Trankwilityt

Trankwilityt[a]
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemicznyFe2+8Ti3Zr2Si3O24
Pokrój kryształuheksagonalny
Gęstość minerału4,7 ± 0,1 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwaszara, w silnym świetle przechodzącym – czerwonobrązowa
Połyskmetaliczny
Współczynnik załamania2,11-2,13
Inneizotropowy lub słabo anizotropowy; nieprzezroczysty do półprzezroczystego
Dodatkowe dane
Szczególne własnościznajdowany jako inkluzje w postaci niewielkich kryształów listwowych[1]

Trankwilityt[2][3] – minerał z grupy krzemianów, o składzie chemicznym Fe2+8Ti3Zr2Si3O24[4]. Jego nazwa pochodzi od miejsca znalezienia: Mare Tranquillitatis na Księżycu.

Został przywieziony na Ziemię po raz pierwszy w ramach misji Apollo 11 w 1969, a następnie przez załogi misji Apollo 12, 14, 16 i 17[5]. Znajduje się również w księżycowym meteorycie znalezionym w 2001 w Omanie[6]. Do czasu odkrycia trankwilitytu (w 2011) w zachodnioaustralijskim rejonie Pilbara uważano go za ostatni znany minerał księżycowy niewystępujący na Ziemi[7].

Powstawał w końcowych etapach krystalizacji księżycowej magmy bazaltowej[5]. Był jednym z pierwszych trzech minerałów, jakie zidentyfikowano w próbkach przywiezionych przez astronautów. Odnalezienie go na Ziemi może wskazywać na podobieństwo procesów chemicznych przy powstawaniu Ziemi i Księżyca[8].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Jeżeli nie wskazano inaczej, dane za Handbook of Mineralogy.

Przypisy

  1. ↑ Tranquillityite (ang.). webmineral.com.
  2. ↑ (...). „Postępy Astronautyki”. 14 i 15, 1972. [dostęp 2019-09-09]. 
  3. ↑ Skład chemiczny powierzchni Księżyca. Edupedia.pl. [dostęp 2018-05-22].
  4. ↑ The official IMA-CNMNC List of Mineral Names (ang.). University of Western Sydney. [dostęp 2012-01-07].
  5. ↑ a b Tranquillityite. W: John W. Anthony, Richard A. Bideaux, Kenneth W. Bladh, Monte C. Nichols (red.): Handbook of Mineralogy. Chantilly, VA 20151-1110, USA: Mineralogical Society of America. (ang.)
  6. ↑ Dhofar 287 Lunar meteorite (ang.). mindat.org.
  7. ↑ Tranquillityite – Moon Mineral Found In Western Australia (ang.). Universe Today, 2012-01-07. [dostęp 2012-01-07].
  8. ↑ Krzysztof Urbański: Księżycowy minerał na Ziemi. Rzeczpospolita, 2012-01-06. [dostęp 2012-01-07].