Traktat berliński (1878)
-byTodorBozhinov.png)
Traktat berliński – końcowy akt kongresu berlińskiego (13 czerwca–13 lipca 1878), na którym Wielka Brytania, Francja, Austro-Węgry, Cesarstwo Niemieckie, Królestwo Włoch, Imperium Rosyjskie oraz Imperium Osmańskie rządzone przez Abdülhamida II dokonały rewizji traktatu z San Stefano, podpisanego 3 marca tego samego roku.
Postanowienia
- ustanowiono Księstwo Bułgarii[1]. W imieniu Bułgarii, która została wykluczona z rozmów pokojowych, rozmowy dyplomatyczne prowadziła Rosja[2].
- uniemożliwiono powstanie tzw. „Wielkiej Bułgarii”, gdyż państwa Europy zachodniej obawiały się rozszerzenia wpływów oraz ekspansji Rosji na Bałkanach.
- przystano na przyznanie Bułgarii jedynie rozszerzonej autonomii.
- głównymi przeciwnikami powstania rusofilskiej „Wielkiej Bułgarii” była Wielka Brytania oraz Austro-Węgry[3].
- uznano pełną niepodległość:
- Rumunii,
- Serbii
- oraz Czarnogóry.
- zmuszono Imperium Osmańskie do przyznania szerokiej autonomii Bułgarii oraz Rumelii Wschodniej.
- oba kraje miały pozostawać zależne od Imperium Osmańskiego (formalnie do 1908).
- autonomii nie uzyskała natomiast Macedonia, która ponownie została włączona w granice państwa tureckiego[4].
- turecka prowincja Bośnia i Hercegowina, a także sandżak nowopazarski zostały oddane pod administrację austriacką.
- oficjalnie nie stały się częścią monarchii austro-węgierskiej aż do 5 października 1908, gdy Austro-Węgry dokonały formalnej aneksji prowincji, co wywołało tzw. kryzys bośniacki.
- zgodnie z art. 63 Traktat paryski (1856) oraz Traktat londyński (1871) zostały utrzymane w mocy w tych wszystkich postanowieniach, które nie zostały uchylone lub zmienione przez postanowienia poprzedzające.
Konsekwencje
Trzy nowo utworzone niepodległe państwa szybko proklamowały się królestwami (Rumunia w 1881, Serbia w 1882 oraz Czarnogóra w 1910). Bułgaria proklamowała pełną niepodległość w 1908 roku po połączeniu się z Rumelią Wschodnią, jako Carstwo Bułgarii. W 1908 roku Austro-Węgry zaanektowały Bośnię, przyczyniając się do powstania poważnego konfliktu dyplomatycznego (kryzys bośniacki).
Ostatnią kwestią, jaką zajął się traktat berliński była ratyfikacja zmian granicy turecko-greckiej. W ramach traktatu, Tesalia oficjalnie weszła w granice Grecji w 1881 roku.
Przypisy
- ↑ Stephen D. Krasner: Sovereignty: Organized Hypocrisy. Princeton University Press, 1999, s. p.165. ISBN 0-691-00711-X.
- ↑ Krasner, p.165.
- ↑ R.J. Crampton: A Concise History of Bulgaria. Cambridge University Press, 2005, s. p.84. ISBN 0-521-85085-1.
- ↑ Barbara Jelavich 1: Russia and the Formation of the Romanian National State, 1821-1878. Cambridge University Press, 2004, s. p.286. ISBN 0-521-52251-X.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Divided Bulgaria after the Conress of Berlin, аllegorical depiction of Bulgaria: Principality of Bulgaria (in the middle), Eastern Rumelia (leftward) and Macedonia (right at the back), after the Treaty of Berlin in 1879, lithography by Georgi Danchov
Map of South-Eastern Europe after the Congress of Berlin, 1878
(c) Пакко at the Bulgarian language Wikipedia, CC-BY-SA-3.0
България след Берлински конгрес