Trofalaksja

Trofalaksja u mrówek Oecophylla smaragdina.

Trofalaksja – forma kontaktu społecznego owadów, gdzie dochodzi do wymiany związków chemicznych (np. węglowodorów). Substancje te pochodzą z gruczołów zagardzielowych znajdujących się na głowie. Owady podczas czyszczenia rozprowadzają je na powierzchni ciała. Węglowodory tworzą wzór bodźców chemicznych, tzw. „wizę kolonii”, poprzez którą owady się komunikują^[1]. Skład lipidów umożliwia relacje osobnikom występującym na tym samym obszarze lub w gnieździe, np. mrówkom Formicidae, pszczołom Apidae i osom Vespidae^[2][3]. Podczas kontaktów dochodzi do wymiany lipidów, więc na powierzchni owada znajduje się mieszanina lipidów pochodzących też od innych członków kolonii^[1]. Owady rozróżniają gatunek lub płeć partnera poprzez porównanie składu lipidów^[1][2][3]. Przykładowo, jeśli osobnik innego gatunku znajdzie się w kolonii termitów, to jej członkowie szybko rozpoznają „intruza” i wypędzają go z gniazda^[2][3].

Trofalaksja u mrówek

Mrówki wymieniają się płynną zawartością pokarmową. Większość mrówek może przechowywać w swoim żołądku znajdującym się w tylnej górnej części odwłoku więcej pokarmu niż potrzebuje. Tylko część mrówek pełni rolę dostarczycieli pokarmu do kolonii, ale wszystkie dzielą się z towarzyszką, która o pokarm poprosi. Można mówić tutaj o "wspólnym żołądku" służącym do przechowywania zapasów pożywienia.

U australijskich mrówek miodowych niektóre robotnice przechowują więcej pokarmu niż pozostałe mrówki. Mrówki te o niezwykle mocno rozdętych odwłokach pozostają zawieszone w komorach ziemnego gniazda i magazynują zebrany przez inne robotnice nektar.

Trofalaksja u pszczół miodnych

Występuje u pszczół robotnic - nie zauważono jej u trutni.

Przypisy