Tramwaje w Zurychu

Tramwaje w Zurychu
tramwaj
Tramwaje na Bahnhofstrasse
Państwo	Szwajcaria
Lokalizacja	Zurych
Operator	Verkehrsbetriebe Zürich (VBZ), Vekehrsbetriebe Glattal (VBG)
Liczba linii	15
Lata funkcjonowania	od 1882
Infrastruktura
Długość sieci	72,8 km[1]
Rozstaw szyn	1000 mm
Portal Transport szynowy

Schemat linii tramwajowych w Zurychu

Tramwaje w Zurychu – system tramwajowy działający w szwajcarskim mieście Zurych.

Historia

Pierwsze plany połączenia dworca kolejowego z brzegiem jeziora powstały w 1863 r. Pierwszą linię tramwaju konnego uruchomiono w 1882 r. Tramwaje konne poruszały się po torach o szerokości 1435 mm. Natomiast pierwsze tramwaje elektryczne uruchomiono w 1894 r. Kursowały one po torach o szerokości 1000 mm. Każda nowo powstająca linia tramwajowa była budowana przez inną spółkę. Miasto wykupiło wszystkie spółki do 1931 i powstała jedna spółka o nazwie Städtische Strassenbahn Zürich (StStZ), jednak pozostały dwie linie obsługiwane przez inne dwie spółki. Cały czas rozbudowywano także sieć tramwajową. W 1950 zmieniono nazwę spółki na Verkehrsbetriebe Zürich (VBZ), która funkcjonuje do dzisiaj. W latach 1931–1967 zlikwidowano 5 linii tramwajowych. W 1960 w referendum odrzucono propozycję budowy premetra, a w 1970 budowy metra. W 1976 wybudowano pierwszą od 1954 linię tramwajową było to przedłużenie ze Sportplatz Hardturm do Werdhölzli.

W 1980 rozpoczęto wdrażanie modelu Zuryskiego (Zürich model). Jego założeniami są:

• gęsta siatka połączeń z krótkimi odstępami między tramwajami
• priorytet na skrzyżowaniach dla tramwajów
• minimalny wpływ na ruch uliczny

W 1989 r. otwarto muzeum tramwajów w zajezdni Wartau. W 1998 wydłużono linię nr 11 do Messe/Hallenstadion. Ponownie tę linię przedłużono w 2006 do Auzelg był to pierwszy etap Glattalbahn. W 2006 przedstawiono program rozwoju sieci tramwajowej do 2025 r. W 2007 przedłużono linię nr 5 z Enge do Laubegg oraz otwarto nowe muzeum tramwajów w Burgwies. W 2008 zrealizowano drugi etap Glattbahn wydłużając linię nr 10 do Flughafen Zürich. Obie linie wybudowane w ramach programu Glattbahn obsługiwane są przez spółkę Vekehrsbetriebe Glattal (VBG). Planowana jest dalsza rozbudowa tras. Od kilku lat działa tramwaj towarowy.

Linie

Schematyczny plan sieci tramwajowej w Zurychu (2016)

Oprócz wymienionych 14 linii tramwajowych obsługiwanych przez VBZ i VBG kursuje także linia podmiejska S18 obsługiwana przez inną spółkę oraz dwie linie kolejki linowo-terenowej numer 23 i 24 i jedna linia kolejki zębatej o nr 25.

Tabor

Tramwaj Cobra w Zurychu

Tramwaj towarowy na ulicach Zurychu

Tramwaj Be4/6 Tram 2000 z doczepką Be2/4 Pony

W 1929 r. wprowadzono do eksploatacji pierwsze czteroosiowe tramwaje Elefant. W 1960 wprowadzono do eksploatacji pierwsze tramwaje przegubowe. Nowe tramwaje Be4/6 wprowadzono do eksploatacji w 1966 r. Kolejnym nowym typem tramwaju wprowadzonych do eksploatacji były tramwaje Be4/6 typ Tram 2000 dostarczanych od 1978 do 1992 r. W 2001 przebudowano jeden tramwaj Tram 2000 poprzez wstawienie członu z niską podłogą także od tego roku rozpoczęto dostawy tramwajów Cobra. W 2001 dostarczono 6 tramwajów Cobra i wkrótce potem zostały wycofane z eksploatacji z racji awarii w układzie napędowym. Ma linie powróciły w 2002 po wprowadzonych poprawkach. Łącznie w latach 2004–2005 zmodernizowano jeszcze 22 tramwaje Tram 2000. Do 2006 eksploatowano tramwaje Be4/4, które zostały przekazane do ukraińskiego miasta Winnica. Obecnie przekazywane do Winnicy są także wagony Be4/6 wraz z doczepami.

Łącznie obecnie w Zurychu jest 304 tramwajów:

• Be4/6
• Bombardier Cobra 88 sztuk
• Tram 2000 170 sztuk

w tym:

• 23 tramwaje ze wstawką niskopodłogową Be4/8 Tram 2000

Przypisy

Bibliografia

• historia tramwajów w Zurychu
• wykaz taboru eksploatowanego przez VBZ
• Infotram:Tramwaje w Zurychu