Transport w Legnicy

Transport w Legnicy odbywa się po sieci dróg kołowych oraz państwowych linii kolejowych.

Legnica posiada bezpośredni dostęp do dróg szybkiego ruchu, krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Drogi zajmują 7% powierzchni miasta. Legnica jest objęta zakazem tranzytowego ruchu pojazdów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 12 ton^[1]. Stacja kolejowa Legnica stanowi istotny węzeł kolejowy na magistralnej linii kolejowej E 30. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy posiada heliport, a najbliższy port lotniczy (Wrocław-Strachowice) jest oddalony od miasta o 70 kilometrów^[2].

Transport drogowy

Infrastruktura drogowa

Pod Legnicą znajduje się skrzyżowanie dróg szybkiego ruchu (węzeł Legnica Południe):

• autostrady A4 (dostęp do miasta z węzła: Legnica Wschód),
• drogi ekspresowej S3 (dostęp do miasta z węzła: Legnica Północ i Legnica Zachód).

W granicach Legnicy, oprócz dróg szybkiego ruchu, zbiegają się następujące drogi krajowe i wojewódzkie:

• droga krajowa nr 94 (Zgorzelec – Medyka)^[3],
• droga wojewódzka nr 364 (Jelenia Góra – Legnica)^[3],
• droga wojewódzka nr 323 (Leszno - Bolków) w dawnym przebiegu drogi krajowej nr 3^[4][3].

Samorządowe władze Legnicy zabiegają o przeniesienie przebiegu drogi krajowej nr 94 na obwodnicę, wznoszoną z przerwami od kilkunastu lat (obwodnica zachodnia i obwodnica południowo-wschodnia)^[5]. Zakładany przebieg obwodnicy przez Osiedle Piekary wywołuje protesty mieszkańców osiedla^[6].

Przez Legnicę wytyczono 55,5 km dróg powiatowych^[2]. Pozostałych 196,6 km ulic zakwalifikowano jako drogi gminne^[2].

Legnica posiada wybudowaną w latach 1974-1978 „obwodnicę śródmiejską” - ring ulic zbiorczych o dwóch pasach ruchu w każdą stronę wokół Starego Miasta^[7][2]. Na wielu skrzyżowaniach w mieście (ponad 40) działa sygnalizacja świetlna^[2]. Pracą sygnalizacji, tablic zmiennych treści, systemów parkingowych steruje system zarządzania ruchem^[2].

Łącznie, sieć drogowa Legnicy wynosi 281,3 kilometrów^[8].

Władze samorządowe Legnicy podczas modernizacji ulic wdrażają uspokojenie ruchu m.in. poprzez wprowadzenie na osiedlach stref „tempo 30”, skrzyżowań równorzędnych, zwężanie ulic przelotowych i budowę rond^[2].

Według informacji z 2016 roku, w mieście znajdowało się około 7 000 miejsc parkingowych^[9]. 5 250 miejsc było bezpłatnych, ok. 1 000 znajdowało się na płatnych parkingach strzeżonych^[9]. W mieście funkcjonuje strefa płatnego parkowania, którą objęto ok. 1 000 miejsc^[9].

Mosty

• Na rzece Kaczawie znajduje się 6 mostów w tym jeden most neobarokowy, znajdują się także dwie kładki i dwa mosty kolejowe.
• Na rzece Czarna Woda znajdują się trzy mosty, dwa mosty znajdują się na obwodnicy miasta – droga ekspresowa S3, w dzielnicy Piątnica i Czarna Woda znajdują się dwa mosty kolejowe.
• Na rzece Wierzbiak znajdują się cztery mosty oraz jeden kolejowy.

U granicy miasta przebiega autostrada A4, na której znajdują się 4 mosty, w mieście znajduje się ok. 50 innych mostów i wiaduktów.

Ruch wewnątrzmiejski

Skrzyżowanie ulicy Libana i Wrocławskiej (fragment pierścienia dookoła staromiejskiego centrum).

Główne ulice miejskie to:

• pierścień dookoła staromiejskiego centrum tworzony przez ulice: Libana, plac Wilsona, Witelona, plac Słowiański, Skarbka, Muzealną, plac Wolności, Dziennikarską, Piastowską i Pocztową – tzw. mała obwodnica,
• oś wschód-zachód tworzona przez: aleję Marszałka Józefa Piłsudskiego, ul. II Armii Wojska Polskiego i fragment ul. Wrocławskiej,
• oś północ-południe tworzona przez: ul. Moniuszki, al. Rzeczypospolitej, ul. Zamiejską, ul. Nowodworską
• inne główne ulica miasta: Złotoryjska, Jaworzyńska, Gniewomierska, Zachodnia, Czarnieckiego, Kartuska, Chojnowska, Poznańska, Koskowicka, Sikorskiego, Piłsudskiego, Sudecka, Iwaszkiewicza, Głogowska, Bydgoska, Myrka, Szczytnicka, Pątnowska, Asnyka, Marynarska, Wielkiej Niedźwiedzicy, Senatorska oraz zachodnia obwodnica miasta^[10].

Transport indywidualny

(c) qbanez, CC BY 3.0

Ulica Wrocławska w Legnicy

Według Głównego Urzędu Statystycznego 2016 roku w Legnicy na 1000 mieszkańców przypadało 495 samochodów osobowych^[11]. Jednocześnie, w 2017 roku według informacji Polskiego Radia Wrocław w mieście było zarejestrowanych 120 000 pojazdów^[12]. Liczba pojazdów przypadających na jednego mieszkańca należy w Legnicy do najwyższych w Polsce^[13].

Stare Miasto, część Tarninowa i osiedla im. Mikołaja Kopernika są objęte strefą płatnego parkowania^[14]. W strefie znajduje się 1040 miejsc parkingowych i 51 parkomatów.

Część Starego Miasta stanowi strefę pieszą.

We wrześniu 2017 r. w Polskim Radiu Wrocław ogłoszono zamiar pobierania opłat za wjazd samochodów indywidualnych do centrum^[12]. Urząd Miasta zdementował wiadomość, jednak w wieloletnim programie ochrony środowiska w mieście zawarto zapisy przewidujące wprowadzenie opłat.

W Legnicy znajduje się 221 przystanków autobusowych, w tym 208 należących do miasta oraz 13 przystanków na terenach prywatnych^[2].

Komunikacja miejska

W Legnicy funkcjonuje od 1898 roku komunikacja miejska, od 1968 roku obsługiwana wyłącznie autobusami. Połączenia na obszarze miasta i współpracujących gmin organizuje Urząd Miasta Legnicy^[2]. Operatorem połączeń jest Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, od 2017 roku podmiot wewnętrzny gminy Legnica. Spółka świadczy usługi na rzecz Legnicy na podstawie umowy ważnej do 2027 roku^[15].

Łączna praca eksploatacyjna komunikacji miejskiej w Legnicy wyniosła ok. 3,3 mln wozokilometrów^[15]. Według stanu na rok 2016 komunikacją miejską odbywało się 25,86% wszystkich podróży niepieszych w obrębie miasta^[2].

Połączenia regionalne

Gmach dworca kolejowego oraz przystanki transportu regionalnego

Przystanek dworcowy PKS

W ramach publicznego transportu zbiorowego organizowanego na zlecenie gmin przez Legnicę, funkcjonują linie podmiejskie komunikacji miejskiej Legnicy do miejscowości na obszarze gmin Kunice, Miłkowice i Prochowice^[2].

Większość połączeń regionalnych obsługują autokarami i mikrobusami prywatni przewoźnicy drogowi^[2]. Przewoźnicy realizują połączenia z Legnicy do ośrodków dawnego województwa legnickiego oraz miejscowości powiatu legnickiego^[16][2]. Główny przystanek „busów” znajduje się na placu pomiędzy stacją kolejową a dawnym dworcem autobusowym^[16], gdzie istnieją również przystanki i punkt sprzedaży biletów komunikacji miejskiej. Przewoźnicy zatrzymują się również na przystankach na terenie miasta, szczególnie w pobliżu Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego oraz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej^[16][2].

Według stanu na rok 2016 funkcjonowały połączenia przewoźników drogowych z następującymi miejscowościami (wyszczególniono miejscowości docelowe):

.

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej „Trans-Pol”, wywodzące się z założonych w 1945 roku struktury terenowych Państwowej Komunikacji Samochodowej, w 2017 roku przeniosło swoją siedzibę do Jawora^[17]. Według stanu na listopad 2018 r. przewoźnik obsługuje w granicach Legnicy wyłącznie linię z Jawora.

Połączenia dalekobieżne

Legnica jest przystankiem linii autokarowych przewoźników dawnej Państwowej Komunikacji Samochodowej, łączących miasta wojewódzkie z miejscowościami wypoczynkowymi w Sudetach i nad Morzem Bałtyckim^[2]. Linie dawnej PKS korzystają z przystanku dworcowego istniejącego w miejscu dawnego dworca PKS^[2].

Na przystanku dworcowym zatrzymują się również autokary sieci połączeń Flixbus kursujące w kierunku Berlina i Warszawy^[18].

Dworzec autobusowy

Przy ulicy Dworcowej w Legnicy znajduje się przystanek dworcowy, należący do prywatnej firmy deweloperskiej^[16]. Przystanek wzniesiono w 2014 roku jako dworzec autobusowy, na tyłach dyskontu spożywczego, który zajął miejsce zaniedbanego dworca z lat 60. XX wieku^[16]. Istniejące na dworcu dwa stanowiska przystankowe dzierżawi przedsiębiorstwo PKS „Trans-Pol” z Jawora (d. PKS Legnica)^[16]. Z przystanków według stanu na listopad 2018 r. korzystają nieliczni przewoźnicy wywodzący się z dawnej Państwowej Komunikacji Samochodowej oraz firma Flixbus.

Taksówki

W Legnicy poruszają się i świadczą usługi taksówki osobowe zrzeszone w korporacjach bądź należące do osób prywatnych^[19]. W 2017 roku w Legnicy było wydanych 201 licencji taksówkarskich.^[19].

Transport kolejowy

Perony pasażerskie stacji Legnica

Legnicki węzeł kolejowy, rozumiany jako zbiór linii kolejowych łączących się ze sobą w granicach miasta, składa się z pięciu linii (oznaczenia współczesne):

• 137 Katowice - Legnica (283,905 km),
• 275 Wrocław Muchobór - Gubinek (część magistrali E30; d. Wrocław Muchobór - Guben),
• 284 Legnica - Jerzmanice Zdrój (d. Legnica - Pobiedna granica państwa),
• 289 Legnica - Rudna Gwizdanów,
• 382 Legnica - Pątnów Legnicki (d. Legnica - Kobylin)^[20].

Stacje i przystanki kolejowe w granicach Legnicy:

• Legnica^[20],
• Legnica Piekary^[20],
• Nowa Wieś Legnicka^[20],

Istnieje również dawna stacja Legnica Północna, formalnie włączona w obręb stacji Legnica^[20].

Według stanu na rok 2018, przez Legnicę kursują pociągi osobowe spółki Koleje Dolnośląskie oraz dwie pary pociągów PKP Intercity kategorii IC łączące Dolny Śląsk z Warszawą.

Legnicki węzeł kolejowy można ominąć linią kolejową nr 296 Wielkie Piekary - Miłkowice, jest to tzw. obwodnica towarowa Legnicy^[20].

Heliport

Od 2011 roku Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Legnicy dysponuje lądowiskiem sanitarnym^[21].

Przypisy