Trójca (województwo dolnośląskie)

Trójca

wieś
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0 Kościół Św. Piotra i Pawła
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	zgorzelecki
Gmina	Zgorzelec
Wysokość	200-225[1] m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	645[2]
Strefa numeracyjna	75
Kod pocztowy	59-900[3]
Tablice rejestracyjne	DZG
SIMC	0193430
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zgorzelec Trójca
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Trójca
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Trójca
Położenie na mapie powiatu zgorzeleckiego Trójca
51°09′31″N 15°06′06″E/51,158611 15,101667

Trójca (niem. Troitschendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Zgorzelec.

Położenie

Trójca to duża wieś o długości około 1,8 km, leżąca na Pogórzu Izerskim, we wschodniej części Równiny Zgorzeleckiej, na wysokości około 200-225 m n.p.m.^[1]

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Nazwa

W dokumencie z 1359 r. wieś figuruje pod nazwą Troschendorf, przed II wojną światową wieś nazywała się Troitschendorf, natomiast po 1945 r. miejscowość nosiła prowizoryczne miana: Trocianów i Trojanów^[1].

Historia

Wieś znana w wieku XIV w. jako własność Mikołaja i Piotra Mertinów (1398 r.), następnie jej znaczna część przechodzi na własność zgorzeleckiego szpitala św. Ducha, a majątkiem tym samym kieruje zarządca szpitala^[1].

Po II wojnie światowej osiedlili się tu głównie ekspatrianci z Kresów Wschodnich. 1 lipca 1957 r. została erygowana parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Trójcy, należąca obecnie do diecezji legnickiej^[4].

20 lipca 2014 r. z inicjatywy Stowarzyszenia „Strażnicy Pamięci Ziemi Zgorzeleckiej” odsłonięty został pomnik upamiętniający ofiary ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich w latach 1939–1947^[5].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[6]:

• kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła, bezwieżowy, wzniesiony około połowy XIII wieku, przebudowany w 1512 roku – XVI w., pierwotnie późnoromański, po przebudowie renesansowy^[7], ozdobiony dekoracją stiukową na sklepieniach w drugiej połowie XVII wieku, restaurowany w 1809 i 1827 r. – XIX w. Wnętrze prezbiterium zachowało styl późnoromański, nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym a zakończone półkolistą absydą zwieńczoną od zewnątrz głową brodatego mężczyzny. Wewnątrz na portalu zakrystii data przebudowy: Anno Dni 1512. Ołtarz pochodzi z 1599 r., a wnętrze ozdabiał olejny obraz na desce z 1608 r. przedstawiający W. Trotzendorfa.
• cmentarz przy kościele, ewangelicki, obecnie nieczynny, z przełomu XVIII/XIX w., w murze cmentarnym kamienna wieża bramna z ostrołukowym prześwitem
• Dom Ludowy, z przełomu XIX/XX w.
• zajazd, obecnie dom mieszkalny nr 18, z końca XIX w.
• dom nr 94, z 1729 r., 1789 r., XX w.

Znane osoby

• Valentin Friedland zw. Valentinem Trozendorfem (1490–1556), urodzony w Trójcy, śląski pedagog, humanista i teolog protestantyzmu

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (M-Ż). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-61-4.