Tramwaj wodny w Gdańsku

Tramwaj wodny w Gdańsku

tramwaj wodny
Statek Sonica I w pobliżu Targu Rybnego
Państwo	Polska
Lokalizacja	Gdańsk
Organizator	ZTM w Gdańsku
Operator	Żegluga Gdańska
Liczba linii	3 (2006–2011) 5 (2012) 2 (2013–2019)
Roczna liczba pasażerów	65 627 (2018)
Portal Transport

Tramwaj wodny w Gdańsku – sieć linii tramwaju wodnego, organizowanych przez Zarząd Transportu Miejskiego w Gdańsku w latach 2006–2019, pływający po wodach śródlądowych Gdańska, a do końca sezonu letniego 2012 także między Gdańskiem, Sopotem i Helem. Połączenia, obsługiwane przez Żeglugę Gdańską, funkcjonowały w sezonie letnim, od maja do września.

Historia

Lata 2006–2012

Gdańska żegluga śródlądowa w tej formie została reaktywowana w 2006, dzięki porozumieniu władz Gdańska, Sopotu i Helu. Połączenia, organizowane przez miejskiego przewoźnika (ZTM w Gdańsku) i obsługiwane przez wyłonioną w przetargu Żeglugę Gdańską, funkcjonowały na trasach Gdańsk – Hel, Sopot – Hel i Gdańsk – Sopot, wykonując 3–4 kursy dzienne^[1]. Połączenia okazały się bardzo dobrym pomysłem, w pierwszym roku z połączeń skorzystało z nich 165 tysięcy pasażerów^[2]. W 2008 wybrane rejsy do Sopotu zaczęły zatrzymywać się przy nabrzeżu w Nowym Porcie^[3]. Większe zmiany miały miejsce w 2009. Uruchomiono połączenie Gdańsk – Wyspa Sobieszewska, jednocześnie, z powodu zbyt wysokich kosztów, zlikwidowano rejsy z Gdańska do Sopotu^[4]. Taka sieć połączeń funkcjonowała do 2012. Po sezonie letnim 2012, z powodu wycofania się z finansowania rejsów przez miasto Hel i samorząd województwa pomorskiego oraz rosnących kosztów władze Gdańska i Sopotu zrezygnowały z finansowania tych połączeń^[5]. W następnym roku Żegluga Gdańska ponownie uruchomiła rejsy na Hel, tym razem w charakterze komercyjnym^[6].

Lata 2012–2019

Pierwsze plany uruchomienia rejsów po wodach śródlądowych Gdańska pojawiły się w 2009. Proponowano uruchomienie połączeń z centrum Gdańska do Świbna^[7]. Dzięki dofinansowaniu otrzymanemu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 2007-2013 (fundusze Unii Europejskiej), w ramach projektu „Program ożywienia dróg wodnych w Gdańsku”^[8], w 2012 uruchomiono połączenia na trasie Żabi Kruk – Westerplatte (wybrane rejsy do Latarni Morskiej – F5) oraz Targ Rybny – Narodowe Centrum Żeglarstwa (F6)^[9]. W wyniku przetargu obsługę tych linii przejęła Żegluga Gdańska. W tym celu z Sankt Petersburga zostały zakupione 2 używane jednostki: Sonica i Sonica I, mogące pomieścić 50 pasażerów i 5 rowerów^[10][11], a także wybudowano 10 przystanków i 3 przystanie^[12]. W 2012 roku przewiozły one 11 375 osób i 270 rowerów, a w roku 2013, tylko w okresie od 1 maja do 20 sierpnia ponad 20 tysięcy pasażerów oraz 354 rowery^[13].

W 2015 połączenie do Narodowego Centrum Żeglarstwa zostało wydłużone o dodatkowy przystanek w Sobieszewie, przy jednoczesnym zachowaniu dotychczasowej przystani końcowej^[14]. Rok później linię F5 wydłużono do Brzeźna^[15]. Wtedy też zmieniono trasę linii F6 na Targ Rybny – Narodowe Centrum Żeglarstwa – Sobieszewo^[16]. Dalsze zmiany miały miejsce w 2018, wraz z zakończeniem projektu „Program ożywienia dróg wodnych w Gdańsku”. Wtedy to zaprzestano obsługi części przystanków tramwaju wodnego (m.in. na Stogach)^[17]. Dodatkowo uruchomiono przedsprzedaż internetową (do 50% miejsc na statku) oraz sprzedaż przekąsek na pokładzie statku. Ponadto kursowanie statków na odcinkach do Brzeźna i Sobieszewa zapoczątkowano już 1 maja i realizowano do 16 września, ale do 22 czerwca i od 3 września linie F5 i F6 funkcjonowały wyłącznie w weekendy. W sezonie letnim liczba kursów na linii F5 wzrosła z 3 do 6 (obsługa statkami Sonica i Sonica I)^[11], a trasę do Sobieszewa zaczął obsługiwać statek m/s Elżbieta, mogący przewieźć 140 pasażerów^[17].

Z biegiem lat koszty utrzymania połączeń rosły (miasto musiało dopłacać nawet 2 mln złotych)^[19]. Z powodu pandemii COVID-19 w Polsce, w 2020 rozpoczęcie sezonu żeglugowego przełożono na lipiec^[20], a następnie odwołano całkowicie^[21]. We wrześniu 2020 wygasła umowa między miastem a przewoźnikiem – Żeglugą Gdańską. Nie została ona przedłużona z powodu nieopłacalności połączeń, wobec czego zostały one zlikwidowane^[19].

Połączenia

Lata 2006–2012

Lata 2012–2019

Galeria

Jednostki pływające

Statek Marina na Motławie w Gdańsku

Statek Elżbieta

Statek Smiltyne

Przystanki wodne

Przystanek Targ Rybny

Przystanek Nabrzeże Zbożowe

Przystanek Westerplatte

Zobacz też

• Tramwaj wodny ZKM w Gdyni

Przypisy