Toompea

Toompea widziana z wieży Kościoła św. Olafa

Toompea w XIX wieku

Zamek Toompea

Toompea (z niem. Domberg – wzgórze katedralne) – wapienne wzgórze znajdujące się w centralnej części Tallinna, stolicy Estonii. Jego wymiary to mniej więcej 250 na 400 m i jest około 30 m wyższe od otaczających terenów. Obecnie w starym Zamku Toompea, znajdującym się na wzgórzu, ma siedzibę Riigikogu - estońskie Zgromadzenie Państwowe, a oprócz tego na Toompea znajduje się też siedziba Rządu Estonii.

Toompea jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Geografia

Wzgórze należy do klintu północnoestońskiego, który jest częścią klintu bałtyckiego. Znajduje się około 1,5 km na północny zachód od piaskowcowej wyżyny północnoestońskiej. Jest z nią połączona wąską piaskowcową granią. W północnej, wschodniej i zachodniej części wzgórza znajdują się klify o wysokości do 25 m, odsłaniające wapienie z ordowiku i kambryjskie piaskowce. Powierzchnia wzgórza to około 7 ha^[1].

Toompea wyłoniła się jako wyspa z Bałtyckiego Jeziora Lodowego około 10 000 lat temu^[1]. Dzięki ciągłym ruchom izostatycznym połączyła się z lądem w epoce Morza Litorynowego. Wysokość wzgórza dochodzi do 48 m n.p.m.

Mitologia

W mitologii estońskiej Toompea funkcjonuje jako kurhan usypany na miejscu pochówku Kaleva przez jego żonę Lindę. Z łez, które uroniła opłakując go, powstało jezioro Ülemiste^[2]. Opisuje to narodowy epos Kalevipoeg.

Architektura na wzgórzu Toompea

• Zamek Toompea
• Dom Stenbocka – siedziba Rządu Estonii
• Sobór św. Aleksandra Newskiego w Tallinnie
• Katedra Najświętszej Maryi Panny w Tallinnie
• Estońska Akademia Nauk

Przypisy