Tripolis (Niemcy)

Rysunek kolejki napowietrznej w Tripolis, przygotowany dla gazety "Oberschlesien in Bild" z 1924 roku

Tripolis – planowane w latach międzywojennych miasto w Niemczech, mające składać się z Gliwic, Zabrza oraz Bytomia. To jeden z najwcześniejszych projektów metropolitalnych w historii rejonu aglomeracji górnośląskiej[1][2][3][4][5].

Historia

Po powstaniach śląskich w 1920 roku część Górnego Śląska została oddzielona od Niemiec i stała się częścią autonomicznego województwa śląskiego Rzeczypospolitej Polskiej. Spowodowało to, że miejscowości, które od setek lat ze sobą koegzystowały, nagle zostały rozdzielone granicą. W okresie międzywojennym dwa podzielone regiony zaczęły między sobą rywalizować. Władze w niemieckiej części Górnego Śląska zaplanowały powstanie dużego, znaczącego miasta – Tripolis, mającego składać się z Gliwic (Gleiwitz), Zabrza (Hindenburg) i Bytomia (Beuthen). W 1928 roku został rozpisany konkurs, mający na celu wyłonienie nowego centrum Tripolis, na obszarze dzisiejszego Zabrza. Do konkursu wpłynęły prace od najwybitniejszych niemieckich architektów – Maxa Berga, Paula Bonatza oraz Hansa Poelziga. Uznano, że projekt Poelziga jest najbardziej odpowiedni. Na dzisiejszym placu Wolności, Poelzig zaprojektował serce przyszłego Tripolis – m.in. z teatrem miejskim, kinem, dwoma placami, budynkami administracyjnymi, handlowymi i usługowymi. Pobliski zabrzański dworzec miał być supernowoczesnym obiektem, mającym pełnić funkcję stacji granicznej, z sześcioma peronami i zadaszoną halą[1][4][5].

Powstała również koncepcja napowietrznej kolejki, która konstrukcyjnie miała być zbliżona do Wuppertaler Schwebebahn, znajdującej się Wuppertalu[1][2].

Projekt nie został zrealizowany, głównie z powodu kryzysu ekonomicznego oraz zmian politycznych w Niemczech, w tym polityki Adolfa Hitlera, dla którego wydatki na modernistyczne projekty miały niski priorytet[1][4].

Przed Urzędem Miejskim w Gliwicach stoi fontanna z trzema faunami, które według legendy mają symbolizować prezydentów Gliwic, Zabrza i Bytomia, niemogących dojść do porozumienia w kwestii planowanego przed wojną połączenia miast[6][7][8].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d Pierwsza śląska metropolia miała powstać w Bytomiu, Zabrzu i Gliwicach - Dziennik Zachodni
  2. ↑ a b Śląskie Tripolis: Bytom-Zabrze-Gliwice. A na górze kolejka - Dziennik Zachodni
  3. ↑ Zabrze w sercu Śląska - magazynterazpolska.pl
  4. ↑ a b c Śląskie Trójmiasto: Beuthen, Gleiwitz, Hindenburg. Dlaczego nie powstało? - Nasze Miasto
  5. ↑ a b Heretyk z familoka. Biografia Janoscha - Angela Bajorek, Wydawnictwo Znak 2015, ISBN 978-83-240-3288-4
  6. ↑ Fontanna „Tańczące fauny” - gliwice.eu
  7. ↑ Trzy tańczące fauny - najsłynniejsza fontanna w Gliwicach po remoncie - Podróże Onet
  8. ↑ Fauny powrócą za miesiąc - Gazeta Wyborcza

Media użyte na tej stronie

Tripolis (Kolej).jpg
Rysunek kolejki napowietrznej w Tripolis, planowanego miasta złożonego z Zabrza, Gliwic i Bytomia. Rysunek został przygotowany dla gazety "Oberschlesien in Bild" z 1924 roku.