Tramwaje w Gocie

Tramwaje w Gocie
tramwaj
Ilustracja
Historyczny tramwaj Gotha T1 z wagonem doczepnym i towarowym
Państwo

 Niemcy

Lokalizacja

Gotha

Operator

Thüringerwaldbahn und Straßenbahn Gotha GmbH (TWSB)

Liczba linii

5

Lata funkcjonowania

od 1894

Infrastruktura
Schemat sieci
Rozstaw szyn

1000 mm

Strona internetowa
Portal Transport szynowy
Dwa tramwaje Gotha T57 w 1989
Remont torowiska w sierpniu 1989
Schemat sieci tramwajowej
Pętla tramwajowa i autobusowa przy głównym dworcu kolejowym
Tramwaj GT4-215
Tramwaj GT6-508

Tramwaje w Gocie – system tramwajowy funkcjonujący w niemieckim mieście Gotha.

Historia

1880 – 1949

W 1880 prowadzono wstępne negocjacje dotyczące budowy linii tramwajowej od dworca kolejowego do centrum miasta. Pierwszą linię tramwajową (Bahnhof – Waltershäuser Straße / Ecke Cosmarstraße) w Gocie o długości 2,7 km otwarto 2 maja 1894. Linię obsługiwała spółka Elektrizitätswerk und Straßenbahn AG. 3 stycznia 1896 wydłużono linię o niecałe 400 m z Waltershäuser Straße / Ecke Cosmarstraße do Dorotheenstraße. W 1900 planowano 9 linii tramwajowych:

  • 1: linia okólna
  • 2: Gotha – Siebleben (szpital)
  • 3: Gotha – Hauptfriedhof
  • 4: Gotha – Waltershausen – Großtabarz
  • 5: Gotha – Ülleben
  • 6: Großtabarz – Schwarzhausen oraz odgałęzieniem ze Schwarzhausen doSchmerbach
  • 7: Gotha – Günthersleben – Wechmar
  • 8: Gotha – Hauptfriedhof – Remstädt – Goldbach
  • 9: Gotha – Hauptfriedhof – Ostbahnhof – Friemar – Molschleben – Bienstädt – Töttelstädt

15 maja 1902 wybudowano przedłużenie linii: Dorotheenstraße – Reinhardsbrunner Straße – Parkstraße. Na tej końcówce wybudowano pętlę zamiast mijanki. W 1910 rozpoczęto negocjacje w sprawie budowy linii do Bad Tabarz. 16 października 1911 otwarto linię Arnoldiplatz – Friedhof o długości 1,54 km. 21 listopada 1911 podpisano umowę na budowę linii do Tabarzu. W 1912 eksploatację tramwajów i elektrowni przejęła spółka „Thüringer Elektrizitäts-Liefergesellschaft” (ThELG), która była zależna od „Electrizitäts Actien Gesellschaft” (EAG). 27 grudnia 1913 otwarto działającą do dzisiaj zajezdnię tramwajową. 4 czerwca 1914 rozpoczęto budowę linii tramwajowej do Tabarzu oraz do Waltershausen. 17 lipca 1929 otwarto linię do Tabarzu o długości 21,7 km i odnogę Gleisdreieck – Waltershausen o długości 2,4 km. 6 lutego 1945 wstrzymano ruch tramwajów z powodu nalotów bombowych i wyrządzonych przez nie zniszczeń. Ruch wznowiono 16 września na dwóch trasach: Hauptbahnhof – Ernststraße i Arnoldiplatz – Ostbahnhof. W lipcu 1946 wznowiono ruch na z Gothy w kierunku Tabarzu, jednak dopiero 30 października 1947 wznowiono ruch na całej linii do Tabarzu i Waltershausen[1].

1950 – 1989

3 kwietnia 1950 wznowiono ruch na trasie Arnoldiplatz – Friedhof. 23 czerwca 1956 uruchomiono linię Ernststraße – Wagenhalle Waltershäuser Straße. 1 października 1958 wprowadzono numerację linii. Wówczas układ linii był następujący:

  • 1: Hauptbahnhof – Waltershäuser Straße (4,0 km)
  • 2: Arnoldiplatz – Ostbahnhof (1,6 km)
  • 3: Arnoldiplatz – Friedhof (1,38 km)
  • 4: Gotha Hauptbahnhof – Tabarz / Waltershausen (21,7 km / 16,6 km)

7 października 1962 wybudowano pętlę na końcówce Waltershäuser Straße. Kolejną pętlę oddano do eksploatacji 15 maja 1964 przy głównym dworcu kolejowym. 20 grudnia 1966 otwarto pętlę Tabarz. 16 listopada 1968 linia nr 3 zmieniła swoją dotychczasową trasę na nową: Huttenstraße – Hauptfriedhof. 7 października 1969 na końcówce Ostbahnhof wybudowano pętlę. Także tego dnia linię nr 2 wydłużono do końcówki Hauptbahnhof. 1 listopada 1971 otwarto nową końcówkę w postaci pętli w Waltershausen: Waltershausen Bahnhof. Od 29 marca do 23 maja 1985 remontowano pętlę przy głównym dworcu kolejowym. 1 lipca 1985 zlikwidowano linię nr 3, którą zastąpiła linia autobusowa, która kursowała na trasie: Busbahnhof – Mohrenstraße – Langensalzaer Straße – Hauptfriedhof. W dniach 10–31 października 1987 w kilometrze 6,4 na linii do Tabarzu używano do remontu podbijarkę „UNIMA”. W 1988 zlikwidowano ruch towarowy na linii do Tabarzu. Przez całe lata 80. XX w. na całej sieci przeprowadzano liczne remonty torowisk[1].

Po 1990

W 1990 operator zmienił nazwę na VEB Thüringerwaldbahn und Straßenbahn Gotha. W 1990 i w latach 90. XX w. kontynuowano wymianę torowisk. Także w tym roku korzystano 3 krotnie z podbijarek torowych. 2 maja 1994 przypadło 100-lecie tramwajów w Gocie i z tej okazji uruchomiono historyczne tramwaje. W pierwszej połowie lat 90. XX w. rozpoczęto modernizację zajezdni tramwajowej. 5 sierpnia 1996 rozpoczęto remontować tory na terenie zajezdni. 4 września 2000 rozpoczęto budowę linii do Kreiskrankenhaus. 2 lutego 2002 rozpoczęto próbne jazdy do końcówki Kreiskrankenhaus. 22 marca 2002 wydłużono linię nr 1 do nowej końcówki Kreiskrankenhaus[1].

W Gocie działa Verein Gothaer Straßenbahnfreunde e.V.

Zajezdnia

Pierwsze plany budowy zajezdni przy Waltershäuser Str. powstały w 1899 r. Jednak dopiero 27 grudnia 1913 otwarto zajezdnię. Początkowo wjazd do zajezdni był możliwy wyłącznie od strony centrum jednak wraz z oddaniem do eksploatacji linii do Tabarzu w 1929 wybudowano wyjazd z zajezdni także w tym kierunku. Na terenie zajezdni znajdują się dwie hale: jedna z siedmioma torami, a druga z pięcioma. Obecnie cała zajezdnia jest modernizowana[2].

Linie

Obecnie w Gocie istnieje 5 linii tramwajowych[3]:

Numer
linii
Trasa
1Gotha: Hauptbahnhof – Kreiskrankenhaus
2Gotha: Hauptbahnhof – Ostbahnhof
3Gotha: Wagenhalle – Ostbahnhof
4Gotha – Bad Tabarz
6Waltershausen – Gleisdreieck

Tabor

1 marca 1965 wprowadzono do eksploatacji 6 (201−206) tramwajów typu GT4 na linii 1. Dwa lata później 20 stycznia 1967 wagony skierowano na linię podmiejską. Dodatkowo na tę linię zostały skierowane nowe tramwaje o nr 210−216, a wagony o nr 207−209 zostały skierowane na linię nr 1. 7 października 1969 wprowadzono do eksploatacji tramwaje typu T2D o nr 34−37. 1 listopada 1988 wprowadzono do regularnej eksploatacji pierwsze 4 (301−304) tramwaje serii Tatra KT4D. 30 czerwca 1991 wprowadzono do eksploatacji 6 tramwajów Düwag GT6 sprowadzone z Mannheim. W kwietniu 1992 po raz ostatni na linie wyjechały tramwaje dwuosiowe. W listopadzie 1994 dostarczono pierwszy tramwaj GT6 z Bochum. 16 lipca 1998 zakończono modernizację pierwszego Tatra KT4D (nr 304). 22 listopada 1998 dwa zmodernizowane wagony (303 i 304) zostały wprowadzone do eksploatacji na linii nr 4. Od 31 marca 1999 rozpoczął eksploatację kolejny zmodernizowany wagon o nr 301. 6 stycznia 2000 wprowadzono do eksploatacji czwarty zmodernizowany wagon Tatra KT4D o nr 306. 6 kwietnia wprowadzono do eksploatacji kolejny tramwaj po modernizacji o nr 302. 3 kwietnia 2002 zezłomowano tramwaje o nr 40, 502, 507, 579, 590. 10 stycznia 2006 dostarczono do Gothy 3 (541, 545, 553) tramwaje KT4D z Erfurtu. Kolejne trzy wagony (542, 543, 549) dostarczono w maju[1]. Obecnie w eksploatacji znajdują się 23 wagony:

  • Tatra KT4D – 9 wagonów (307, 308, 309, 311, 313, 314, 316, 317, 319)
  • Tatra KT4DC (wagony po modernizacji przeprowadzonej w Gocie) – 6 wagonów (nr 301, 302, 303, 304, 305, 306), i 3 z Erfurtu (nr 310, 312, 315)
  • Düwag GT6 – 5 wagonów (nr: 318, 324, 395, 396, 442)

Tabor muzealny składa się z 5 wagonów silnikowych, wszystkie tramwaje muzealne wyprodukowała firma Gothaer Waggonfabrik[4]:

  • T1 – produkcja w latach 1928–1929 (nr 56)
  • Gotha T57 – produkcja w latach 1955–1963 (nr 43, 47)
  • Gotha GT4 – produkcja w latach 1965–1967 (nr 215)
  • Gotha ET55 – produkcja w 1955 (nr 39)

Muzealne wagony doczepne:

  • Gotha B57 (nr 93)
  • wagon doczepny wyprodukowany w 1928 do wagonu T1

Tabor techniczny składa się z 3 tramwajów wyprodukowanych w Gocie.

Przypisy

  1. a b c d Firmenchronik. [dostęp 2019-01-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-30)]. (niem.).
  2. Betriebshof – Waltershäuser Straße 98. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-13)]. (niem.).
  3. Unser Fahrplan. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-10)]. (niem.).
  4. Fuhrpark. [dostęp 2011-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-23)]. (niem.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Gotha Zentrale Busstation am Bahnhof.JPG
Autor: Olaf Simons, Licencja: CC BY-SA 3.0
Central bus and tram station Gotha
Tram gotha netz.png
Autor: Broadway Berlin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gotha Tramnetwork
Gotha - Netzkarte der Straßenbahn.png
Autor: , Licencja: CC BY-SA 2.0
Network map of the Gotha tramway.
Gotha Tram Drivers in Gotha, DDR. August 1989.jpg
Autor: O, Licencja: CC BY-SA 2.0
Owing to track repairs at the junction of route 2 with routes 1 and 4, this section of line to the Ostbahnhof was opearting as a shuttle service using two double ended Gotha motor cars, nos 47 and 46. The left hand driver, finding that I was interested in photographing trams, stopped his vehicle at the half way crossing loop and got his fellow driver of the other pendulum tram to pose for a photograph. He also advised me to go the the depot where they would gladly show me the preserved 1929 motor car and trailer of the Waldbahn. On reaching the depot, I duly found „Blakie“ who disappeared to investigate my odd request. After a long wait, he returned with a blank face and the short expression „Nicht möglich“. Well, that was that, so I took a ride on the said Waldbahn to Tabarz not having seen the old timers.

No 46 from 1959 went to Erfurt in 1993, and was finally scrapped in 1999 after use at the Transport and Technology museum at Prora on Ruegen. T57

No 47 is preserved as a depot shunter.
Thuringia asv2020-07 Thüringerwaldbahn in Bad Tabarz img3.jpg
Autor: A.Savin, Licencja: FAL
A tram of Gotha-Tabarz intercity line in Bad Tabarz, Thuringia, Germany
Tram track repairs in Gotha August 1989.jpg
Autor: O, Licencja: CC BY-SA 2.0
Gotha manufactured car 46 a double-ended motor tram waits at the temporary stub terminus of route 2 to the Ostbahnhof. Normally, this service would continue to the Hauptbahnhof. Wooden scaffolding was common in the GDR at that time No 46 was one of 5 double ended T57 Gotha cars operated in the town of their manufacture. Picture shows Hersdorfstrasse, looking towards Hersdorfplatz.
Gotha articulated car 215 at Gotha Hauptbahnhof Aug 1989.jpg
Autor: O, Licencja: CC BY-SA 2.0
Behind the trams the offices of the VEB Energieversorgung Erfurt Netzbetrieb Gotha. I wonder whether this once lit up at night. The nearer car is on the long overland route to Tabarz, no 4, the so-called Thüringerwaldbahn . Further away is a similar vehicle on route 1 , the town service to the depot.

This vehicle,no 215, is now preserved in Gotha.

Gotha only came late to the local G4 trams in 1965-7. Other systems had been using them since the late 1950s. By 1992 all these handsome vehicles had been withdrawn from normal service in Gotha.
Historische Straßenbahn Gotha TWB.JPG
Autor: Michael Sander, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ein historischer Zug der Thüringerwaldbahn in Gotha (Thüringen).