Tomb Raider III

Tomb Raider III, również Tomb Raider III: Adventures of Lara Croft – przygodowa gra akcji wyprodukowana przez Core Design i wydana przez Eidos Interactive 15 listopada 1998^[1]. Trzecia część serii Tomb Raider.

Akcja gry toczy się w Indiach, Londynie i Nevadzie oraz na Pacyfiku i Antarktyce. Lara Croft poszukuje elementów starożytnego meteorytu Vermuelin, który ma zdradzać przyszłość wszechświata. Zdobycie artefaktu utrudnia jej doktor Willard, pragnący wykorzystać wiedzę o meteorycie do stworzenia mutantów mających pomóc mu w podbiciu świata. Gracz kontroluje ruchy bohaterki, rozwiązuje zagadki logiczne i eliminuje wrogów.

Prace nad grą rozpoczęły się w grudniu 1997. Program został wydany 20 listopada 1998, po premierze trafił na pierwsze miejsce najczęściej kupowanych gier w Wielkiej Brytanii. Do 1998 zapewnił producentom ponad 68 mln euro przychodu ze sprzedaży w krajach Unii Europejskiej. Do 2009 rozszedł się w ponad 6 mln egzemplarzy na świecie.

Gra zdobyła przychylne oceny od krytyków i graczy^[2].

Rozgrywka

Podobnie jak poprzednie części, Tomb Raider III jest jednoosobową grą akcji obserwowaną z perspektywy trzeciej osoby^[1]. Gra składa się z 19 misji^[3], które umiejscowiono w Indiach, Londynie, w Nevadzie i na jednej z wysp na południowym Pacyfiku, a także w Antarktyce^[4]. Gracz kieruje archeolożką Larą Croft, którą rozwiązuje zagadki logiczne i toczy walkę z różnymi rodzajami przeciwników^[1], których pokonuje, używając szeregu broni palnych, zarówno znanych z poprzednich gier (m.in. para pistoletów z niekończącym się zapasem amunicji, strzelba, Uzi, pistolet-harpun)^[1], jak i nowych (pistolety Desert Eagle i MP5 oraz wyrzutnia rakietowa)^[5].

W trzeciej części twórcy skupili się na rozwoju elementów logicznych kosztem rozgrywki zręcznościowej^[6][4].

Programiści wzbogacili ruchy Lary o pełzanie, bieg sprintem i chodzenie w zwisie^[5], a także dodali nowe pojazdy, którymi bohaterka może się poruszać (w tym np. quad, kajak, ponton czy samochód terenowy)^[5]. Wprowadzili też postacie pomagające Larze w pokonywaniu przeciwników^[5]. Niedługo przed premierą Mike Schmitt, producent stowarzyszony Eidos Interactive, zapowiedział grę jako „zdecydowanie mniej liniową od dwóch pierwszych”^[5]. Wraz z rozwojem akcji gracz może zdecydować, w jakiej kolejności wykonywać misje^[1]. Zapis gry możliwy jest w każdym momencie rozgrywki po znalezieniu kryształu^[7][8].

Fabuła

Lara Croft przybywa do Indii^[3], gdzie poszukuje kamienia Infada w tamtejszej dżungli^[9]. Po zdobyciu skarbu dowiaduje się od doktora Willarda, naukowca współpracującego z korporacją RX Tech, że kamień jest jedną z czterech części ocalałych ze meteorytu^[1] o nazwie Vermuelin^[10], który spadł na Antarktykę 300 milionów lat wcześniej i który ma zdradzać przyszłość wszechświata^[10]. Miejsce znajdowania się pozostałych elementów meteorytu ustalają dzięki pamiętnikowi jednego z podróżników, który w XIX wieku odnalazł skarb, po czym ukrył go w różnych zakątkach świata^[11]. Lara podejmuje współpracę z naukowcem i rozpoczyna poszukiwania skarbów^[11]: Oko Isis znajduje w Londynie^[12], Element 115 – na terenie amerykańskiej bazy wojskowej Strefa 51 w stanie Nevada^[13], a Ora Dagger – na jednej z wysp na Południowym Pacyfiku^[14].

Po znalezieniu wszystkich artefaktów udaje się na Antarktykę, gdzie odkrywa, że Willard wykorzystywał wiedzę o meteorycie na potrzeby tworzenia niebezpiecznych mutantów, które mają mu pomóc w podbiciu świata^[15]. Naukowiec kradnie Larze artefakty, po czym ucieka^[15]. Bohaterce udaje się go znaleźć w momencie, gdy ten dzięki artefaktom przemienia się w potwora^[16]. Lara dezaktywuje meteoryt i zabija Willarda^[17].

Produkcja

Prace nad grą rozpoczęły się w grudniu 1997^[18]. W związku z zapotrzebowaniem rynku, wywołanym sukcesem poprzednich części, wydawca Eidos Interactive wymusił na Core Design wydanie kolejnej gry przed końcem 1998^[19], pozostawiając studiu – podobnie jak w przypadku Tomb Raider II – 11 miesięcy na przygotowanie gry^[19]. Z powodu przemęczenia spowodowanego intensywną pracą przy drugiej odsłonie gry, część pracowników wnioskowała o wydłużenie czasu przygotowań do dwóch lat^[19]. Po odmownej decyzji wydawcy^[19] nie zgodzili się na pracę przy tytule^[19], ale pomogli stworzyć nowy zespół programistów dedykowanych do tworzenia Tomb Raider III^[19]. Po premierze gry większość deweloperów mówiła, że główną motywacją do pracy były wysokie tantiemy^[5].

Programiści odświeżyli silnik graficzny gry^[5], dzięki czemu rozbudowali m.in. efekty cząsteczkowe, odpowiedzialne np. za realistyczny wygląd płomieni czy plusku wody^[18]. Dzięki większej liczbie trójkątów uzyskali bardziej skomplikowane struktury^[1] i wydobyli więcej szczegółów z krajobrazu^[3][20], a także opracowali nowy system refleksów świetlnych^[5]. Urozmaicili zestaw ubrań bohaterki, dodając m.in. czarny kombinezon^[3] czy spodnie we wzór moro^[3]. Twórcy wzmocnili siłę przeciwników, a nad ich sztuczną inteligencją pracował Tom Scutt^[18].

W maju 1998 grę promowano na targach Electronic Entertainment Expo, podczas których po raz pierwszy zaprezentowano wirtualny model Lary Croft, zaprojektowany tak, by sprawiał wrażenie samodzielnie odpowiadającego na pytania kierowane z publiczności^[21]. Producenci odbyli międzynarodową trasę promocyjną, obejmującą spotkania Nell McAndrew, modelki wcielającej się w postać Lary Croft, z mediami m.in. we Włoszech, Hiszpanii, Niemczech, USA i Australii^[21]. Ponadto wizerunek bohaterki pojawił się na okładkach wielu branżowych magazynów w Wielkiej Brytanii^[21], a także wykorzystano go w reklamie samochodów SEAT^[21] oraz w teledysku do piosenki zespołu Die Ärzte^[21] „Männer sind Schweine”. W sprzedaży pojawiły się też markowe gadżety i odzież z wizerunkiem Lary Croft^[21]. W październiku 1998 studio zaczęło udostępniać w Internecie kolejne zrzuty ekranu pochodzące z gry^[20], a 5 listopada udostępniło oficjalne demo gry^[22].

20 listopada gra została udostępniona na komputery osobiste i PlayStation^[18][23]. Po premierze producenci udostępnili łatki naprawiające błędy techniczne^[24].

Odbiór

Odbiór gry
Recenzje Publikacja Ocena AllGame [25] „CD-Action” PC: 8/10[26] „Electronic Gaming Monthly” 69/100[27] „GamePro” 80/100[27] Game Revolution C+[28] GameSpot 7,5/10[8] GamesRadar 92/100[27] IGN PC: 8/10[4]
Oceny z agregatorów Agregator Ocena Metacritic PC: 76/100 (z 14 recenzji)[2]

Gra zebrała pozytywne recenzje wśród krytyków i graczy, którzy doceniali dopracowaną grafikę^[8][25], jakościową oprawę dźwiękową^[25], ciekawą fabułę gry i nielinearność rozgrywki^[8].

Większość krytyków zwracała uwagę na wtórną i mało oryginalną rozgrywkę^[4][3][29]. Grze zarzucano też problematyczne sterowanie postacią^[3][28] i uciążliwą pracę kamery^[28][25]. Część recenzentów krytykowała grę, twierdząc, że jest „zbyt rozległa” i „za trudna”^[30].

Gra po premierze trafiła na pierwsze miejsce najczęściej kupowanych gier w Wielkiej Brytanii^[31]. W 1998 gra zapewniła producentom ponad 68 mln euro przychodu za sprzedaż w krajach Unii Europejskiej, za co odebrali platynową płytę na festiwalu Milia w Cannes w 1999^[32]. W 2009 podano, że gra rozeszła się w ponad 6 mln kopiach na świecie^[33].

Tomb Raider III: The Lost Artifact

Dodatek Tomb Raider III: The Lost Artifact składa się z pięciu poziomów związanych ze szkockim Loch Ness^[34].

Przypisy