Torpeda Typ 93
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rodzaj | torpeda niekierowana |
| Historia | |
| Lata produkcji | 1936–1945 |
| Dane techniczne | |
| Długość | 9 m |
| Średnica | 610 mm |
| Masa | 2700 kg |
| Napęd | silnik tłokowy dwucylindrowy o mocy 520 KM, wykorzystujący jako paliwo naftę i tlen jako utleniacz[1] |
| Zasięg | 20 km przy 48–50 w. |
| Prędkość | do 50 węzłów |
| Masa głowicy | 490 kg |
.jpg)
Torpeda Typ 93 (jap. 酸素魚雷 93-shiki gyorai) – japońska torpeda, prawdopodobnie najszybsza i największa torpeda II wojny światowej[a].
W trakcie wojny na Pacyfiku (1937–1945) pozostawała na uzbrojeniu wielu typów japońskich krążowników i niszczycieli. Potocznie znana pod amerykańskim, powojennym określeniem „długa lanca” (ang. Long Lance)[1].
Opis
Torpeda Typ 93 model 1 miała kaliber 610 mm i przenosiła 490 kg materiału wybuchowego. Układ napędowy torpedy oparty był na wykorzystaniu jako paliwa nafty oraz czystego tlenu jako utleniacza (zamiast powietrza), co umożliwiało jej osiąganie dużych prędkości oraz zapewniało brak śladu rozpuszczonych spalin w wodzie za torpedą[1][2].
Torpeda tego typu została opracowana w roku 1933 (2593 rok według imperialnego kalendarza japońskiego). Do grudnia 1941 roku wyprodukowano około 1350 torped tego typu – około połowy wszystkich wyprodukowanych torped Typ 93[2]. Od 1936 roku wyprodukowano w arsenałach marynarki w Kure i Sasebo 1150 torped Typ 93 modelu 1 modyfikacji 2 (93-shiki gyorai, 1-gata, kai 2)[3]. Całkowita waga tej torpedy wynosiła 2700 kg, długość 9 metrów, średnica zaś 610 mm. Z racji swojej bardzo wysokiej prędkości, wielkiego zasięgu przy poszczególnych zakresach prędkości i dużej ilości materiału wybuchowego, torpedy Typ 93 stanowiły bardzo skuteczną broń w pojedynkach na powierzchni oceanu.
Prowadzono próby jeszcze szybszej wersji Typ 93 model 2, w dwóch eksperymentalnych odmianach A i B, osiągającej prędkość do 60 węzłów, lecz nie weszła ona do produkcji. W 1943 roku wprowadzono natomiast do produkcji torpedę Typ 93 model 3 o zmniejszonym zapasie paliwa i zasięgu, za to z głowicą zwiększoną do 790 kg materiału wybuchowego, używaną w ograniczonym zakresie przez niszczyciele w latach 1944–1945[3] (w tym okresie japońskie okręty nawodne jednak już praktycznie nie odnosiły zwycięstw nad aliantami).
Torpedy Typ 93 wystrzeliwano początkowo ze starszych dwururowych wyrzutni torpedowych Typ 89 i trzyrurowych Typ 90, po ich odpowiednim przystosowaniu. W 1934 roku opracowano najbardziej rozpowszechnioną czterorurową wyrzutnię torpedową Typ 92, obracaną pneumatycznie. Jedynie dla niszczyciela Shimakaze opracowano wyrzutnię pięciorurową Typ 0[1].
W 1938 roku do uzbrojenia japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej wprowadzono torpedę Typ 95 będącą zmniejszoną wersją torpedy Typ 93. Uzbrojeniem japońskiej żywej torpedy kaiten była między innymi torpeda Typ 93.
Uwagi
- ↑ Brytyjskie torpedy 24,4 calowe (622 mm), używane tylko na pancernikach typu Nelson, miały minimalnie większy kaliber, lecz mniejszą masę (2600 kg) i długość.
Przypisy
- ↑ a b c d Kopacz 2007 ↓, s. 34-35
- ↑ a b Wildenberg i Polmar 2010 ↓, s. 123
- ↑ a b Lacroix 1997 ↓, s. 779-780
Bibliografia
- Thomas Wildenberg, Norman Polmar: Ship killer: a history of the American torpedo. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 2010. ISBN 978-1-59114-688-9.
- Eric Lacroix, Japanese Cruisers of the Pacific War, Linton Wells, London: Chatham Publ, 1997, ISBN 1-86176-058-2, OCLC 222107331 (ang.).
- Michał Kopacz, Japońska czterorurowa wyrzutnia torpedowa Typ 92, „Modelarstwo Okrętowe”, nr 10 (3/2007).
Media użyte na tej stronie
.svg)
Variant version of a flag of Japan, used between January 27, 1870 and August 13, 1999 (aspect ratio 7:10).
Japanese, Type 93, "Long Lance" torpedo, on display outside U.S. Navy headquarters in Washington, DC, during World War II. This torpedo was recovered from Point Cruz on Guadalcanal.
Lot-801-27: Guadalcanal Campaign, 7 August 1942 – February 9 1943. “Torpedo That Failed”. This huge Japanese torpedo, Type 93 (long lance), fired from a submarine, failed to hit its mark. It plunged harmlessly ashore on the beach of Guadalcanal. U.S. Navy photograph. Photographed through Mylar sleeve. (2015/11/06).