Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919
Ilustracja
Wielkopolski Krzyż Powstańczy i logo TPPW na tablicy pamiątkowej w Zielonej Górze (2003)
Państwo

 Polska

Siedziba

ul. Piekary 17 VIII p., 61-823 Poznań

Data założenia

30 stycznia 1989

Rodzaj stowarzyszenia

stowarzyszenie rejestrowe

Status

organizacja pożytku publicznego (od 6 października 2004 r.)

Profil działalności

badawczy, edukacyjny

Zasięg

ogólnopolski

Prezes zarządu

Anatol Gawrych-Laudański (1989-1993), Stefan Barłóg (1993-2015), Tadeusz Musiał (od 2015)

Członkowie

ok. 2500

Nr KRS

0000066835

Data rejestracji

7 grudnia 2001

Powiązania

Związek Uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 (1920-1928), Związek Powstańców Wielkopolskich (1928-1939), Związek Weteranów Powstań Wielkopolskich RP (1946-1949)

Położenie na mapie Polski
Ziemia52°24′17″N 16°55′41″E/52,404780 16,927940
Strona internetowa

Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 – stowarzyszenie patriotyczne o zasięgu ponadregionalnym, z kołami w sześciu województwach, liczącymi łącznie ok. 90 kół i ok. 2,5 tys. członków.

Charakterystyka

Powstało 30 stycznia 1989. Jego celem, zapisanym w statucie, jest m.in. krzewienie wiedzy i kultywowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim oraz popularyzacja wartości, które przyświecały powstańcom wielkopolskim. Odznaką organizacyjną Towarzystwa jest rozetka (biało-czerwona kokarda) z nadrukiem w środku rozetki, w części czerwonej „TPPW”.

Najwyższą władzą Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/19 jest Krajowy Zjazd Delegatów. Na bieżąco pracami towarzystwa kieruje zarząd główny i wybrane z jego składu prezydium. Obecnym prezesem towarzystwa jest Tadeusz Musiał[1], a wiceprezesem Janusz Sałata. Ogółem do organizacji należy ponad 2500 członków skupionych w 84 kołach[2].

Cele te są realizowane m.in. poprzez:

  • odczyty i prelekcje,
  • działalność wydawniczą (książki i czasopismo),
  • organizowanie konkursów i wystaw,
  • dokumentowanie historii Powstania Wielkopolskiego.

Najważniejsze decyzje, w tym personalne, podejmowane są podczas krajowych zjazdów Towarzystwa, odbywających się średnio co cztery lata w Domu Żołnierza w Poznaniu:

  • I Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 listopada 1994
  • II Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 24 kwietnia 1999
  • III Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 12 kwietnia 2003
  • IV Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 21 kwietnia 2007
  • V Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 9 kwietnia 2011
  • VI Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 19 kwietnia 2015
  • VII Krajowy Zjazd Delegatów TPPW: 8 czerwca 2019

W 2009 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką honorową „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego”. Uroczyste przyozdobienie sztandaru odbyło się 9 marca 2009 r. w sali czerwonej Pałacu Działyńskich w Poznaniu.

22 maja 2018 r. uchwałą nr LXVII/1226/VII/2018 Rady Miasta Poznania "w uznaniu zasług dla pełnej poświęcenia wieloletniej działalności na rzecz krzewienia wiedzy i kultywowania pamięci o zwycięskim Powstaniu Wielkopolskim" TPPW otrzymało tytuł "Zasłużony dla Miasta Poznania"[3][4].

W 2020 r. TPPW zostało laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[5]. Uroczyste wręczenie nagrody nastąpiło 21 grudnia 2021 r. w sali białej Hotelu Bazar[6]

28 września 2021 r. TPPW zostało uhonorowane Odznaką "Za wybitne zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych". Uroczystość odbyła się w Sali im. Lubrańskiego Collegium Minus w Poznaniu podczas Wojewódzkiej Konferencji Sprawozdawczej ZKRPiBWP w Poznaniu[7].

Honorowym prezesem TPPW pozostaje Stefan Barłóg, honorowym kapelanem - o. prof. Eustachy Rakoczy ZP[8], a honorowymi członkami: wojewoda Piotr Florek (2011)[9], minister Stanisław Kalemba (2019), minister Krystyna Łybacka (2019), Jerzy Przybecki (2019) i ppłk rez. Wojciech Zawadzki[10].

Struktura organizacyjna (2022)

TPPW posiada następującą strukturę[11]:

  • Zarząd Główny - prezes Tadeusz Musiał
  • Oddział Kujawsko-Pomorski (1999)[12] - prezes Sławomir Łaniecki
    • Koło w Brzozie
    • Koło im. płk. Antoniego Grygiela w Bydgoszczy (1999)[12] - Grzegorz Hetzig
    • Koło w Inowrocławiu
    • Koło nr 23 im. ppor. Franciszka Borzycha w Mroczy (2007)[13]
    • Koło w Nakle
    • Koło w Pakości
    • Koło w Rynarzewie
    • Koło w Złotnikach Kujawskich
  • Oddział Lubuski (1997)[14] - prezes Kamil Hypki
    • Koło w Babimoście
    • Koło w Gorzowie Wielkopolskim (2020) - Michał Klisiński
    • Koło w Kargowej
    • Koło nr 7 w Krośnie Odrzańskim - Janusz Kamerduła
    • Koło w Nowej Soli (2011) - Paweł Szpigun[15]
    • Koło w Skwierzynie (2022)[16]
    • Koło w Sulechowie (2001)
    • Koło w Witnicy - Marian Piątkowski[17]
    • Koło nr 5 im. gen. broni Józefa Dowbor-Muśnickiego w Zielonej Górze (1994)
  • Oddział Wielkopolski - prezes Wawrzyniec Wierzejewski
    • Koło w Chodzieży (2002) - Marek Fifer
    • Koło nr 6 w Gnieźnie
    • Koło im. Józefa Wadyńskiego w Kostrzynie
    • Koło w Kórniku - Dorota Przybylska
    • Koło nr 9 im. kpt. Teofila Spychały w Pile (1994)[18]
    • Koło nr 1 w Poznaniu (1989)
    • Koło w Przemęcie (2010)
    • Koło w Skokach (2005)[19]
    • Koło w Stęszewie
    • Koło im. ks. Ludwika Sołtysińskiego w Szubinie (1999)[20]
    • Koło w Wągrowcu
    • Koło nr 2 w Wolsztynie (1989)[21] - Hubert Rakoszewski
    • Koło we Wronkach (2002)[22]
    • Koło nr 24 we Wrześni (ok. 2007)
    • Koło w Żninie
  • Koło Legnica (1998)[23][24]- Dariusz Lisowski[25]
  • Koło nr 3 w Szczecinie (ok. 1990) - Andrzej Lindecki
  • Koło w Warszawie - Aleksandra Kowalkowska

Dobosz Powstania Wielkopolskiego

6 grudnia 1996 r. Zarząd Główny TPPW w Poznaniu, pragnąc inspirować i honorować osoby i instytucje, które wyróżniły bądź wyróżniają się w realizacji powyższej tematyki ciekawymi i znaczącymi działaniami popularyzatorskimi, twórczymi i naukowymi – ustanowił Nagrodę Honorową „Dobosz Powstania Wielkopolskiego”. Statuetka Dobosza jest miniaturą części Pomnika Dobosza, nazywanego Pomnikiem Powstańców i Wolności w Śremie[26].

Wyróżnieni[27]:

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji”

Odznaka Honorowa „Wierni Tradycji” to polskie odznaczenie cywilne, ustanowione 30 stycznia 2009 r. przez TPPW w 20-lecie powstania Towarzystwa. Jest przyznawane każdego roku przez Zarząd Główny TPPPW za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy i pamięci o powstaniu wielkopolskim.

Od 2015 r. wręczane są także Złote Odznaki Honorowe „Wierni Tradycji”. Do 2019 r. przyznano 593 odznaki indywidualne i 34 zbiorowe, rangi srebrnej i złotej.

Odznaczeni (wybór)

  • 2009: Wiesław Maszewski - starosta czarnkowsko-trzcianecki[30], Adam Pawlicki - burmistrz Jarocina[31], prof. dr hab. Michał Umbreit - Gniezno[32], Marek Woźniak - marszałek województwa wielkopolskiego[33],
  • 2010: 16 Batalion Remontu Lotnisk - Jarocin[34][35],
  • 2011: dr Bartosz Kruszyński[36],
  • 2012: prof. dr hab. Józef Garbarczyk - rektor PWSZ w Gnieźnie[37], Wojciech Ziętkowski - burmistrz Środy Wielkopolskiej[38],
  • 2013: Tomasz Hibner - Wolsztyn, Stowarzyszenie Miłośników Historii Wojskowości przy LMW w Drzonowie[39]
  • 2014: Maciej Myczka - prezes Stowarzyszenia Miłośników Wojskowości przy Lubuskim Muzeum Wojskowym[40],
  • 2015: Gimnazjum Nr 1 w Inowrocławiu[41][42], Stowarzyszenie Kibiców Lecha Poznań[43],
  • 2016: Elżbieta Polak - marszałek województwa lubuskiego[44],
  • 2017: Zenon Matuszewski - Zbąszyń[45]
  • 2018: prof. Zdzisław Biegański - Bydgoszcz[46], Andrzej Dargacz - prezes PTTK w Inowrocławiu[47], płk Marek Dragan - Bydgoszcz[48], prof. dr hab. Marek Jeleniewski - Bydgoszcz[49], Bernadeta Orłowska - ZKRPiBWP w Poznaniu[50],
  • 2019: dr inż. Jan Kucharski - twórca Narodowego Panteonu Powstania Wielkopolskiego[51], Stowarzyszenie Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP[52],
  • 2020: dr Marian Król - były wojewoda poznański[53], ks. kanonik Tadeusz Lesiński - Szubin[54], o. Alojzy Pańczak OFM - Opalenica[55], Marek Woźniak - marszałek województwa wielkopolskiego[56],
  • 2022: Wojciech Jankowiak - wicemarszałek województwa wielkopolskiego[57].

Wydawnictwa

  • Leksykon biograficzny „Powstańcy wielkopolscy… Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/1919” (do 2020 r. łącznie 17 tomów)
  • Rocznik Oświatowo-Historyczny „Wielkopolski Powstaniec” (do 2021 r. łącznie 27 numerów), ISBN/ISSN: 978-83-63294-76-2.

Przypisy

  1. ↑ Kontakt – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  2. ↑ Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – Powstanie wielkopolskie zwycięski zryw Wielkopolan [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  3. ↑ Uchwała nr LXVII/1226/VII/2018 z dnia 2018-05-22 - bip.poznan.pl, bip.poznan.pl [dostęp 2022-11-26].
  4. ↑ Bogna Kisiel, Poznań: Ryszard Krynicki zostanie w tym roku honorowym obywatelem miasta. Rada Miasta zdecyduje też o wyróżnieniu zasłużonych dla miasta, Głos Wielkopolski, 13 maja 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  5. ↑ XII edycja Nagrody Honorowej Prezesa IPN „Świadek Historii” – zgłoszenia do 14 maja 2021, Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-10-26] (pol.).
  6. ↑ https://powstaniewielkopolskie.pl/nowa/?p=5965
  7. ↑ http://kombatancipoznan.pl/aktualnosci-archiwum-2021/
  8. ↑ Piotr Wojtczak, [http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf Obchody 100. rocznicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 w Wielkopolsce], „Powstaniec Wielkopolski” (25), 2019, s. 166-194.
  9. ↑ Zjazd Delegatów Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego | Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu, www.poznan.uw.gov.pl [dostęp 2022-11-26].
  10. ↑ Wydawnictwo Pejzaż Bydgoszcz - albumy, książki, publikacje o Bydgoszczy, pamiątki o Bydgoszczy,wydawca poezji, projektpejzaz.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  11. ↑ Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 – Powstanie wielkopolskie zwycięski zryw Wielkopolan [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  12. ↑ a b Władze Koła - TPPW 1918/1919 koło Bydgoszcz, tppw.wikidot.com [dostęp 2022-11-26].
  13. ↑ https://silo.tips/download/miasto-i-gmina-mrocza-po-roku-1990
  14. ↑ https://opac.bibliotekanowasol.pl/integro/143100475521/mielzynski-jan/wierni-powstanczym-tradycjom?bibFilter=14
  15. ↑ Potomkowie Powstańców Wielkopolskich zawiązują nowe koło, Zielona Góra Nasze Miasto, 9 czerwca 2011 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  16. ↑ W Skwierzynie powstało nowe Koło TPPW – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  17. ↑ https://zachod.pl/422014/320558/
  18. ↑ Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Pile. To już 25 lat przywracania powstańczej pamięci, Piła Nasze Miasto, 27 stycznia 2020 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  19. ↑ https://www.gmina-skoki.pl/wp-content/uploads/2018/06/DRUK_przewodnik_Skoki_spad3_mm1.pdf
  20. ↑ Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Pałukach i Krajnie - ludzie, miejsca, wydarzenia, powstanie.szubin.net [dostęp 2022-11-26].
  21. ↑ http://www.archiwum3.wolsztyn.pl/pages_news_pl_2314.html
  22. ↑ TMZW TPPW, www.tmzw.org.pl [dostęp 2022-11-26].
  23. ↑ Wykaz alfabetyczny wydawnictw zwartych i ciągłych dotyczących regionu Pałuk.
  24. ↑ Czesław Kowalak, Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Legnicy-portret własny, „Wielkopolski Powstaniec” (12), 2006.
  25. ↑ Legnica uczciła pamięć bohaterów Powstania Wielkopolskiego, Portal LCA.pl - Legnica - najcieplejsze miasto w Polsce [dostęp 2022-11-26].
  26. ↑ https://powstaniewielkopolskie.pl/nowa/?page_id=47
  27. ↑ Dobosz – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  28. ↑ Dobosze Powstania Wielkopolskiego 2020 – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  29. ↑ https://dzieje.pl/wiadomosci/wreczono-nagrody-dobosz-powstania-wielkopolskiego
  30. ↑ Wierni tradycji - Aktualności z życia powiatu - Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki, www.old.czarnkowsko-trzcianecki.pl [dostęp 2022-11-26].
  31. ↑ Jarocin: Burmistrz Wierny Tradycji, Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  32. ↑ https://ans-gniezno.edu.pl/uczelnia/kadra/prof-zw-dr-hab-farm-umbreit-michal/
  33. ↑ Wielkopolska: Wierni tradycji, Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  34. ↑ Oficjalny Portal Gminy Jarocin, jarocin.pl [dostęp 2022-11-26].
  35. ↑ 16 batalion remontu lotnist, www.wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-11-26].
  36. ↑ Dr Bartosz Kruszyński został odznaczony Medalem „Wierni Tradycji” – Pracownia Historii Wojskowej [dostęp 2022-11-26] (ang.).
  37. ↑ Redakcja, Odznaka Honorowa 'Wierni Tradycji' dla Rektora PWSZ w Gnieźnie, Gniezno Nasze Miasto, 15 grudnia 2012 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  38. ↑ ˝Wierni Tradycji˝ dla Wojciecha Ziętkowskiego, www.sroda.wlkp.pl [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  39. ↑ Wolsztyb: drukowanie, www.archiwum3.wolsztyn.pl [dostęp 2022-11-26].
  40. ↑ http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf
  41. ↑ Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1, inowroclaw.info.pl, 3 lutego 2015 [dostęp 2022-11-26].
  42. ↑ Medal „WIERNI TRADYCJI” dla Gimnazjum nr 1, Szkoła Podstawowa nr 1, 29 stycznia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  43. ↑ Odznaczenie dla kibiców Lecha, Kibice.net [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  44. ↑ Marszałek uhonorowana medalem ,,Wierni tradycji' [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  45. ↑ Zenon Matuszewski odznaczony, www.lgdrk.pl [dostęp 2022-11-26].
  46. ↑ http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf
  47. ↑ Dominik Fijałkowski, Medal dla prezesa PTTK w Inowrocławiu za promowanie pamięci o Powstaniu Wielkopolskim, Gazeta Pomorska, 4 marca 2018 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  48. ↑ http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf
  49. ↑ http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf
  50. ↑ Aktualności archiwum 2018 | Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  51. ↑ http://www.wbc.poznan.pl/Content/511262/0%202019.pdf
  52. ↑ Medal „Wierni Tradycji” dla Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP – Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  53. ↑ Prof. Wiesław Hładkiewicz otrzymał odznakę honorową "Za zasługi dla Wielkopolski", Onet Wiadomości, 7 grudnia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  54. ↑ Ks. kan. Tadeusz Lesiński odznaczony Medalem Honorowym Sędziwoja z Szubina | eKAI, eKAI | Portal Katolickiej Agencji Informacyjnej, 10 września 2020 [dostęp 2022-11-26].
  55. ↑ https://powstaniewielkopolskie.pl/nowa/?p=4360
  56. ↑ Prof. Wiesław Hładkiewicz otrzymał odznakę honorową "Za zasługi dla Wielkopolski", Onet Wiadomości, 7 grudnia 2015 [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  57. ↑ Nagrody za pamięć i wiedzę o Powstaniu Wielkopolskim rozdane!, Głos Wielkopolski, 13 czerwca 2022 [dostęp 2022-11-26] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tablica (2).JPG
Autor: Grunberger, Licencja: CC BY-SA 3.0
pamięci żołnierzy powstania wielkopolskiego