Daniela Chodowieckiego na polski rysunek i grafikę. W 1991 wyjechał i osiedlił się w Holandii^[3], gdzie obecnie mieszka i tworzy^[1][6].

Jego prace były prezentowane na kilkudziesięciu wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce, Holandii, Niemczech i Norwegii, m.in. w CSW Zamku Ujazdowskim w Warszawie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Galerii Bunkier Sztuki, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Biurze Wystaw Artystycznych w Bielsku-Białej, Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu oraz w galeriach prywatnych. Od 2014 wystawia w Galerii Olympia w Krakowie^{[9][10][11][12][13][14]}.

W Utrechcie wykonał szereg realizacji publicznych, w tym: na moście nad kanałem pomiędzy ulicami Bleyenburgstraat i Huizingalaan, na osiedlu Zeeheldenbuurt(niderl.), balustradę Eendjesbrug (Most kaczki, 2014)^{[6][15][16][17][18]}; w parku Voorveldse Polder(niderl.) rzeźbę De Stoel (Krzesło, 2018)^[19][20]; oraz ponownie na osiedlu Zeeheldenbuurt, w sąsiedztwie pierwszej realizacji, kolejną balustradę Eendjesbrug (Most kaczki, 2021)^[21][22].

Komentujący twórczość Tomasza Vetulaniego oceniali, że „artysta żongluje z łatwością i przekorą rozmaitymi środkami wyrazu oraz mediami”^[12], „bawi się wyrwanymi z kontekstu rzeczywistości wizerunkami przedmiotów”^[10] tworząc krytyczne prace o „mocnych konotacjach społecznych i politycznych”^[12], „prześmiewczym i ironicznym charakterze”^[23], w których patrzy na Polskę „z dużą obawą, (...) z perspektywy emigranta, z odmiennie ukształtowanej kulturowo i społecznie Holandii, która stała się jego nową ojczyzną”^[23], a z drugiej strony kreuje „subtelne obrazy-obiekty”^[12], z reguły przedstawiające postać kobiecą^[4][24], w których „celowo odrzuca klasyczne piękno postaci na rzecz kruchości, ulotności czy po prostu większej wrażliwości na to, co zastane”^[23].

W swoim malarstwie Tomasz Vetulani wykorzystuje farbę olejną, szkic, akwarelę, jak i materiały nieszlachetne jak silikon czy gąbkę^[b][25]. Na deskach, płytach cynkowych oraz matrycach komputerowych tworzy cykle malarskie, które cechuje „stonowana, monochromatyczna kolorystyka” podkreślająca „melancholię i ulotność przedstawień”^[4]. Tomasz Vetulani tworzy obiekty z przypominającego wosk białego kleju^[12], taśmy klejącej oraz z wykorzystaniem odpadów, np. korków^[4][26]. Do obrazów i obiektów włącza w formie kolażu archiwalne fotografie. Inspiruje się m.in. architekturą religijną oraz otaczającą przyrodą i krajobrazem holenderskim^[27].

Ma troje dzieci^[27]. Jest ateistą^[3]. Przed wyborami samorządowymi w 2018 poparł kandydaturę Jacka Majchrowskiego na prezydenta Krakowa^[28][29]. W 2020 wziął udział w protestach w sprawie aborcji po tzw. orzeczeniu Trybunału J. Przyłębskiej^[3].

Wybrane wystawy

Fragment instalacji z wystawy Ręczna robota, prace powstałe w reakcji na sytuację polityczną w Polsce po wyborach parlamentarnych w 2015

Indywidualne

• Moira, Utrecht, 1994;
• Sluijmer & Van Leeuwen, Utrecht, 1996;
• Hordaland Kunstsenter(norw.), Bergen, 1997;
• Galleri Allmenningen, Bergen, 1999;
• Galerie De Verrasing, Utrecht, 2000;
• Expositieruimte Stichting 1/2, Rotterdam, 2001;
• INTERDRUCK Schipper+Patitz, Lipsk, 2001;
• Galerie Besselaar, Utrecht, 2003;
• EM Galerie, Kollum, 2005;
• Solo tentoonstelling Windesheim, Zwolle, 2009;
• Rysunki z niskich krajów, Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu (Galeria Aneks), 2011^[5][30];
• Galerie Niek Waterbolk, Utrecht, 2013;
• Wizja lokalna, Galeria Olympia, Kraków, 2014^[9][10];
• (Re)search: schetsen en sculpturen, Museum Warsenhoeck(niderl.), Nieuwegein, 2017^[31];
• Zagrożenia nie ma. Barwa i broń, Galeria Olympia, Kraków, 2017^[12][24].

Zbiorowe

• Stawski Gallery, Pałac Sztuki w Krakowie, 1992;
• Ogólnopolski Konkurs Malarstwa Bielska Jesień, Biuro Wystaw Artystycznych w Bielsku-Białej, 1994^[32];
• Krąg, Bunkier Sztuki w Krakowie, 1995; Biuro Wystaw Artystycznych w Bielsku-Białej, Biuro Wystaw Artystycznych w Zielonej Górze, Olsztyn, Włocławek, 1996^[33];
• Krajobraz końca XX wieku, Ogólnopolski Konkurs Malarstwa Bielska Jesień, Biuro Wystaw Artystycznych w Bielsku-Białej, 1997^[34];
• W tym szczególnym momencie, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 1998^[25];
• Galerie de Verrasing, Utrecht, 1999;
• Konkurs o Nagrodę im. Daniela Chodowieckiego na polski rysunek i grafikę, Biuro Wystaw Artystycznych w Sopocie, 2002;
• Kirche und Design, Deutsches Textil Museum(niem.), Krefeld, 2003;
• ART Poznań, Poznań, 2005;
• Ontmoeting II, Galerie Regio Art Rijnmond, Spijkenisse, 2016^[35][36];
• 16 lat, Galeria Olympia, Kraków, 2015^[37];
• Ręczna robota, Galeria Olympia, Kraków, 2016^[11];
• Juliusz Joniak i jego uczniowie, pracownia 124, Pałac Sztuki w Krakowie, 2018;
• Multi-Kulti, Dom Norymberski w Krakowie, 2018^[23];
• Salon odrzuconych, klub Betel w Krakowie, we współpracy z Galerią Olympia, 2018^[38][39];
• Z kolan. Polska to marzenie, Galeria Olympia, Kraków, 2018^[13][40];
• Salon Olympii. Kolekcja Jesień 2019, Galeria Olympia, Kraków, 2019^[14][39];
• Artyści z Krakowa. Generacja 1950–1969, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, 2020^[41];
• Nasza wystawa. Mokre obrazy. 21, Galeria Olympia, Kraków, 2021^[42];
• Uczta, Zofia Weiss Gallery, 2022^[43][44][45];
• Pomiędzy, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, 2022^[43][44][46].

Opracowano na podstawie materiału źródłowego^[1]

Rodzina

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona Tomasza Vetulaniego