Tracz brazylijski

Tracz brazylijski
Mergus octosetaceus[1]
Vieillot, 1817
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

blaszkodziobe

Rodzina

kaczkowate

Podrodzina

kaczki

Plemię

Mergini

Rodzaj

Mergus

Gatunek

tracz brazylijski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 CR pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Tracz brazylijski[3] (Mergus octosetaceus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae). Występuje endemicznie w Brazylii. Nie wyróżnia się podgatunków[4]. Krytycznie zagrożony wyginięciem.

Zasięg występowania

Gatunek znany z 6 stanowisk w Brazylii, w XXI wieku jednokrotnie odnotowany w Argentynie. Główną część zasięgu stanowi Park Narodowy Serra da Canastra w Minas Gerais. Odnotowany także w stanie Bahia w okolicach rzeki São Francisco, jednak w trakcie badań w 2003 roku nie zaobserwowano go; również okolice Patrocínio. W Goiás obserwowany w Parku Narodowym Emas i Parku Narodowym Chapada dos Veadeiros. W stanie Parana w 1995 roku odkryto małą populację, jednak późniejsze badania w 1998 roku nie przyniosły rezultatów. W 2002 roku w stanie Tocantins zaobserwowano tracze brazylijskie, a w trakcie 6 wypraw w 2007 i 2008 roku odnaleziono 3 pary lęgowe ok. 55 km od pierwotnego miejsca odkrycia. W stanach Mato Grosso do Sul, Rio de Janeiro, São Paulo oraz Santa Catarina gatunek ten wymarł. W Argentynie w Arroyo Uruzú (prowincja Misiones) w 2002 roku znaleziono 12 osobników i było to pierwsze stwierdzenie gatunku w tym kraju od 10 lat, mimo wcześniejszych intensywnych poszukiwań. W Paragwaju ostatnia obserwacja miała miejsce w 1984 roku[5].

Morfologia

Długość ciała wynosi 48 cm, w tym ogona ok. 10 cm i dzioba 4,6 cm. Skrzydło mierzy około 18,3 cm, skok 3,8 cm. Występuje nieznaczny dymorfizm płciowy; samica posiada czekoladowobrązowy wierzch głowy i długie pióra z tyłu głowy. U samca obszary te są czarne z zielonym połyskiem, podobnie jak i górna część szyi. Pozostała część szyi, boki i pierś szare, pokryte drobnymi, białymi prążkami. Skrzydła ciemnoszare z białym lusterkiem, utworzonym na większych pokrywach skrzydłowych i lotkach drugorzędowych; lusterko posiada 2 białe paski. Pokrywy podskrzydłowe czarnobrązowe. Dziób i sterówki czarne, nogi bordowe. Tęczówka brązowa[6].

Status, zagrożenia i ochrona

IUCN klasyfikuje tracza brazylijskiego jako gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem (CR – Critically Endangered) nieprzerwanie od 1994 roku[2]. Całkowita populacja szacowana jest na 50–249 dorosłych osobników. Zagrożenie dla gatunku stanowi zanieczyszczanie rzek, w regionie Serra da Canastra tworzenie kopalń diamentów; poza tym rolnictwo, budowa tam oraz niepokojenie ptaków w ich terytoriach, np. poprzez turystykę. Tracz brazylijski jest objęty ochroną we wszystkich trzech krajach, w których występuje bądź występował[5].

Przypisy

  1. Mergus octosetaceus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Mergus octosetaceus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Mergini Rafinesque, 1815 (wersja: 2021-04-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-10-05].
  4. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-07-28]. (ang.).
  5. a b Species factsheet: Mergus octosetaceus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-05]. (ang.).
  6. Anatidae: Merganser. „Catalogue of Birds on the British Museum”. 27, s. 486–487, 1895. 

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 CR pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Mergus octosetaceus, por Sávio Freire Bruno.jpg
Autor: Sávio Freire Bruno, Licencja: CC BY-SA 3.0
Exemplar macho de Pato-Mergulhão (Mergus octosetaceus), ave criticamente em perigo de extinção, em São Roque de Minas, Minas Gerais, Brasil.
Mergus octosetaceus map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Range map of Brazilian Merganser (Mergus octosetaceus)