Tran

Tran (niem. Tran, olej wątłuszowy, farm. Oleum Jecoris Aselli, Oleum Morrhuae, Oleum Gadi) – ciekły tłuszcz otrzymywany z wątroby ryb z rodziny dorszowatych i tkanki tłuszczowej niektórych ssaków morskich (np. wielorybów lub fok)[1][2][3].

Zawartość

W tranie zawarte są duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych, a szczególnie wyjątkowo wartościowych kwasów omega-3, omega-6 i witamin (głównie A i D). W mniejszych ilościach występuje witamina E.

Wykorzystanie

W latach 60. i 70. XX wieku, w ramach profilaktyki zdrowotnej tran był podawany dzieciom w przedszkolach w formie nieprzetworzonej (płynnej). Dzisiaj stosuje się go jako suplement diety bądź środek leczniczy również w postaci żelatynowych kapsułek, co niektórym ułatwia jego spożycie.

Tran stosowany jest jako środek leczniczy w awitaminozach A i D, a także przy krzywicy. Ponadto w dermatologii, w różnych postaciach – najczęściej jako 40% maść tranowa Unguentum Olei Jecoris Aselli FP VI. Tran wykorzystywany jest również jako tłuszcz jadalny przez ludność Dalekiej Północy. Niegdyś używany również jako paliwo do lamp.

Tran może być pomocny w leczeniu kacheksji, lecz obecne wyniki badań nie są jednoznaczne. Jedno badanie sugeruje, że podczas chemioterapii tran może zapobiegać utracie masy ciała i masy mięśniowej u chorych na raka płuc[4].

Podawanie tranu dzieciom wydaje się pomocne w redukcji objawów ADHD[5].

Przypisy

  1. tran, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2015-01-24].
  2. Witold Doroszewski (red.): tran. W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2015-01-24].
  3. Tran - Właściwości - Zastosowanie - Rodzaje. tran-info.pl. [dostęp 2015-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-04)].
  4. Rachel A. Murphy i inni, Nutritional intervention with fish oil provides a benefit over standard of care for weight and skeletal muscle mass in patients with nonsmall cell lung cancer receiving chemotherapy, „Cancer”, 117 (8), 2011, s. 1775–1782, DOI10.1002/cncr.25709, PMID21360698 (ang.).
  5. Maren Johanne Heilskov Rytter i inni, Diet in the treatment of ADHD in children - a systematic review of the literature, „Nordic Journal of Psychiatry”, 69 (1), 2015, s. 1–18, DOI10.3109/08039488.2014.921933, PMID24934907 (ang.).

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.