Transport w Legnicy

Transport w Legnicy odbywa się po sieci dróg kołowych oraz państwowych linii kolejowych.

Legnica posiada bezpośredni dostęp do dróg szybkiego ruchu, krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Drogi zajmują 7% powierzchni miasta. Legnica jest objęta zakazem tranzytowego ruchu pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 12 ton[1]. Stacja kolejowa Legnica stanowi istotny węzeł kolejowy na magistralnej linii kolejowej E 30. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy posiada heliport, a najbliższy port lotniczy (Wrocław-Strachowice) jest oddalony od miasta o 70 kilometrów[2].

Transport drogowy

Infrastruktura drogowa

Pod Legnicą znajduje się skrzyżowanie dróg szybkiego ruchu (węzeł Legnica Południe):

W granicach Legnicy, oprócz dróg szybkiego ruchu, zbiegają się następujące drogi krajowe i wojewódzkie:

Samorządowe władze Legnicy zabiegają o przeniesienie przebiegu drogi krajowej nr 94 na obwodnicę, wznoszoną z przerwami od kilkunastu lat (obwodnica zachodnia i obwodnica południowo-wschodnia)[5]. Zakładany przebieg obwodnicy przez Osiedle Piekary wywołuje protesty mieszkańców osiedla[6].

Przez Legnicę wytyczono 55,5 km dróg powiatowych[2]. Pozostałych 196,6 km ulic zakwalifikowano jako drogi gminne[2].

Legnica posiada wybudowaną w latach 1974-1978 „obwodnicę śródmiejską” - ring ulic zbiorczych o dwóch pasach ruchu w każdą stronę wokół Starego Miasta[7][2]. Na wielu skrzyżowaniach w mieście (ponad 40) działa sygnalizacja świetlna[2]. Pracą sygnalizacji, tablic zmiennych treści, systemów parkingowych steruje system zarządzania ruchem[2].

Łącznie, sieć drogowa Legnicy wynosi 281,3 kilometrów[8].

Władze samorządowe Legnicy podczas modernizacji ulic wdrażają uspokojenie ruchu m.in. poprzez wprowadzenie na osiedlach stref „tempo 30”, skrzyżowań równorzędnych, zwężanie ulic przelotowych i budowę rond[2].

Według informacji z 2016 roku, w mieście znajdowało się około 7 000 miejsc parkingowych[9]. 5 250 miejsc było bezpłatnych, ok. 1 000 znajdowało się na płatnych parkingach strzeżonych[9]. W mieście funkcjonuje strefa płatnego parkowania, którą objęto ok. 1 000 miejsc[9].

Mosty

  • Na rzece Kaczawie znajduje się 6 mostów w tym jeden most neobarokowy, znajdują się także dwie kładki i dwa mosty kolejowe.
  • Na rzece Czarna Woda znajdują się trzy mosty, dwa mosty znajdują się na obwodnicy miasta – droga ekspresowa S3, w dzielnicy Piątnica i Czarna Woda znajdują się dwa mosty kolejowe.
  • Na rzece Wierzbiak znajdują się cztery mosty oraz jeden kolejowy.

U granicy miasta przebiega autostrada A4, na której znajdują się 4 mosty, w mieście znajduje się ok. 50 innych mostów i wiaduktów.

Ruch wewnątrzmiejski

Skrzyżowanie ulicy Libana i Wrocławskiej (fragment pierścienia dookoła staromiejskiego centrum).

Główne ulice miejskie to:

  • pierścień dookoła staromiejskiego centrum tworzony przez ulice: Libana, plac Wilsona, Witelona, plac Słowiański, Skarbka, Muzealną, plac Wolności, Dziennikarską, Piastowską i Pocztową – tzw. mała obwodnica,
  • oś wschód-zachód tworzona przez: aleję Marszałka Józefa Piłsudskiego, ul. II Armii Wojska Polskiego i fragment ul. Wrocławskiej,
  • oś północ-południe tworzona przez: ul. Moniuszki, al. Rzeczypospolitej, ul. Zamiejską, ul. Nowodworską
  • inne główne ulica miasta: Złotoryjska, Jaworzyńska, Gniewomierska, Zachodnia, Czarnieckiego, Kartuska, Chojnowska, Poznańska, Koskowicka, Sikorskiego, Piłsudskiego, Sudecka, Iwaszkiewicza, Głogowska, Bydgoska, Myrka, Szczytnicka, Pątnowska, Asnyka, Marynarska, Wielkiej Niedźwiedzicy, Senatorska oraz zachodnia obwodnica miasta[10].

Transport indywidualny

(c) qbanez, CC BY 3.0
Ulica Wrocławska w Legnicy

Według Głównego Urzędu Statystycznego 2016 roku w Legnicy na 1000 mieszkańców przypadało 495 samochodów osobowych[11]. Jednocześnie, w 2017 roku według informacji Polskiego Radia Wrocław w mieście było zarejestrowanych 120 000 pojazdów[12]. Liczba pojazdów przypadających na jednego mieszkańca należy w Legnicy do najwyższych w Polsce[13].

Stare Miasto, część Tarninowa i osiedla im. Mikołaja Kopernika są objęte strefą płatnego parkowania[14]. W strefie znajduje się 1040 miejsc parkingowych i 51 parkomatów.

Część Starego Miasta stanowi strefę pieszą.

We wrześniu 2017 r. w Polskim Radiu Wrocław ogłoszono zamiar pobierania opłat za wjazd samochodów indywidualnych do centrum[12]. Urząd Miasta zdementował wiadomość, jednak w wieloletnim programie ochrony środowiska w mieście zawarto zapisy przewidujące wprowadzenie opłat.

W Legnicy znajduje się 221 przystanków autobusowych, w tym 208 należących do miasta oraz 13 przystanków na terenach prywatnych[2].

Komunikacja miejska

W Legnicy funkcjonuje od 1898 roku komunikacja miejska, od 1968 roku obsługiwana wyłącznie autobusami. Połączenia na obszarze miasta i współpracujących gmin organizuje Urząd Miasta Legnicy[2]. Operatorem połączeń jest Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, od 2017 roku podmiot wewnętrzny gminy Legnica. Spółka świadczy usługi na rzecz Legnicy na podstawie umowy ważnej do 2027 roku[15].

Łączna praca eksploatacyjna komunikacji miejskiej w Legnicy wyniosła ok. 3,3 mln wozokilometrów[15]. Według stanu na rok 2016 komunikacją miejską odbywało się 25,86% wszystkich podróży niepieszych w obrębie miasta[2].

Połączenia regionalne

Gmach dworca kolejowego oraz przystanki transportu regionalnego
Przystanek dworcowy PKS

W ramach publicznego transportu zbiorowego organizowanego na zlecenie gmin przez Legnicę, funkcjonują linie podmiejskie komunikacji miejskiej Legnicy do miejscowości na obszarze gmin Kunice, Miłkowice i Prochowice[2].

Większość połączeń regionalnych obsługują autokarami i mikrobusami prywatni przewoźnicy drogowi[2]. Przewoźnicy realizują połączenia z Legnicy do ośrodków dawnego województwa legnickiego oraz miejscowości powiatu legnickiego[16][2]. Główny przystanek „busów” znajduje się na placu pomiędzy stacją kolejową a dawnym dworcem autobusowym[16], gdzie istnieją również przystanki i punkt sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Przewoźnicy zatrzymują się również na przystankach na terenie miasta, szczególnie w pobliżu Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej[16][2].

Według stanu na rok 2016 funkcjonowały połączenia przewoźników drogowych z następującymi miejscowościami (wyszczególniono miejscowości docelowe):

.

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej „Trans-Pol”, wywodzące się z założonych w 1945 roku struktury terenowych Państwowej Komunikacji Samochodowej, w 2017 roku przeniosło swoją siedzibę do Jawora[17]. Według stanu na listopad 2018 r. przewoźnik obsługuje w granicach Legnicy wyłącznie linię z Jawora.

Połączenia dalekobieżne

Legnica jest przystankiem linii autokarowych przewoźników dawnej Państwowej Komunikacji Samochodowej, łączących miasta wojewódzkie z miejscowościami wypoczynkowymi w Sudetach i nad Morzem Bałtyckim[2]. Linie dawnej PKS korzystają z przystanku dworcowego istniejącego w miejscu dawnego dworca PKS[2].

Na przystanku dworcowym zatrzymują się również autokary sieci połączeń Flixbus kursujące w kierunku Berlina i Warszawy[18].

Dworzec autobusowy

Przy ulicy Dworcowej w Legnicy znajduje się przystanek dworcowy, należący do prywatnej firmy deweloperskiej[16]. Przystanek wzniesiono w 2014 roku jako dworzec autobusowy, na tyłach dyskontu spożywczego, który zajął miejsce zaniedbanego dworca z lat 60. XX wieku[16]. Istniejące na dworcu dwa stanowiska przystankowe dzierżawi przedsiębiorstwo PKS „Trans-Pol” z Jawora (d. PKS Legnica)[16]. Z przystanków według stanu na listopad 2018 r. korzystają nieliczni przewoźnicy wywodzący się z dawnej Państwowej Komunikacji Samochodowej oraz firma Flixbus.

Taksówki

W Legnicy poruszają się i świadczą usługi taksówki osobowe zrzeszone w korporacjach bądź należące do osób prywatnych[19]. W 2017 roku w Legnicy było wydanych 201 licencji taksówkarskich.[19].

Transport kolejowy

Perony pasażerskie stacji Legnica

Legnicki węzeł kolejowy, rozumiany jako zbiór linii kolejowych łączących się ze sobą w granicach miasta, składa się z pięciu linii (oznaczenia współczesne):

Stacje i przystanki kolejowe w granicach Legnicy:

Istnieje również dawna stacja Legnica Północna, formalnie włączona w obręb stacji Legnica[20].

Według stanu na rok 2018, przez Legnicę kursują pociągi osobowe spółki Koleje Dolnośląskie oraz dwie pary pociągów PKP Intercity kategorii IC łączące Dolny Śląsk z Warszawą.

Legnicki węzeł kolejowy można ominąć linią kolejową nr 296 Wielkie Piekary - Miłkowice, jest to tzw. obwodnica towarowa Legnicy[20].

Heliport

Od 2011 roku Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy dysponuje lądowiskiem sanitarnym[21].

Przypisy

  1. STOP dla tranzytu ciężarówek przez Legnicę, dostęp: 2018-11-11
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af Uchwała XXXIX/413/17 w sprawie aktualizacji „Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Gminy Legnica oraz Gmin z którymi Gmina Legnica posiada zawarte porozumienie międzygminne w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego”, dostęp: 2018-11-11
  3. a b c Podstawowy układ drogowy województwa dolnośląskiego - drogi krajowe i drogi wojewódzkie. dsdik.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-09)]., dostęp: 2019-12-09
  4. Lilla Sadowska: Droga krajowa nr 3 „zdegradowana” do rangi wojewódzkiej. [w:] Lca.pl [on-line]. 2018-12-08. [dostęp 2019-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-20)].
  5. Mateusz Różański: Obwodnica Legnicy będzie kosztowała 110 mln zł. legnica.naszemiasto.pl. [dostęp 2019-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-25)].
  6. Dawid Sołtys: GDDKiA odpowiada ws. obwodnicy - wkrótce przetarg. [w:] e-legnickie.pl [on-line]. 2018-08-01. [dostęp 2018-11-28].
  7. Tadeusz Rollauer: Legnica w 40-leciu Polski Ludowej. Legnica: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Legnicy, 1984, s. 31. [dostęp 2018-11-24].
  8. Koszty miasta Legnicy w 2017 r. - broszura Urzędu Miasta, dostęp: 2018-11-08
  9. a b c Zygmunt Mułek: Nowe parkingi, jezdnia i chodniki na Neptuna. [w:] portal.legnica.eu [on-line]. Urząd Miasta Legnicy, 2016-09-01. [dostęp 2018-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-24)].
  10. Uchwała Nr XXV/273/04 Rady Miejskiej Legnicy z dnia 11 października 2004 r. w sprawie przyjęcia Zintegrowanego Programu Rozwoju Transportu Publicznego dla Miasta Legnicy.
  11. Statystyczne Vademecum Samorządowca 2017, dostęp: 2018-11-10
  12. a b Opłaty za wjazd do centrum Legnicy, dostęp: 2018-11-11
  13. Ponad 111 tysięcy pojazdów w Legnicy, dostęp: 2018-11-11
  14. Cityparkapp.pl Legnica, dostęp: 2018-11-11
  15. a b Analiza kosztów i korzyści związanych z wykorzystaniem przy świadczeniu usług komunikacji miejskiej autobusów zeroemisyjnych, dostęp: 2018-11-11
  16. a b c d e f Sławomir Książek. Infrastruktura związana z odprawą pasażerów w transporcie autobusowym w wybranych miastach województwa dolnośląskiego. „Transport Miejski i Regionalny”, s. 14-24, 10 2015. 
  17. PKS wyprowadził się z Legnicy do Jawora, dostęp: 2011-11-10
  18. FlixBus otwiera kalendarz rezerwacyjny do kwietnia, wprowadza nowe połączenia międzynarodowe i nowe miasta do swojej siatki. [w:] flixbus.pl [on-line]. 2018-10-12. [dostęp 2018-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  19. a b Legniccy taksówkarze walczą o pasażera i pieniądze. fakty.lca.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-06)]., Lca.pl, dostęp: 2018-11-08]
  20. a b c d e f PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.: Mapa linii kolejowych w Polsce zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. oraz innych zarządców. plk-sa.pl, 2015-12-09. [dostęp 2016-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-02)]. (pol.).
  21. Zygmunt Mułek: W legnickim szpitalu otwierają dziś heliport. Polska Gazeta Wrocławska, 2011-09-19. [dostęp 2018-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-01)]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Legnica, Ab.007.JPG
Autor: Antekbojar, Licencja: CC0
Plac Dworcowy.
Stacja kol legnica.JPG
Hala peronowa głównego dworca kolejowego w Legnicy
Przystanek dworcowy PKS w Legnicy fot M Dadello.jpg
Autor: Michał Dadełło, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobusowy przystanek dworcowy w miejscu dawnego dworca PKS w Legnicy, wykorzystywany przez przewoźników dawnej Państwowej Komunikacji Samochodowej oraz przewoźników marki Flixbus.
Ul. Wrocławska - Legnica - 2009 - panoramio.jpg
(c) qbanez, CC BY 3.0
ul. Wrocławska - Legnica - 2009