Trogon

Trogon[1]
Brisson, 1760[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – trogon białosterny (Trogon viridis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

trogony

Rodzina

trogony

Rodzaj

Trogon

Typ nomenklatoryczny

Trogon viridis Linnaeus, 1766

Gatunki

23 gatunki – zobacz opis w tekście

Trogon – rodzaj ptaka z rodziny trogonów (Trogonidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce[12].

Morfologia

Długość ciała 23–35 cm; masa ciała 38–141 g[12].

Systematyka

Etymologia

  • Trogon: gr. τρωγων trōgōn „owocożerny, gryzący”, od τρωγω trōgō „gryźć”[13].
  • Curucujus: epitet gatunkowy Trogon curucui Linnaeus, 1766; tupijska nazwa Surucuí dla jakiegoś małego ptaka[14]. Gatunek typowy: Trogon melanurus Swainson, 1838.
  • Trogonurus: rodzaj Trogon Brisson, 1760; gr. ουρα oura „ogon”[15]. Gatunek typowy: Trogon collaris Vieillot, 1817.
  • Aganus: gr. αγανος aganos „delikatny, łagodny”[16]. Gatunek typowy: Trogon violaceus J.F. Gmelin, 1788.
  • Hapalophorus: gr. ἁπαλοφορος hapalophoros „noszenie delikatnej szaty”, od ἁπαλος hapalos „delikatny”; -φορος -phoros „noszenie”, od φερω pherō „nosić”[17]. Gatunek typowy: Trogon surrucura Vieillot, 1817.
  • Harpaleus: gr. ἁρπαλεος harpaleos „ponętny, czarujący”, od ἁρπαζω harpazō „porwać, chwytać”[18]. Gatunek typowy: Trogon melanurus Swainson, 1838.
  • Pothinus: gr. ποθεινος potheinos „pożądany, upragniony”[19]. Gatunek typowy: Trogon atricollis Vieillot, 1817 (= Trogon rufus J.F. Gmelin, 1788).
  • Troctes: τρωκτης trōktēs „dający się gryźć”, od τρωγω trōgō „gryźć”[20]. Gatunek typowy: Trogon melanurus Swainson, 1838; młodszy homonim Troctes Burmeister, 1839 (Psocoptera).
  • Eutroctes: gr. ευ eu „ładny”; τρωκτης trōktēs „dający się gryźć”, od τρωγω trōgō „gryźć”[21]. Nowa nazwa dla Troctes Cabanis & F. Heine, Sr., 1863.
  • Microtrogon: gr. μικρος mikros „mały”; rodzaj Trogon Brisson, 1760[22]. Gatunek typowy: Trogon ramonianus Deville & Des Murs, 1849; młodszy homonim Microtrogon Bertoni, 1901 (Bucconidae).
  • Chrysotrogon: gr. χρυσος khrusos „złoto”; rodzaj Trogon Brisson, 1760[23]. Gatunek typowy: Trogon caligatus Gould, 1838.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[24]:

  • Trogon clathratus Salvin, 1866 – trogon kostarykański
  • Trogon massena Gould, 1838 – trogon krasnodzioby
  • Trogon comptus J.T. Zimmer, 1948 – trogon białooki
  • Trogon mesurus (Cabanis & F. Heine, Sr., 1863) – trogon ekwadorski
  • Trogon melanurus Swainson, 1838 – trogon czarnosterny
  • Trogon chionurus P.L. Sclater & Salvin, 1871 – trogon niebieskogrzbiety
  • Trogon melanocephalus Gould, 1836 – trogon czarnogłowy
  • Trogon citreolus Gould, 1835 – trogon cytrynowy
  • Trogon viridis Linnaeus, 1766 – trogon białosterny
  • Trogon bairdii Lawrence, 1868 – trogon panamski
  • Trogon caligatus Gould, 1838 – trogon wyżynny
  • Trogon ramonianus Deville & Des Murs, 1849 – trogon amazoński
  • Trogon violaceus J.F. Gmelin, 1788 – trogon fioletowogłowy
  • Trogon curucui Linnaeus, 1766 – trogon niebieskogłowy
  • Trogon surrucura Vieillot, 1817 – trogon czerwonobrzuchy
  • Trogon tenellus Cabanis, 1862 – trogon modrosterny
  • Trogon cupreicauda (Chapman, 1914) – trogon stokowy
  • Trogon rufus J.F. Gmelin, 1788 – trogon czarnogardły
  • Trogon chrysochloros von Pelzeln, 1856 – trogon żółtobrzuchy
  • Trogon elegans Gould, 1834 – trogon nadobny
  • Trogon mexicanus Swainson, 1827 – trogon górski
  • Trogon collaris Vieillot, 1817 – trogon obrożny
  • Trogon personatus Gould, 1842 – trogon maskowy

Przypisy

  1. ↑ Trogon, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 4. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 164. (fr. • łac.).
  3. ↑ a b Ch.L. Bonaparte. Conspectus Volucrum Zygodactylorum. „Ateneo Italiano”. 2, s. 129, 1854. (wł.). 
  4. ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 184.
  5. ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 199.
  6. ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 185.
  7. ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 180.
  8. ↑ Cabanis i Heine 1862–1863 ↓, s. 201.
  9. ↑ F. Heine. Cuculidina. „Journal für Ornithologie”. 11 (65), s. 358, 1863. (niem.). 
  10. ↑ E.A. Goeldi. Microtrogon novo nome genérico proposto para Trogon ramonianus Des Murs. „Boletim do Museu Goeldi”. 5 (1), s. 92, 1909. (port.). 
  11. ↑ R. Ridgway. The birds of North and Middle America: a descriptive catalogue of the higher groups, genera, species, and subspecies of birds known to occur in North America, from the Arctic lands to the Isthmus of Panama, the West Indies and other islands of the Caribbean sea, and the Galapagos Archipelago. „Bulletin - United States National Museum”. 50 (5), s. 784, 1911. (ang.). 
  12. ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Trogons (Trogonidae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.trogon1.01. [dostęp 2020-06-12]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Trogon [dostęp 2022-10-12].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Curucujus [dostęp 2022-10-12].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Trogonurus [dostęp 2022-10-12].
  16. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Aganus [dostęp 2022-10-12].
  17. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Hapalophorus [dostęp 2022-10-12].
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Harpaleus [dostęp 2022-10-12].
  19. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pothinus [dostęp 2022-10-12].
  20. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Troctes [dostęp 2022-10-12].
  21. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Eutroctes [dostęp 2022-10-12].
  22. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Microtrogon [dostęp 2022-10-12].
  23. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Chrysotrogon [dostęp 2022-10-12].
  24. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Trogonidae Lesson, 1828 - trogony - Trogons (wersja: 2022-08-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-12].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Trogon viridis qtl1.jpg
Autor: Quartl, Licencja: CC BY-SA 3.0
White-tailed Trogon (Trogon viridis) in the Walsrode Bird Park, Germany.