Transport kolejowy w Warszawie

Schemat warszawskiego węzła kolejowego

Transport kolejowy w Warszawie – linie, dworce, przystanki kolejowe oraz instytucje i organizacje związane z kolejnictwem w Warszawie.

Zasadniczy układ warszawskiego węzła kolejowego ukształtowany został w dwudziestoleciu międzywojennym, choć ulegał też modyfikacjom po zakończeniu II wojny światowej[1]. Aktualnie transport kolejowy zapewnia nie tylko połączenia dalekobieżne, ale również połączenia międzydzielnicowe i z sąsiednimi gminami – w obrębie Warszawy długość linii kolejowych przeznaczonych dla pociągów pasażerskich wynosi 93 km, liczba stacji wynosi 6 (Warszawa Zachodnia, Warszawa Centralna, Warszawa Wschodnia, Warszawa Gdańska, Warszawa Wileńska i Warszawa Główna), a przystanków kolejowych ok. 40[2]. W celu ułatwienia podróży na obszarze aglomeracji warszawskiej stworzona została oferta wspólnego biletu honorowanego zarówno w autobusach, tramwajach, metrze i Szybkiej Kolei Miejskiej, jak i w pociągach Kolei Mazowieckich oraz Warszawskiej Kolei Dojazdowej w granicach strefy biletowej ZTM[3].

Historia

Dawny Dworzec Wiedeński
Newag Impuls Szybkiej Kolei Miejskiej

W ujęciu chronologicznym kluczowe inwestycje kolejowe dotyczące Warszawy to Kolej Warszawsko-Wiedeńska (z późniejszą Warszawsko-Bydgoską), Kolej Warszawsko-Petersburska, Kolej Warszawsko-Terespolska, kolej obwodowa, Kolej Nadwiślańska, Kolej Warszawsko-Kaliska, Most przy Cytadeli, Warszawska Kolej Dojazdowa, kolej średnicowa (wraz z mostem) oraz linia Warszawa – Radom[4].

Z powodu różnicy w szerokości torów do 1915 podróżni udający się z Cesarstwa Rosyjskiego przez Warszawę do Europy Zachodniej (i odwrotnie) musieli przesiadać się w mieście, zmieniając dworce[5].

Historię kolei na terenie Warszawy i okolic prezentuje m.in. Stacja Muzeum – placówka zlokalizowana na terenie dawnego dworca Warszawa Główna Osobowa[6].

Historyczne koleje dojazdowe

Zachowane obiekty historyczne

Mosty kolejowe nad Wisłą

Realizowane inwestycje

Proponowane inwestycje

  • Południowa Obwodnica Kolejowa Warszawy
  • przystanek kolejowy Warszawa Wiatraczna[8]
  • połączenie tunelem Dworca Wileńskiego z Dworcem Głównym[9]
  • remont generalny linii średnicowej wraz z budową nowych przystanków w okolicy ronda de Gaulle'a oraz ulicy Solec[10][11]
  • tunel kolejowy przed Dworcem Wileńskim oraz łącznik kolejowy od Dworca Wschodniego do torów w kierunku Ząbek[12]

W grudniu 2021 roku spółka PKP PLK ogłosiła przetarg na studium planistyczne rozbudowy Warszawskiego Węzła Kolejowego - dokument obejmować ma m.in. takie kwestie jak nowa linia średnicowa, rozbudowa torów na różnych istniejących odcinkach w Warszawie i jej sąsiedztwie, a także budowa nowych przystanków, łącznic i linii kolejowych[13].

Zobacz też

Przypisy

  1. Warszawski Węzeł Kolejowy. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].
  2. Kolej w Warszawie i województwie mazowieckim. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].
  3. Wspólny Bilet ZTM-KM-WKD. [w:] Warszawski Transport Publiczny [on-line]. wtp.waw.pl. [dostęp 2020-10-30].
  4. Krótka historia kolei w Warszawie. warszawa1939.pl. [dostęp 2019-01-12].
  5. Jadwiga Waydel Dmochowska: Jeszcze o dawnej Warszawie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960, s. 143.
  6. O Stacji Muzeum. trasbus.com. [dostęp 2019-01-12].
  7. Jarosław Osowski: Dziwna inwestycja kolejarzy w Warszawie: powstaje nowy przystanek PKP bez wygodnych dojść. Dla kogo?. warszawa.wyborcza.pl, 2020-03-30. [dostęp 2020-03-30].
  8. Jarosław Osowski: PKP wciąż zaskakuje. Będzie nowy przystanek, ale cztery tory przez Wawer odłożone na później. warszawa.wyborcza.pl, 2018-11-25. [dostęp 2020-01-04].
  9. Jarosław Osowski: Tak wygląda plan nowego tunelu pod Wisłą. Osiem kilometrów długości i sześć podziemnych stacji. warszawa.wyborcza.pl, 2018-09-24. [dostęp 2019-01-12].
  10. Warszawa Wschodnia, Śródmieście i Zachodnia. Ogłoszono plany remontu linii średnicowej. Będą utrudnienia. next.gazeta.pl, 2019-03-28. [dostęp 2019-03-31].
  11. Jarosław Osowski: Czy linia średnicowa PKP zmieni się w metro? Jest szansa i spór kolejarzy ze stołecznym ratuszem. warszawa.wyborcza.pl, 2020-10-16. [dostęp 2020-10-18].
  12. Jarosław Osowski: Kolejarze chcą schować tory pod ziemią. Tak połączą dwie części Pragi. warszawa.wyborcza.pl, 2019-08-19. [dostęp 2020-01-04].
  13. Pociągiem w tunelu z Bankowego do Mordoru? Szukają miejsca na drugą linię średnicową. tvn24.pl/tvnwarszawa, 2021-12-29. [dostęp 2021-12-31].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawski Węzeł Kolejowy - schemat.svg
Autor: Malarz pl, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Schemat warszawskiego węzła kolejowego
Dworzec Wiedeński w Warszawie ok. 1890.jpg
Dworzec Wiedeński w Warszawie
SKM 35WE-001 - S1 (23).JPG
Autor: Mateusz Włodarczyk, Licencja: CC BY-SA 3.0
EZT 35WE - SKM Warszawa - Linia S1