Topiło

Topiło
wieś
Ilustracja
Grobla na jeziorze Topiło
Państwo Polska
Województwo podlaskie
Powiathajnowski
GminaHajnówka
Liczba ludności (2015)38[1]
Strefa numeracyjna85
Kod pocztowy17-200[2]
Tablice rejestracyjneBHA
SIMC0030188
Położenie na mapie gminy wiejskiej Hajnówka
Mapa konturowa gminy wiejskiej Hajnówka, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Topiło”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Topiło”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Topiło”
Ziemia52°38′19″N 23°37′21″E/52,638611 23,622500

Topiło – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka[3][4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Topiło położone jest w kompleksie leśnym Puszczy Białowieskiej nad sztucznym zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie, na rzece Perebel. Bogactwo flory i fauny tego akwenu sprawiają wrażenie naturalnego jeziora w środku puszczy. Przez środek przecina go grobla, po której biegnie tor kolejki wąskotorowej. 27 maja 1945 roku w Topile-Majdanie (na tzw. „czternastym”) miało miejsce starcie partyzantów szwadronu pod dowództwem Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta” z 5 Wileńskiej Brygady AK z obławą NKWD, w trakcie której zginęli „Julek” i „Jastrząb”. W miejscowości znajduje się mogiła poległych[5].

Topiło było inspiracją dla międzynarodowego sympozjonu artystyczno-programowego Topiło-Utopia którego pierwsza edycja odbyła się w 2002 roku, a przyciągnęła artystów z Francji, Szwecji, Włoch, a nawet z dalekiej Australii.

Według stanu z 31 grudnia 2012 mieszkało tu 46 stałych mieszkańców[6].

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Orzeszkowie, a wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętych Cyryla i Metodego w Hajnówce.

Części wsi

Integralne części wsi Topiło[3][4][7]
SIMCNazwaRodzaj
0030194Basenczęść wsi
0030202Czternastyczęść wsi
0030219Groszczęść wsi
0030225Majdanczęść wsi

Kolej wąskotorowa

Topiło niegdyś było osadą pracowników leśnych. Podczas I wojny światowej Niemcy uruchomili w puszczy kolejkę wąskotorową – Kolej Leśna Puszczy Białowieskiej – Hajnówka, którą przewozili ścięte drewno. Jezioro służyło do składowania go przez zimę jeszcze w okresie międzywojennym.

Od stacji wyjściowej w Hajnówce Topiło dzieli 11 km. Topiło jest ostatnim przystankiem, dalej tory zostały rozebrane.

Podczas godzinnego postoju kolejki można przejść ścieżką edukacyjną leśnych osobliwości, zobaczyć miniskansen kolejki. W osadzie prowadzona jest działalność agroturystyczna.

Galeria

  • Ostatni przystanek kolejki - Topiło (lokomotywa V10C)

  • Parowóz-pomnik

  • Przystanek kolejki wąskotorowej

  • Miejsce na urządzenie pikniku w pobliżu przystanku wąskotorówki

  • Kapliczka ku czci leśników pomordowanych podczas II wojny światowej

  • Mogiła żołnierzy AK na „Czternastym"

  • Rzeka Perebel

  • Panorama rozlewiska rzeki Perebel w pobliżu Topiła

  • Zalew Topiło

  • Cisza przed burzą na zalewie w Topile

Przypisy

  1. ↑ Strona gminy. Statystyka ludności na 31.12.2015 [dostęp 2021-01-08]
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1293 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Bitwa na Topile – 63 rocznica, poranny.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
  6. ↑ Statystyka ludności na 31 grudnia 2012 r.. Urząd Gminy Hajnówka. [dostęp 2013-09-15].
  7. ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (pol.). opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06].

Linki zewnętrzne

Gmina Hajnówka
Wsie
Kolonia
Osady
Integralne
części wsi

POL gmina Hajnówka COA.svg

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Topiło-Miejsce na piknik.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Miejsce na piknik we wsi Topiło. Znajduje się tuż obok przystanku kolejki wąskotorowej.
Topiło-Cisza przed burzą 1.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cisza przed burzą na zalewie w Topile.
Topiło-Przystanek kolejki wąskotorowej.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Przystanek kolejki wąskotorowej we wsi Topiło.
Poland - Topilo Lake with dam.JPG
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Merlin (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Poland, dam on Topilo Lake
Powiat hajnowski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu hajnowskiego, Polska
Topilo-2.JPG
Autor: Dariusz.Biegacz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Jezioro w Topile.
Perebel.JPG
Autor: Stormbringer76, Licencja: CC BY 3.0
Perebel-okolice Topiła
Topiło-Kapliczka.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Miejsce pamięci we wsi Topiło poświęcone leśnikom pomordowanych podczas II wojny światowej.
Hajnówka (gmina wiejska) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Hajnówka, Polska
Perebel panorama zachód.jpg
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Panorama rozlewiska rzeki Perebel w pobliżu wsi Topiło. Widok w kierunku zachodnim.
Topiło-Czternasty.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mogiła dwóch nieznanych żołnierzy AK położona na tzw. "czternastym" w okolicach wsi Topiło.
Topiło-Parowóz-pomnik-2.JPG
Autor: jdx, Licencja: CC BY-SA 3.0
Parowóz Ty-3811 w roli pomnika we wsi Topiło.
Kolejka-hajnowka-3.JPG
Autor: Dariusz.Biegacz, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kolejka wąskotorowa w Hajnówce - lokomotywa V10C.