Trnawa

Trnawa
Trnava
Ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Słowacja

Kraj

 trnawski

Powiat

Trnawa

Burmistrz

Peter Bročka[1]

Powierzchnia

71,53[2] km²

Wysokość

144[3] m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


63 194[4]
887,62[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 33[3]

Kod pocztowy

917 00[3]

Tablice rejestracyjne

TT

Położenie na mapie kraju trnawskiego
Mapa konturowa kraju trnawskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Trnawa”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Trnawa”
Ziemia48°22′39″N 17°35′18″E/48,377500 17,588333
Strona internetowa

Trnawa (słow. Trnava, węg. Nagyszombat, niem. Tyrnau) – miasto w zachodniej Słowacji, stolica kraju trnawskiego, siedziba powiatu Trnawa. Leży 45 km na wschód od Bratysławy. Pod koniec 2019 roku, z liczbą mieszkańców przekraczającą 65 tys., Trnawa zajmowała siódme miejsce wśród najludniejszych słowackich miast. W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, samochodowy, szklarski, cukierniczy, młynarski, mięsny, cukrowniczy, drzewny oraz poligraficzny.

Historia

Trnawa ok. 1600 r.

Po raz pierwszy wzmiankowana w 1211 roku jako Sumbot[6]. Leżała wówczas w granicach Węgier. W 1238 miejscowość otrzymała od króla Węgier Beli IV prawa miasta królewskiego, jako pierwsze miasto na terenie współczesnej Słowacji[6]. W latach 1327 i 1360 miejsce spotkań królów Węgier oraz Czech[6]. W Trnawie w nocy z 10 na 11 września 1382 r. zmarł Ludwik Węgierski, król Węgier i Polski. W 1430 stoczona została bitwa pod Trnawą pomiędzy czeskimi husytami a połączonymi siłami cesarsko-węgiersko-serbskimi.

W latach 1543–1820 (początkowo w związku z okupacją turecką Ostrzyhomia) Trnawa była siedzibą prymasów Węgier. Po powstaniu Czechosłowacji została w 1922 roku utworzona administratura apostolska, którą w 1977 papież Paweł VI przekształcił w archidiecezję.

W 1635 utworzono tu uniwersytet[6], przeniesiony w 1777 do Budy.

W 1891 roku według planów wiedeńskiego architekta Jakoba Gartnera wbudowany został budynek dzisiejszego Centrum Sztuki Współczesnej[7].

W 1918 miasto zostało utracone przez Węgry na rzecz nowo powstałej Czechosłowacji.

Produkcja samochodów

W latach 1973–1999 produkowano tu w fabryce TAZ samochód dostawczy Škoda 1203, który od 1993 roku nazywał się TAZ 1500. W roku 2006 PSA (Peugeot i Citroën) otworzyło fabrykę samochodów osobowych i są tam m.in. produkowane Peugeot 207 i Citroën C3 Picasso.

Zabytki

  • Ratusz;
  • Wieża miejska, renesansowo-barokowa dominanta miasta;
  • Mury miejskie, z XIII–XVI w.;
  • Bazylika św. Mikołaja(słow.), gotycka, pełniła funkcję katedry węgierskich prymasów;
  • Katedra św Jana Chrzciciela, barokowa, zbudowana w 1637 jako kościół uniwersytecki;
  • Kościół św. Heleny, gotycki;
  • Kościół Najświętszej Trójcy, barokowy;
  • Kościół św. Jakuba Apostoła Starszego, franciszkański;
  • Kościół św. Anny, barokowy;
  • Kościół św. Józefa, pierwotnie kalwiński, renesansowo-barokowy;
  • Kościół Wniebowzięcia Marii Panny i klasztor klarysek, obecnie siedziba Muzeum Zachodniosłowackiego;
  • Kościół ewangelicki;
  • Synagoga;
  • Pałac arcybiskupi, z XVI–XVIII w.;
  • Dawne seminarium arcybiskupa Oláha, z XVI w.;
  • Adalbertínum - seminarium św. Wojciecha z pierwszej połowy XVII w.;
  • Rubrorum - seminarium generalne z połowy XVII w.;
  • Marianum - seminarium mariańskie z końca XVII w.;
  • Konwikt szlachecki, z połowy XVIII w.;
  • Teatr Jána Palárika;
  • „Pałac” Kopplów z pocz. XX w., obecnie galeria sztuki
  • Dom Muzyki”, barokowy, obecnie pełni funkcje muzealne;
  • Kolumna Trójcy Przenajświętszej, barokowa;
  • Kolumna morowa św. Józefa, z 1731 r.

Sport

Miasta partnerskie

Przypisy

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-06]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)]. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  5. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  6. a b c d Trnava - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-06]. (słow.).
  7. Trnawa.

Media użyte na tej stronie

Trnava Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the Trnava Region, Slovakia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Trnava Region
Trnavsky vlajka.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.5
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Croatia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Trnava Kostol sv Heleny 02 (cropped).jpg
Autor: Lure, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kostol svätej Heleny v Trnave; celkový pohľad
Trnava bazilika 02.jpg
Autor: Ľuboš Repta, Licencja: CC BY-SA 4.0
Trnava, Bazilika svätého Mikuláša; celkový pohľad
Chrám - panoramio.jpg
(c) Michal Jakubský, CC BY 3.0
Exterior of Cathedral of St John the Baptist, Trnava, Slovakia
Slovakia-Trnava-Kostol jezuitov.JPG
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 207-1126/2 na Słowacji.
CityArena.jpg
Autor: Lolo8899, Licencja: CC BY-SA 4.0
City Arena Trnava
Radnica - panoramio.jpg
(c) Mister No, CC BY 3.0
Radnica
Trnavska - mesto kultúry a vzdelanosti.jpg
Autor: Rudo Mlich, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 207-1043/13 na Słowacji.
Nagyszombat03.jpg
Trnava in Slovakai from book round 1600
Flag of Trnava (Slovakia).svg
Autor: Krumpi, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of Trnava