Tramwaj konny w Mrozach
| Tramwaj konny Mrozy – Rudka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dane podstawowe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zarządca | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Długość | 1,75[1] km | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rozstaw szyn | 900 mm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sieć trakcyjna | konna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Historia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lata budowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rok otwarcia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Rok zawieszenia ruchu | 1967[2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal  Transport szynowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
Tramwaj konny w Mrozach – wąskotorowa linia tramwaju konnego, znajdująca się w gminie Mrozy, w powiecie mińskim.
Historia
W 1902 Warszawskie Towarzystwo Higieniczne, doceniając walory klimatyczne Mrozów i okolic, podjęło decyzję o wybudowaniu sanatorium do leczenia chorób płuc w Rudce k. Mrozów. Teren budowy znajdował się kilka kilometrów od stacji Kolei Warszawsko-Terespolskiej, na której wyładowywano przywożone pociągiem materiały budowlane. W celu ułatwienia transportu sprzętu do Rudki, położono tory kolejki konnej o prześwicie 900 mm. Odchodziły one od stacji Mrozy i przechodziły przez teren obecnego rezerwatu przyrody. Linia miała długość 2,5 km[4]. Gdy w 1908 – po 6 latach – zakończono budowę sanatorium, wózki towarowe zastąpiono tramwajem o drewnianej konstrukcji. Przewoził on kuracjuszy, pacjentów, pracowników oraz wczasowiczów[5]. Tramwaj kursował od 29 listopada 1908 do 1967 (do śmierci ówczesnego woźnicy)[4] i był jednym z dwóch takich pojazdów w Europie[6]. Wagon zachował się i jest prezentowany w skansenie kolei wąskotorowych w Sochaczewie. Zachował się również fragment dokumentalnego filmu ukazujący przejazd tramwaju. Lekki tor rozebrano na początku lat 70. i jedyną pozostałością po linii były niewywiezione drewniane podkłady na niektórych odcinkach trasy.
Reaktywacja
W 2007 Towarzystwo Przyjaciół Mrozów postanowiło reaktywować kolejkę, planując jej otwarcie na 2009 r. W sierpniu tegoż roku prace przy torowisku nie były jednak rozpoczęte (stała tylko tablica informacyjna z fragmentem torowiska). Ostatecznie odbudowa tramwaju rozpoczęła się w sierpniu 2011, zaś już pod koniec października zorganizowano dni otwarte, podczas których przewożono pasażerów. Również w sierpniu 2011 ogłoszono przetarg na remont kolejki tramwaju konnego[7]. Roboty torowe kosztowały ok. 450 tys. zł. Konieczna była też budowa nowego wagonu. Replikę egzemplarza zachowanego w Sochaczewie wykonał miejscowy artysta Tadeusz Głuszczuk. Uroczyste otwarcie planowane było na wiosnę, zaś ostatecznie oficjalne otwarcie odbyło się 10 sierpnia 2012[8][9]. Od tego czasu kolejka kursuje regularnie przez 7 miesięcy w roku na trasie o prześwicie 900 mm i długości 1,75 kilometra, tj. nieco krótszej niż pierwotnie, co spowodowane zostało koniecznością odsunięcia peronu wąskiego od normalnotorowego i przeniesienia go do pobliskiego parku.
Gmina Mrozy za remont linii tramwaju konnego zdobyła tytuł „Krajowego Lidera Innowacji i Rozwoju 2012”[10].
W kulturze masowej
Tramwaj konny w Mrozach wykorzystano w 95. odcinku serialu Ranczo jako nową atrakcję turystyczną gminy Wilkowyje[11].
Eksploatacja linii
Stacje i przystanki
Na trasie znajdują się dwa przystanki, jeden przy Samodzielnym Specjalistycznym Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej w Rudce, a drugi w miejscowości Mrozy.
Ruch pasażerski
Na trasie jest prowadzony ruch turystyczny. Wzdłuż trasy powstała ścieżka edukacyjna[3].
Ruch towarowy
Na początku istnienia linia służyła do przewożenia materiałów budowlanych, na budowę sanatorium w Rudce. Po zakończeniu budowy wstrzymano ruch towarowy.
Przypisy
- ↑ Serwis Samorządowy PAP. samorzad.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-14)]..
- ↑ a b c d Serwis Samorządowy PAP. samorzad.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-01)]..
- ↑ a b Tramwaj Konny. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-07)]..
- ↑ a b Marcin Rutkowski: Plany rozwoju sieci tramwajowych w Polsce (2) w: "Świat Kolei" nr 1/2010, s.46
- ↑ Tygodnik Siedlecki.
- ↑ Zabytki gminy Mrozy.
- ↑ BIP Urzędu Gminy Mrozy.
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-01)].
- ↑ Otwarcie parku i tramwaju konnego w Mrozach.
- ↑ Odbudowa tramwaju konnego jako innowacyjny projekt unijny. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-07)]..
- ↑ Tramwaj konny. Ranczopedia.
Linki zewnętrzne
- galeria. mrozy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)].
- Tramwaj konny – gmina Mrozy
| Funkcjonujące |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zlikwidowane |
| ||||||
| Niezrealizowane |
Media użyte na tej stronie
out-of-use local-only minor metro station
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tramwaj konny Mrozy - Rudka w lipcu 2022 r.
Icons for railway description
track change (new design)
Bridge (big)
underground train stop (legend icon)
ex underground train station (legend icon)
mileage change
straight line, modified version (+ex, +t, +ext)
non-passenger stop (legend icon)
underground tunnel straight track
Track switch, metro/light rail
Disused railway line level crossing on minor road.
local-only minor station
head station, track ending
bridge over water straight (big)
level crossing straight
BS template transport icon
A mile-marker for metros/canals
ex non-passenger stop (legend icon)
underground service station (legend icon)
ex underground train stop (legend icon)
Track change (new design)
bridge over water straight (big)
underground service stop (legend icon)
ex underground service station (legend icon)
Railroad BSicon
underground high level track
ex underground straight track
underground level crossing straight
Border icon
ex underground high level track
ex underground tunnel straight track
ex high level track
mileage change
head station, track starting
Autor: Aotearoa, Licencja: CC BY 3.0
Tramwaj konny w Mrozach, stacja w Rudce
track change, metro/light rail (new design)
ex underground service stop (legend icon)
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line start sign for railways
Ex underground level crossing straight
ex mileage change
high level track
Underground straight track
Bridge (big)
Autor: Lekko gazowany, Licencja: CC BY-SA 3.0
electrified line end sign for railways
underground train station (legend icon)
for BS models. water tunnel, urban(blue), not in use.
Symbol: Tram
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tramwaj konny Mrozy - Rudka w lipcu 2022 r.