Tors Belwederski
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | |
| Medium | |
| Wymiary | 1,59 m |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | Muzea Watykańskie |
Tors Belwederski – pochodząca z I wieku p.n.e. grecka rzeźba autorstwa Apolloniosa z Aten.
Wykonana z marmuru, ma 1,59 metra wysokości. Obecnie znajduje się w Muzeach Watykańskich (Museo Pio-Clementino, Sala Muz). Według różnych hipotez przedstawia Heraklesa, Polifema, Prometeusza, Marsa, Sylena lub Filokteta[1].
Dokładne pochodzenie rzeźby jest nieznane; zdaniem niektórych badaczy może to być późniejsza rzymska kopia greckiego oryginału[1]. Najstarsza wzmianka na jej temat pochodzi z 1433; wówczas znajdowała się w pałacu rodu Colonna[1]. Na początku XVI wieku weszła w posiadanie Watykanu i została umieszczona na dziedzińcu papieskiego Belwederu (stąd jej nazwa). W 1798 Francuzi wywieźli ją do Paryża jako zdobycz wojenną, do Włoch powróciła po upadku Napoleona w 1815[2].
Liczne rysunki z natury są świadectwem traktowania rzeźby jako obiektu studiów artystów pracujących w pałacu papieskim. Najbardziej do jej rozsławienia przyczynił się Michał Anioł, który był nią zachwycony i wielokrotnie ją studiował[3]. Podziwiał on dynamiczną pozę i starannie odtworzoną muskulaturę postaci, nawiązując do niej wielokrotnie w swoich pracach, m.in. w aktach nagich młodzieńców (ignudi) na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej[4]. Artysta planował nawet zrekonstruowanie brakujących elementów posągu, lecz ostatecznie zrezygnował z tego zamiaru[3]. Odmienne zdanie na temat rzeźby miał Stendhal, nie odbierając emocjonalnie jej cech szczególnych i uznając, że sławna jest ona głównie zainteresowaniem Rafaela i Michała Anioła[3].
Przypisy
- ↑ a b c Muzea Watykanu. Warszawa: Arkady, 1983, s. 22-24. ISBN 83-213-3144-0.
- ↑ Ian Chilvers: The Oxford Dictionary of Art and Artists. Oxford: Oxford University Press, 2009, s. 56. ISBN 978-0-19-953294-0.
- ↑ a b c Barbara Furlotti: Muzea Watykańskie, Rzym. Warszawa: HPS/Rzeczpospolita, 2007, s. 16, seria: Wielkie muzea. ISBN 978-83-60688-25-0.
- ↑ Barbara Furlotti: Muzea Watykańskie, Rzym. Warszawa: HPS/Rzeczpospolita, 2007, s. 128.
Linki zewnętrzne
- Muzea Watykańskie: The Belvedere Torso (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: Jean-Pol GRANDMONT, Licencja: CC BY-SA 3.0
Torso of the Belvedere, neo-attic artwork that would be the Greek hero Ajax Telamonius suicide made by Apollonios, son of Nestor, Athenian folowing the inscription on the pedestal. - Museo Pio-Clementino (Inv. 1192), Vatican Museums, Rome.