Tomasz Wiśniewski (działacz polityczny)

Tomasz Wiśniewski
Szczęsny, Adam
Ilustracja
Tomasz Wiśniewski w okresie walk w Hiszpanii (1937-1939)
Kapitan Kapitan
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1897
Siedliska

Data śmierci

19 czerwca 1980

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie II RP
Emblem of the International Brigades.svg Brygady Międzynarodowe
Ludowe Wojsko Polskie Siły Zbrojne PRL

Jednostki

Brygada im. Jarosława Dąbrowskiego
WUBP w Rzeszowie

Stanowiska

Komisarz wojenny
kierownik
zastępca szefa

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Powstania śląskie
Hiszpańska wojna domowa

Późniejsza praca

funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL

Tomasz Feliks Wiśniewski
Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1897
Siedliska

Data i miejsce śmierci

19 czerwca 1980
Rzeszów

Przynależność polityczna

Polska Partia Socjalistyczna

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Polski

Przynależność polityczna

Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej Samopomoc

Przynależność polityczna

Polska Partia Robotnicza

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Tomasz Feliks Wiśniewski pseud. Szczęsny, Adam (ur. 11 grudnia 1897 w Siedliskach, zm. 19 czerwca 1980 w Rzeszowie) – działacz socjalistyczny i komunistyczny, uczestnik I wojny światowej, powstań śląskich i wojny domowej w Hiszpanii, oficer aparatu bezpieczeństwa PRL[1]. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys

Syn Franciszka, pochodził z rodziny chłopskiej, był robotnikiem rolnym z zawodu. Po ukończeniu szkoły wyjechał na Śląsk i podjął pracę w kopalni. Podczas I wojny światowej służył w armii austro-węgierskiej jako kapral, następnie był sierżantem Wojska Polskiego. Brał udział w powstaniach śląskich.

W pracy zaangażował się w ruch robotniczy, uczestniczył w strajkach, za co został zwolniony z pracy i aresztowany. W latach 1923-1926 należał do PPS. W 1927 powrócił w rodzinne strony. Od 1928 należał do KPP. Pod koniec 1928 z ramienia partii został skierowany do Zjednoczenia Lewicy Chłopskiej „Samopomoc”, gdzie został sekretarzem zarządu komitetu powiatowego w Rzeszowie zastępując Ferdynanda Tkaczowa[2]. W 1929 wybrany sekretarzem dzielnicy Wiejskiej KPP Rzeszów. W 1930 uczestniczył w kongresie chłopskim w Berlinie, gdzie został aresztowany, po czym odesłany do Polski. Był członkiem Egzekutywy Podokręgu KPP Rzeszów, sekretarzem Podokręgu KPP Rzeszów, sekretarzem Podokręgu KPP Tarnów. Za wspieranie strajkujących grup chłopskich był więziony.

W latach 1937-1939 brał udział w wojnie domowej w Hiszpanii jako żołnierz i komisarz wojenny Brygadzie Międzynarodowej im. Jarosława Dąbrowskiego. Podczas walk został ranny. Po zakończeniu wojny w Hiszpanii udał się do ZSRR, gdzie przebywał do końca 1944. Był m.in. słuchaczem 7-miesięcznego kursu Kominternu. Działał w Związku Patriotów Polskich.

Po powrocie do Polski został działaczem PPR, później PZPR. Był organizatorem władzy ludowej na obszarze Rzeszowszczyzny. Był współorganizatorem Wojewódzkiego Zarządu Związku Samopomocy Chłopskiej w Rzeszowie. Był radnym Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Rzeszowie i członkiem Wojewódzkiej Rady Narodowej (WRN). Od 10 kwietnia 1945 kierował sekcją 5 Wydziału I WUBP w Rzeszowie, a 31 lipca 1945 został p.o. zastępcą kierownika tego urzędu. Od 5 stycznia 1946 zastępca szefa i p.o. szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowiew. 20 września 1946 przekazany do dyspozycji MBP, a 15 listopada 1945 zwolniony. W 1956 przeszedł na emeryturę. W późniejszych latach działał społecznie. Pełnił funkcję członka KW PZPR w Rzeszowie, WKKP. Był członkiem Rady Naczelnej, Zarządu Okręgowego i Wojewódzkiego ZBoWiD w Rzeszowie.

Zmarł 19 czerwca 1980 i został pochowany na Cmentarzu Wilkowyja w Rzeszowie[3].

Publikacje

  • Z działalności rewolucyjnej Partii Chłopskiej na Rzeszowszczyźnie (lata 1924-1931) (Rzeszów, Komitet Wojewódzki PZPR, 1963)
  • Ich życie to walka (współautorka: Aniela Czech; Rzeszów, Komitet Wojewódzki PZPR, 1963)

Odznaczenia

Przypisy

  1. Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2019-04-25] (ang.).
  2. Tomasz Wiśniewski: Z działalności rewolucyjnej Partii Chłopskiej na Rzeszowszczyźnie (lata 1924-1931). Rzeszów: Wydawnictwo Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Rzeszowie, 1963, s. 22.
  3. Tomasz Wiśniewski. grobonet.erzeszow.pl. [dostęp 2017-12-14].
  4. Wręczenie odznaczeń w Belwederze, „Dziennik Polski”, 1974, nr 172, s. 3.
  5. M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 247.
  6. Odznaczenie zasłużonych pracowników Woj. Urzędu Bezpieczeństwa. „Dziennik Rzeszowski”. 234, s. 3, 13 października 1946. 
  7. Spotkanie Egzekutywy KW PZPR w wpisanymi do „Księgi ludzi zasłużonych dla województwa”. „Nowiny”. Nr 199, s. 5, 23 lipca 1974. 

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
POL Order Krzyża Grunwaldu 3 Klasy BAR.svg
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Emblem of the International Brigades.svg
Autor: MyName (Roger Davies), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Emblem of the International Brigades, Spanish Civil War
POL Order Budowniczych Polski Ludowej (1960) BAR.svg
Baretka Orderu Budowniczych Polski Ludowej (wzór z rozetką).