Trębacz (protista)

Trębacz
Ilustracja
Stentory
Systematyka[1]
Domenaeukarionty
SupergrupaChromalveolata
Królestwoprotisty
Typorzęski
KlasaCiliatea
RządOligotrichida
RodzinaStentoridae
RodzajStentor
Gatunektrębacz
Nazwa systematyczna
Stentor coeruleus
Ehrenberg, 1833
Synonimy
  • Brachionus stentoreus
  • Stentor attenuatus

Trębacz (Stentor coeruleus) – zwany też trębaczem niebieskim[2], czasami też występuje nazwa trąbik. Swój intensywnie niebieski kolor zawdzięcza ziarnom pigmentu umieszczonym w ektoplazmie[3]. Jest „protistem zwierzęcym” (pierwotniakiem) należącym do typu orzęsków (Ciliata). Po raz pierwszy został opisany w 1833 roku przez Ehrenberga.

Trębacz posiada charakterystyczny kształt trąby (stąd nazwa), osiąga – jak na pierwotniaki – sporą długość dochodzącą do 2 mm[2]. Pierwotniak ten czasami pływa w wodzie, lecz z zasady prowadzi osiadły tryb życia przyczepiony do podłoża. W przedniej części ciała (rozszerzony koniec) znajduje się otwór gębowy – cytostom, otoczony przyustnym wieńcem rzęsek, które napędzają do niego pokarm. Trębacz nie posiada ściany komórkowej. Jego ciało otacza żywa osłona zwana pellikulą. Makronukleus jest w formie koralików, mikronukleus w postaci rozproszonej po cytoplazmie. Jest pospolity w wodach słodkich i łatwy w hodowli, dlatego często używany w laboratoriach. Odznacza się wybitnymi zdolnościami do regeneracji[4].

Występuje również inna, zamieszczona poniżej systematyka rodzaju Stentor[5].

  • Klasa Polyhymenophora Jankowski, 1967
  • Podklasa Spirotricha Butschli, 1889
  • Rząd Heterotrichida Stein, 1859
  • Podrząd Heterotrichina Stein, 1859
  • Rodzina Stentoridae Canes, 1863

Przypisy

  1. Stentor coeruleus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2009-07-26] (ang.).
  2. a b Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt.
  3. Зенкевич Л.А., Жизнь животных. Том 1. Беспозвоночные s. 142.
  4. Tomasz Umiński, Biologia, WSiP, s.23,1994.
  5. [Gabriele Packroff and Norbert Wilbert; Taxonomische Studien uber die Ciliatenfauna (Protozoa, Ciliophora) der Eifelmaare (Taxonomical Studies on the Ciliate Fauna (Protozoa, Ciliophora) of Eifel Maar Lakes) Arch. Protistenk 140:121-139, 1991].

Bibliografia

  • Brtek, L'ubomír, i inni, Świat zwierząt, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983, s. 50, ​ISBN 83-09-00747-7​.
  • Brusca, Richard C., Brusca, Gary J., Invertebrates, Sinauer Associates, Inc., Sunderland, Massachusetts, 2003, Second Edition, ​ISBN 0-87893-097-3​.
  • Зенкевич Л.А., Жизнь животных. Том 1. Беспозвоночные, Москва, 1968, s. 141–143

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Stentory.jpg
Autor: MarekMiś, Licencja: CC BY 4.0
Zdjęcie przedstawia stentory - pierwotniaki z grupy orzęsków. Fotografia wykonana w powiększeniu 200X. Technika oświetleniowa mieszana - polaryzacja i ciemne pole. Wokół stentorów widoczne są liczne bakterie, którymi się między innymi żywią.