Trener szachowy
Trener szachowy – tak jak w innych dyscyplinach jego zadaniem jest jak najlepsze przygotowanie szachisty do walki zarówno pod względem teoretycznym, jak i również psychologicznym i kondycyjnym.
Trener może przygotowywać zawodnika :
- przez dłuższy okres (np. kilka lat)
- w czasie określonego turnieju
- przed określoną partią
Trener spełnia często funkcje sekundanta (wtedy poza pomaganiem w przygotowaniu debiutowym na bieżąco wychwytuje błędy).
W wielu krajach wprowadza się kierunki trenerskie ze specjalnością szachy. W ZSRR w latach 1931–1936 działała pierwsza katedra wiedzy o szachach przy Leningradzkim Instytucie Kultury Fizycznej. Systematyczne wykłady akademickie (jako dyscyplina fakultatywna) była prowadzona w Moskiewskim Uniwersytecie w latach 1947–1957. Od 1960 istnieje szachowa specjalizacja w Instytucie Wychowania Fizycznego w Moskwie.
Przyjmując inne kryterium podziału można być trenerem np. klubu szachowego, reprezentacji (co wiąże się z innymi wymaganiami i kompetencjami trenera).
Od 2008 r. Międzynarodowa Federacja Szachowa corocznie przyznaje nagrody i medale dla najlepszych trenerów na świecie, w następujących kategoriach:
| Rok | Trener mężczyzn Medal M.Botwinnika | Trener kobiet Medal S.Furmana | Trener juniorów Medal M.Euwego | Autor Medal I.Bolesławskiego | Nagroda specjalna Medal T.Petrosjana | Edukacja trenerów Medal J.Razuwajewa |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2008 | Arszak Petrosjan | Ye Jiangchuan | Adrian Michalczyszyn | Artur Jusupow | Smbat Lputian | |
| 2009 | Zurab Azmajparaszwili | Ye Jiangchuan | Adrian Michalczyszyn | Efstratios Griwas | Aleksander Nikitin | |
| 2010 | Wołodymyr Tukmakow | Jurij Dochojan | Anatolij Bychowski | Mark Dworecki | Miguel Illescas Córdoba | |
| 2011 | Arszak Petrosjan | Jurij Dochojan | Efstratios Griwas | Jacob Aagaard | Lew Psachis | |
| 2012 | Jurij Dochojan | Siergiej Rublewski | Efstratios Griwas | Jeroen Bosch | Elizbar Ubiława | Jurij Razuwajew |
| 2013 | Władimir Czuczełow | Zsuzsa Polgár | Li Wienling | Giennadij Sosonko | Boris Postowski | Uwe Bönsch |
Bibliografia
- W.Litmanowicz, J.Giżycki, "Szachy od A do Z", tom II, Warszawa 1987, str. 1244-1245, 1191-1192
- FIDE Trainers’ Commission | Awards/Hall of Fame. trainers.fide.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-09)]. (ang.)
Linki zewnętrzne
- FIDE Arbiters / Trainers (ang.)