Traktat w Bukareszcie (1812)
| |||
 | |||
| Data | 16 maja?/ 28 maja 1812 | ||
| Miejsce | Bukareszt | ||
| Wynik | cesje terytorialne Imperium Osmańskiego | ||
| Przyczyna | Wojna rosyjsko-turecka (1806–1812) | ||
| Strony traktatu | |||
|---|---|---|---|
| |||
Traktat w Bukareszcie 1812 – traktat pokojowy pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim, kończący wojnę rosyjsko-turecką z lat 1806-1812. Umowa została podpisana 16 maja?/ 28 maja 1812 w Bukareszcie. Ze strony Rosji podpisał ją szef delegacji Michaił Kutuzow, ze strony Turcji Ahmed Pasza.
Przebieg negocjacji
Negocjacje pokojowe rozpoczęły się w październiku 1811 w Genewie, po klęsce głównych sił Turcji pod Ruszczukiem i otoczeniu części sił koło miasta Slobozia. Komisarz sułtana Ghalib Effendi, jak i dyplomaci brytyjscy i francuscy próbowali użyć wszystkich możliwych sposobów, aby przedłużyć negocjacje. Kutuzow wymusił jednak zakończenie rozmów i podpisanie aktu na miesiąc przed uderzeniem Napoleona I na Rosję. Traktat był zwycięstwem politycznym Rosji i dawał bezpieczeństwo w południowo-zachodniej części. Eliminował też Turcję, od wzięcia udziału w kampanii Napoleona przeciw Rosji. Pakt poprawiał sytuację strategiczną Rosji na początku wojny 1812 roku. Armia Dunajska mogła być przesunięta w celu wzmocnienia wojsk na zachodniej granicy Rosji. Turcja ponadto wycofała się z sojuszu z Cesarstwem Francji. W konsekwencji Francja rozpoczęła 24 czerwca 1812 decydującą wojnę z Rosją bez wsparcia Turcji na południowej flance.
Skład
Traktat w Bukareszcie składał się z 16 jawnych i dwóch sekretnych artykułów. Czwarty artykuł ustalał granicę wschodnią między Rosją i Turcją. Była nią rzeka Prut, a nie Dniestr jak dotychczas. Tym samym Besarabia przeszła pod panowanie Rosji. Szósty artykuł zobowiązywał Rosję do zwrotu wszystkich punktów na Kaukazie "zawojowanych... bronią". Rosja zwracała Turcji Anapę, Poti i Achalkalaki, jednak pozostawiała Suchumi i inne punkty, które były Rosji podporządkowane w wyniku dobrowolnego przejścia ich władców w podporządkowanie Rosji, szczególnie w zachodniej Gruzji.
Postanowienia
Rosja w wyniku pokoju uzyskała pierwszą bazę morską na wybrzeżu kaukaskim Morza Czarnego. Pokój zabezpieczał także przywileje księstwom dunajskim i autonomię wewnętrzną Serbii, która zapoczątkowała jej pełną niezawisłość, a co stanowiło początek uzyskania niepodległości przez narody bałkańskie. Główne postanowienia umowy zostały potwierdzone 7 października (25 września) w 1826 konwencją akermańską.
Bibliografia
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia, t-4, Moskwa 1971
- Pełny tekst traktatu w Bukareszcie (ros.)
Media użyte na tej stronie
Autor:
- Europe 1812 map en.png: Alexander Altenhof (KaterBegemot)
- Derivative work: Durero (talk)
Southeast Europe in 1812 (before Napoleon's Russian Campaign ; according with H.E.Stier (dir.) Grosser Atlas zur Weltgeschichte, Westermann 1984, p.119, ISBN 3141009198, & all sources, the Danubian principalities were not turkish provinces but vassal christian states (ruled by Greek hospodars), and the russian Bessarabia were, before 1812, a part of the Moldavian principality (north side) and of the Ottoman empire (south side) : see little changes 02-05-2014)
Flag of the Ottoman Empire (c. 1750s).[1]
A variety of Ottoman naval flags with crescents are recorded in Western sources during the 18th century.
Flaggen aller seefahrenden Nationen shows several Turkish naval flags with three crescents (heraldic decrescents, horns pointing away from the hoist as in the later Ottoman flag)Autor: Spiridon Ion Cepleanu, Licencja: CC BY-SA 3.0
Territ.changes at Treaty of Bucharest 1812, since H.E.Stier (dir.) Grosser Atlas zur Weltgeschichte, Westermann 1984, p.119, ISBN 3141009198