Torpedo Moskwa

Torpedo Moskwa

«Торпедо» Москва

Pełna nazwa	Закрытое акционерное общество Футбольный клуб «Торпедо» Москва
Przydomek	Чёрно-Велые (Czarno-Biali) Автозаводцы (Wytwórcy samochodów)
Barwy	czarno-białe
Data założenia	1924
Liga	Priemjer-Liga
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Moskwa
Siedziba	Moskwa
Adres	ul. Wostocznaja 4A, 115280 Moskwa
Stadion	Stadion Akademii Spartaka Stadion im. E. Strielcowa
Sponsor techniczny	Puma
Właściciel	Koncern ROSSIUM (75,51%) Elgiera (24,49%)
Prezes	Ilja Gierkus
Trener	Andriej Tałałajew
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Strona internetowa

Futbolnyj Kłub „Torpedo” Moskwa (ros. Футбольный Клуб «Торпедо» Москва), właśc. Zakrytoje akcyoniernoje obszczestwo Futbolnyj kłub „Torpedo” Moskwa (ros. Закрытое акционерное общество Футбольный клуб «Торпедо» Москва) – rosyjski klub piłkarski z Moskwy.

Historia

Założony w 1924 roku jako Proletarskaja Kuznica (ros. Пролетарская Кузница). Do 1930 roku drużyna pod tą nazwą występowała w Mistrzostwach Moskwy, potem kontynuowała grę w tych rozgrywkach jako A.M.O. (ros. Автомобильное Московское Общество, czyli Moskiewskie Towarzystwo Samochodowe). Klub należał do fabryki samochodów ZiŁ (wcześniej ZiS, czyli Zawod Imienia Stalina - ros. Завод имени Сталина).

Podczas industrializacji zespół stopniowo rósł w jedną z największych sił sportowych w Rosji. Promocję do Wyższej Ligi klub wywalczył w 1938 i od tej pory pierwszy raz występował już oficjalnie jako Torpedo. Klub potrafił przerwać hegemonię innych moskiewskich drużyn - CSKA, Spartaka i Dinamo. W 1945 i 1953 roku finiszował jako trzeci zespół Związku Radzieckiego. 4 lata później Torpedo zostało wicemistrzem kraju. Pierwszym ogromnym sukcesem było wywalczenie mistrzostwa ZSRR w 1960 roku. W tym okresie Eduard Strielcow został skazany na dwa lata gułagu za odmówienie przejścia z Torpedo do wojskowego klubu CSKA, bądź Dinamo, za którym stało KGB. Strielcow po odbyciu kary wrócił do Torpedo w 1965 i pomógł zespołowi w wywalczeniu drugiego mistrzostwa kraju. Utalentowany gracz uzyskał status jednej z legend, lecz nie pomógł rok później w obronie tytułu, który trafił w ręce Dynama Kijów, gdzie błyszczał 22-letni skrzydłowy Walery Łobanowski.

Jesienią 1976 Torpedo zdobyło swój trzeci i ostatni tytuł mistrzowski, wyprzedzając o dwa punkty Dynamo Kijów. Tym samym "czarno-biali" zapisali się w historii radzieckiej piłki, jako jeden z pięciu zespołów, który wygrał więcej niż dwa mistrzostwa.

Konstantin Zyrianow, piłkarz Torpedo w latach 2000—2007

W 1993 roku klub sięgnął po Puchar Rosji, choć bronił się przed spadkiem. Kłopoty nadeszły w 1996 roku, kiedy ZiŁ postanowił sprzedać klub Władimirowi Alojszaninowi, który przeniósł go z dotychczasowej areny FK Moskwa na Łużniki. W 2000 roku Dimitrij Włazmikin z 18 golami został królem strzelców, a Torpedo było pierwszym z zespołów ponad spadkowiczami. Kilka lat później, 25 listopada 2006 zespół żegnał się z ligą po remisie 1:1 z Szynnikiem Jarosławl. Torpedo uplasowało się na 15. miejscu w lidze, wygrywając zaledwie 3 z 30 meczów w sezonie.

Spadek nie oznaczał poprawy sytuacji klubu, który miał problemy finansowe, które wiązały się m.in. z przelotami na mecze do Kaliningradu czy Chabarowska. Ostatecznie forma piłkarska pozostawiała nadzieje w związku z zajęciem szóstego miejsca na finiszu rozgrywek. Początek kolejnego sezonu i porażka 0:1 z Nostą Nowotroick była początkiem walki o zajęcie miejsca gwarantującego pozostanie w Pierwszej Dywizji. Reformy ligi sprawiły, że z zaplecza najwyższej klasy rozgrywkowej w Rosji miało spaść siedem, a nie pięć zespołów, jak pierwotnie ustalano. Torpedo po wygraniu zaledwie trzech meczów z pierwszych osiemnastu było poważnie zagrożone spadkiem, którego ostatecznie nie uniknęło. 6 listopada 2008 roku Torpedowcy ulegli Witiaziowi Podolsk 2:4 i po raz pierwszy zostali zdegradowani do rosyjskiej Drugiej Dywizji. Zespół zgromadził 49 punktów i zajął 18 miejsce po 42 seriach spotkań. Do bezpiecznej strefy i piętnastego miejsca zabrakło mu ośmiu punktów.

W 2009 roku zespół miał nie występować w żadnej profesjonalnej klasie rozgrywkowej. Nowi właściciele Torpedo podjęli jednak decyzję o apelacji i ta miała miejsce 3 kwietnia. Ostatecznie została ona odrzucona z racji zbyt późnej próby rejestracji drużyny i klub został zmuszony do występów w strefie moskiewskiej Ligi Amatorskiej (4. liga).

W sezonie 2012/13 zespół ponownie grał w Pierwszej Dywizji, bezpośrednim zapleczu rosyjskiej Priemjer-Ligi.

W sezonie 2013/14 czarno-biali zajęli 3 miejsce w Pierwszej Dywizji i po wygranym barażu z Kryliami Sowietow awansowali do Premier-Ligi. Tam po w 24. kolejce (0:1 z FK Rostów) drużyna Torpedo osunęła się do strefy spadkowej, z której już się nie wydostała.

Z powodu kłopotów finansowych i rosnącego zadłużenia klub nie został dopuszczony do rozgrywek Pierwszej Dywizji w sezonie 2015/16. Dlatego Torpedo wystąpiło w rozgrywkach Drugiej Dywizji (PFL), gdzie zajęło 12. miejsce w grupie "Centrum".

Bilans występów klubu Torpedo Moskwa w rozgrywkach piłkarskich Rosji (Stan na początek sezonu 2022/23)
Poziom	Rozgrywki	Sezony	Mecze	Z	R	P	B+	B–	Pkt	Lata	Awanse	Spadki	Naj.
I	Priemjer-Liga	16	494	189	143	162	629	597	710	1992–2006, 2014–2015, 2022-		2	{{{wynik}}}
II	Pierwyj diwizion	7								2007–2008, 2011–2014, 2019–2022	2	1	{{{wynik}}}
III	Wtoroj diwizion	5								2010, 2015–2019	2	1	{{{wynik}}}
IV	LFL	1	32	30	0	2	128	19	90	2009	1		{{{wynik}}}

Barwy i symbole

Tradycyjnymi barwami Torpedo są kolory czarny i biały. W czasach radzieckich piłkarze występowali również w niebieskich strojach. Autorstwo klubowego herbu przypisuje się Wiaczesławowi Orłowowi.

1949

(c) El Pollo Diablo z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0 1952

1968

1972

1986

2013

2014

2016

Stadion

Stadion im. Eduarda Strielcowa

Po objęciu władzy w klubie przez Władimira Alojszanina zespół zmienił obiekt, na którym podejmował rywali w lidze. Z kameralnego Stadion im. Eduarda Strielcowa przeniósł się na największy obiekt sportowy w Rosji, Łużniki. Frekwencja na meczach "czarno-białych" była bardzo mizerna. W dniu degradacji do Pierwszej Dywizji, kiedy klub zremisował 1:1 z Szynnikiem Jarosławl, spotkanie oglądało zaledwie 1500 widzów.

Po powrocie do Priemjer-Ligi w sezonie 2014/15 klub występował głównie na stadionie Saturn w Ramienskoje.

W Drugiej Dywizji gra natomiast na boisku akademii Spartaka Moskwa.

Sukcesy

Międzynarodowe

W swojej historii Torpedo Moskwa wystąpiło w 77 meczach europejskich pucharów.

Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 2017 r.)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Liga Europy (Puchar UEFA)	zdobywca	-
	finalista	-
	ćwierćfinalista	1	1990/91
Puchar Zdobywców	zdobywca	-
	finalista	-
	ćwierćfinalista	2	1967/68, 1986/87
Puchar Intertoto	zdobywca	-
	finalista	-
	półfinalista	1	1997

Krajowe

Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 1991 r.)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	3	1960, 1965, 1976 (j)
	II miejsce	3	1957, 1961, 1964
	III miejsce	6	1945, 1953, 1968, 1977, 1988, 1991
Puchar	zdobywca	6	1949, 1952, 1960, 1968, 1972, 1986
	finalista	9	1947, 1958, 1961, 1966, 1977, 1982, 1988, 1989, 1991

Zdobyte trofea w rozgrywkach Rosji (stan na: 2017 r.)
Rozgrywki	Osiągnięcie	Razy	Sezon(y)
Mistrzostwo	I miejsce	-
	II miejsce	-
	III miejsce	1	2000
Puchar	zdobywca	1	1993
	finalista	-
II liga	I miejsce	-
	II miejsce	-
	III miejsce	1	2014

Zawodnicy

Skład

Aktualny na dzień 8 lutego 2021.

Nr Poz. Piłkarz 2 2 obrońcaOB Dmitrij Riedkowicz 5 2 obrońcaOB Grigorij Gwardiejew 7 3 pomocnikPO Aleksandr Riazancew 9 3 pomocnikPO Władisław Adajew 10 4 napastnikNA Igor Lebiedienko 11 3 pomocnikPO Konstantin Kiertanow 15 3 pomocnikPO Aleksandr Oriechow 16 2 obrońcaOB Maksim Szorkin 17 3 pomocnikPO Filipp Dworieckow 18 3 pomocnikPO Žiga Škoflek 24 3 pomocnikPO Andriej Lach 28 2 obrońcaOB Rusłan Magal

Nr Poz. Piłkarz 29 1 bramkarzBR Anton Porutczikow 31 2 obrońcaOB Daniła Kozłow 39 1 bramkarzBR Aleksandr Dowbnia 44 2 obrońcaOB Artiom Samsonow 49 2 obrońcaOB Jegor Proszkin 51 1 bramkarzBR Witalij Botnar 52 3 pomocnikPO Rawil Nietfułlin 71 4 napastnikNA Denys Bałaniuk 72 3 pomocnikPO Astiemir Gordiuszenko 77 2 obrońcaOB Tiemirkan Sundukow 90 4 napastnikNA Amur Kałmykow 99 2 obrońcaOB Andriej Jewdokimow

Uwagi

Bibliografia

• Michał Flis: Storpedowani, (pol.) CzasFutbolu.pl, 2015-06-30 [dostęp 2021-02-08].

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona klubu (ros.)