Trąbki Wielkie (wieś)

Trąbki Wielkie

wieś
Kościół i kapliczki maryjne
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	gdański
Gmina	Trąbki Wielkie
Sołectwo	Trąbki Wielkie
Liczba ludności (2011)	1504[1]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-034
Tablice rejestracyjne	GDA
SIMC	0176302
Położenie na mapie gminy Trąbki Wielkie Trąbki Wielkie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Trąbki Wielkie
Położenie na mapie województwa pomorskiego Trąbki Wielkie
Położenie na mapie powiatu gdańskiego Trąbki Wielkie
54°10′11″N 18°32′23″E/54,169722 18,539722
Strona internetowa

Trąbki Wielkie (niem. Groß Trampken^[2], kaszb. Trąbczi Wiôldżé) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Trąbki Wielkie przy drodze wojewódzkiej nr 222, na Kociewiu.

W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do tzw. dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do tzw. małego województwa gdańskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Trąbki Wielkie, parafii rzymskokatolickiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, należącej do dekanatu Trąbki Wielkie w archidiecezji gdańskiej oraz klubu sportowego Orzeł Trąbki Wielkie^[3].

Historia

Pierwsze historyczne wzmianki o miejscowości pochodzą z 31 lipca 1280, kiedy to książę Mściwój II nadał wsie Trąbki, Kłodawa oraz Zła Wieś klasztorowi benedyktynów w Mogilnie. Od II pokoju toruńskiego w roku 1466 wieś stanowiła krótko własność gdańszczan, po czym przeszła pod zwierzchnictwo polskiego starosty w Sobowidzu. Podczas wojen szwedzkich wieś została złupiona przez wojska szwedzkie. W efekcie I rozbioru Polski w roku 1772 znalazła się na ziemiach zaboru pruskiego.

W 1780 roku we wsi mieszkało 119 osób, z czego 113 to katolicy. W 1820 roku 16 domostw zamieszkiwało 175 mieszkańców. Stały tu wówczas karczma, kuźnia oraz kram (sklep). W okresie od 15 listopada 1920 r. do 1 września 1939 r. wieś znajdowała się na terytorium Wolnego Miasta Gdańsk. W 1930 roku powstała tu polska ochronka (przedszkole), a od 1934 funkcjonowała Polska Szkoła Macierzy Szkolnej. W szkole tej znajdował się obóz odosobnienia dla Anglików^[4]. Ponadto przez cały okres międzywojenny w miejscowości funkcjonowała szkoła niemiecka. Po II wojnie światowej wieś powróciła do Polski.

Od 2005 we wsi odbywa się impreza plenerowa "Trąbki w Trąbkach", łączona z biciem rekordu Polski w liczbie osób grających jednocześnie na trąbce^[5][6].

9 grudnia 2011 oddano do użytku szosę łączącą Trąbki z Ełganowem. Od 19 sierpnia 2015 do 20 lipca 2016 kosztem 2,1 mln zł rozbudowie uległa miejscowa szkoła podstawowa^[7].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[8] na listę zabytków wpisane są:

• centrum wsi, nr rej.: A-1152 z 10.12.1996
• kościół parafialny pw. Najświętszej Marii Panny, 1628, nr rej.: A-665 z 27.10.1973
• cmentarz przykościelny, nr rej.: A-1152 z 10.12.1996 (dec. centrum wsi)
• szachulcowy budynek gospodarczy, nr rej.: j.w.
• zespół dworski, 2 poł. XIX, nr rej.: A-1152 z 10.12.1996 (dec. centrum wsi): dwór, brama wjazdowa, park, obora, stodoła i lodownia
• zespół karczmy, nr rej.: A-1152 z 10.12.1996 (dec. centrum wsi): karczma murowano-szachulcowa i 3 budynki gospodarcze.

Pierwszy kościół miał istnieć już w 1236, parafia powstała około 1331. W XVI w. kościół przejściowo należał do ewangelików. Prawdopodobnie uległ zniszczeniu w czasie wojen szwedzkich w XVII w. W jego miejsce wzniesiono kapliczkę, a staraniem wojewodziny chełmińskiej Marianny Czapskiej uzyskano odpusty dla pielgrzymów i w 1740 zbudowano nowy kościół – sanktuarium maryjne, z którym wiąże się kult Matki Boskiej Trąbkowskiej, skoncentrowany wokół obrazu Marii z Dzieciątkiem z 2. połowy XVII w.

Kościół jest budowlą ceglaną, jednonawową, bezwieżową. Ołtarze boczne, ambona i chrzcielnica pochodzą z XVIII w., ołtarz główny i organy z 1880. Interesujący jest osiemnastowieczny gdański obraz z wyobrażeniem przypowieści o pannach mądrych i głupich.

Zobacz też

• Trąbki, Trąbki Małe

Przypisy

Linki zewnętrzne

• BIP Trąbki Wielkie