Tomaszowice (województwo małopolskie)
Artykuł | 50°8′8″N 19°50′47″E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 50°10'N, 19°54'E, 50°8'7.94"N, 19°50'49.09"E |
- błąd | 19564 m |
Odległość | 380 m |
wieś | |
Dwór | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2010) | 717 |
Strefa numeracyjna | 12 |
Kod pocztowy | 32-085[1] |
Tablice rejestracyjne | KRA |
SIMC | 0342120 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°08′08″N 19°50′47″E/50,135556 19,846389 |
Tomaszowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krakowskim.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0342137 | Podbrzezie | część wsi |
0342143 | Podskalany | część wsi |
Historia
Wieś powstała prawdopodobnie w I poł. XIII w. Właścicielami byli m.in: od roku 1444 Minoccy (przez pięć pokoleń), Kucharscy (przez pięć pokoleń), rajca krakowski Franciszek Toryani. W II poł. XVIII wieku Tomaszowicami władali starostowie wolbromscy Dębińscy. Ponoć starościna wolbromska wystawiła wielopokojowy, bogato urządzony dwór drewniany, w nim „odrzwia orzechowe, piece z kafli turkusowych”, i gościła w nim szlachtę i magnaterię krakowską, urządzała bale i przyjęcia. Następnie wieś nabył Franciszek Piekarski autor książek ekonomicznych. W roku 1830 Tadeusz Konopka kupił Tomaszowice dla swego syna Romana, wznosząc nowy dwór i zabudowania istniejące do dziś. Ostatnim właścicielem był Bogusz. Po wojnie zespół dworski przejął skarb państwa i urządził w zabytkowym miejscu chlewnię dewastując znacznie budynki i ogród. Zlokalizowaną w dworze tuczarnią kierował m.in. Bogdan Pęk[5]. Obecnie dwór znajduje się w rękach prywatnych.
Wieś posiada bogatą tradycję, kultywowaną przez mieszkańców. Zachowały się piękne podania wyjaśniające m.in. nazwy dzielnic: Fijakrówka, Pod Dziewką oraz Skotnica. Legendy mówią też o karczmie, co się zapadła pod ziemię, czy o mnichu pokutującym pod skałą za sprzedaż dzwonów modlnickiego kościoła. Tomaszowice słyną z umiłowania tradycji, pracy społecznej i zaangażowania. Od 1892 roku działa tu drużyna OSP, od 1980 zespół regionalny „Wesołe Kumoszki” noszący obecnie nazwę „Tomaszowianie”. W ramach zespołu regionalnego utrzymuje i odtwarza się tradycje lokalne, np. „Pucheroki z Tomaszowic”, „Herody z Tomaszowic, „Wesele z Tomaszowic”, dożynki, święcenie wiana dożynkowego.
Zabytki
W Tomaszowicach znajduje się XIX-wieczny zespół dworsko-parkowy. Obejmuje on klasycystyczny dwór i zabudowania folwarczne. Obecnie obiekt został przekształcony na hotel o trzygwiazdkowym standardzie. W ośrodku znajdują się również sale konferencyjne i seminaryjne, restauracja oraz pomieszczenia wystawowe. Zespół obiektów jest miejscem licznych szkoleń, imprez okolicznościowych, konferencji, bankietów i wystaw.
Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1292 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Monika Rogozińska: Były wieprze, a jest perła. rp.pl, 2009-03-10. [dostęp 2013-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kraków County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.34 N
- S: 49.87 N
- W: 19.50 E
- E: 20.37 E
Herb gminy Wielka Wieś
Autor: Piotrekwas, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zespół dworski, Tomaszowice - widok na dwór