Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Żywcu

Gmach „Sokoła” w Żywcu (1905)

Kurs dla instruktorów Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Żywcu w 1928 roku.

Okolicznościowy druk upamiętniający działalność TG Sokół w Żywcu w latach 1893–1928.

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Żywcu – jedno z gniazd Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” utworzone w 1893 roku w Żywcu. Było trzecim z kolei gniazdem sokolskim założonym na Śląsku Cieszyńskim^[1].

Geneza

Pierwsze organizacje sokolskie tworzyły się na Śląsku już w XIX wieku. Idea tworzenia towarzystw gimnastycznych rozpowszechniła się wśród Polaków przychodząc z Czech. Pierwsze polskie gniazdo ruchu sokolskiego zostało założone w 1867 roku we Lwowie. Natomiast pierwsze gniazdo „Sokoła” utworzone przez Polaków mieszkających na Dolnym Śląsku powstało 21 lipca 1894 roku we Wrocławiu.

Zamiar zawiązania oddziału „Sokoła” w Żywcu mieszkańcy zainteresowani sportem podjęli w 1891 roku czyli dwa lata przed rzeczywistym założeniem organizacji. Wtedy to kilkuosobowa delegacja po instrukcje i wskazówki udała się z Żywca; do siedziby organizacji we Lwowie.

Historia

Oddział Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” założony został oficjalnie w Żywcu 15 lipca 1893 roku. Walne zgromadzenie założycielskie na prezesa mianowała Władysława Namysłowskiego, a na jego zastępcę Jana Łazarskiego. 7 września 1902 roku został wmurowany kamień węgielny. Budowa gmachu była już zaawansowana, ściany wymurowano na wysokość parteru. Projekt budynku przygotował były prezes żywieckiego Sokoła inżynier Barański. Budowę nadzorował druh Munk^[2]. W 1905 odbył się zlot sokoli w Żywcu^[3]. Żywieckie gniazdo „Sokoła” podporządkowane było organizacyjnie I krakowskiemu okręgowi tej organizacji t.zw. dzielnicy krakowskiej, a w 1924 roku dzięki staraniom Jerzego Szczurka prezesa „Sokoła” w Cieszynie do nowo utworzonego X okręgu cieszyńskiego^[4].

Zobacz też

• Dzielnica Śląska Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”

Przypisy

Bibliografia

• Wincenty Ogrodziński: Dzieje Dzielnicy Śląskiej "Sokoła". Katowice: TG Sokół w Katowicach, 1937.
• Praca zbiorowa: „Jednodniówka wydana z okazji 35 lecia gniazda Sokolego w Żywcu 1893-1928”. Żywiec: TG Sokół w Żywcu, 1928.

Linki zewnętrzne

• Danuta Stysło, "Z dziejów Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Żywcu w latach 1893-1914". Kultura Fizyczna nr 5, 2003, strony 31-36. Plik PDF.