Trojeściowate

Trojeściowate
Ilustracja
Trojeść Curaçao
Systematyka[1]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestwonaczyniowe
Nadgromadanasienne
Gromadaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Podklasaastrowe
Rządgoryczkowce
Rodzinatrojeściowate
Nazwa systematyczna
Asclepiadaceae

Trojeściowate (Asclepiadaceae) – rodzina roślin z rzędu goryczkowców (w systemie Cronquista z roku 1981). W nowszych systemach klasyfikacyjnych (np. system APG III z 2009) należące tu rośliny włączane są do toinowatych, jako podrodzina Asclepioideae. Takson w ujęciu Cronquista liczył ok. 3000 gatunków w około 250 rodzajach, zamieszkujących głównie obszary tropikalne i subtropikalne. Nieliczni przedstawiciele zamieszkują także klimat umiarkowany.

Morfologia

Pokrój
Przeważnie pnącza oraz rośliny zielne, rzadko krzewy i niewielkie drzewa.
Łodyga
Łodyga pnączy przeważnie zdrewniała. Wśród trojeściowatych występuje tendencja do tworzenia zgrubiałej łodygi magazynującej wodę, stąd liczne sukulenty.
Liście
Naprzeciwległe lub okółkowe, niepodzielone.
Kwiaty
Obupłciowe, promieniste, o koronie zrosłopłatkowej. kielich i korona kwiatu są złożone z pięciu listków i pięciu pręcików. Pylniki są przyrośnięte do słupka, tworząc prętosłup o skomplikowanej budowie. Pyłek jest zlepiony w jedną masę, zwaną pyłkowiną. Słupek z dwóch owocolistków. Zalążnia dwukomorowa, mniej lub bardziej zrośnięta z dnem kwiatowym. Kwiat trojeściowych jest kwiatem paściowym.
Owoc
Dwa mieszki wypełnione drobnymi nasionami opatrzonymi pęczkami długich włosów.

Systematyka

W systemie Reveala (1993–1999) brak takiej rodziny. Gatunki zaliczane przez Cronquista do trojeściowatych w systemie Reveala są w większości włączone do rodziny toinowatych (Apocynaceae).

W systemie APG II i APG III rodzina Asclepiadaceae występuje w randze podrodziny Asclepiadoideae w obrębie rodziny toinowatych (Apocynaceae)[2][3].

Pozycja rodziny w systemie Cronquista (1981)

Gromada okrytonasienne, klasa dwuliścienne, podklasa astrowe, rząd goryczkowce, rodzina trojeściowate.

Wybrane rodzaje
  • ciemiężyk (Vincetoxicum)
  • opięta (Dischidia)
  • świecznica (Ceropegia)
  • tojowiec (Marsdenia)
  • trojeść (Asclepias)
Wykaz rodzajów[4]
  • Absolmsia Kuntze
  • Adelostemma Hook.f.
  • Aidomene Stopp
  • Amblystigma Benth.
  • Ampelamus Raf.
  • Amphidetes E.Fourn.
  • Anatropanthus Schltr.
  • Anisopus N.E.Br.
  • Anisotoma Fenzl
  • Anomotassa K.Schum.
  • Araujia Brot.
  • Asclepias L.
  • Aspidoglossum E.Mey.
  • Astephanus R.Br.
  • Asterostemma Decne.
  • Atherandra Decne.
  • Atherolepis Hook.f.
  • Atherostemon Blume
  • Baeolepis Decne. ex Moq.
  • Barjonia Decne.
  • Baroniella Costantin Gallaud
  • Baseonema Schltr. & Rendle
  • Basistelma Bartlett
  • Batesanthus N.E.Br.
  • Biondia Schltr.
  • Blepharodon Decne.
  • Blyttia Arn.
  • Brachystelma R.Br.
  • Calathostelma E.Fourn.
  • Calostigma Decne.
  • Calotropis R.Br.
  • Campstigma Pierre ex Costantin
  • Camptocarpus Decne.
  • Caralluma R.Br.
  • Ceropegia L.
  • Chlorocyathus Oliv.
  • Cibirhiza Bruyns
  • Cionura Griseb.
  • Clemensiella Schltr.
  • Coelostelma E.Fourn.
  • Conomitra Fenzl
  • Cordylogyne E.Mey.
  • Corollonema Schltr.
  • Cosmostigma Wight
  • Costantina Bullock
  • Cryptolepis R.Br.
  • Cryptostegia R.Br.
  • Curinila Schult.
  • Curroria Planch. ex Benth.
  • Cyathostelma E.Fourn.
  • Cynanchum L.
  • Cyprinia Browicz
  • Dactylostelma Schltr.
  • Dalzielia Turrill
  • Decabelone Decne.
  • Decalepis Wight & Arn.
  • Decanema Decne.
  • Decastelma Schltr.
  • Dicarpophora Speg.
  • Dictyanthus Decne.
  • Diplolepis R.Br.
  • Diplostigma K.Schum.
  • Dischidanthus Tsiang
  • Dischidia R.Br.
  • Dischidiopsis Schltr.
  • Ditassa R.Br.
  • Dittoceras Hook.f.
  • Dolichostegia Schltr.
  • Dorystephania Warb.
  • Dregea E.Mey.
  • Drepanostemma Jum. & H.Perrier
  • Duvalia Haw.
  • Duvaliandra M.G.Gilbert
  • Echidnopsis Hook.f.
  • Ecliptostelma Brandegee
  • Ectadiopsis Benth.
  • Ectadium E.Mey.
  • Edithcolea N.E.Br.
  • Emicocarpus K.Schum. & Schltr.
  • Emplectanthus N.E.Br.
  • Epistemma D.V.Field & J.B.Hall
  • Eustegia R.Br.
  • Exolobus E.Fourn.
  • Fanninia Harv.
  • Fimbristemma Turcz.
  • Finlaysonia Wall.
  • Fischeria DC.
  • Fissiglossum Rusby
  • Fockea Endl.
  • Folotsia Costantin & Bois
  • Frerea Dalzell
  • Funastrum E.Fourn.
  • Genianthus Hook.f.
  • Glossonema Decne.
  • Glossostelma Schltr.
  • Gomphocarpus R.Br.
  • Gongronema (Endl.) Decne.
  • Gongylosperma King & Gamble
  • Gonioanthela Malme
  • Goniostemma Wight
  • Gonocrypta Baill.
  • Gonolobus Michx.
  • Graphistemma Champ. ex Benth.
  • Grisebachiella Lorentz
  • Gunnessia P.I.Forst.
  • Gymnanthera R.Br.
  • Gymnema R.Br.
  • Gymnemopsis Costantin
  • Harmandiella Costantin
  • Harpanema Decne.
  • Heliostemma Woodson
  • Hemidesmus R.Br.
  • Hemipogon Decne.
  • Heterostemma Wight & Arn.
  • Heynella Backer
  • Himantostemma A.Gray
  • Holostemma R.Br.
  • Hoodia Sweet ex Decne.
  • Hoya R.Br.
  • Hoyella Ridl.
  • Huernia R.Br.
  • Huerniopsis N.E.Br.
  • Huthamnus Tsiang
  • Hypolobus E.Fourn.
  • Ibatia Decne.
  • Ischnolepis Jum. & H.Perrier
  • Ischnostemma King & Gamble
  • Jacaima Rendle
  • Janakia J.Joseph & Chandras.
  • Jobinia E.Fourn.
  • Kanahia R.Br.
  • Karimbolea Desc.
  • Kinepetalum Schltr.
  • Labidostelma Schltr.
  • Lachnostoma Kunth
  • Lagoa T.Durand
  • Lavrania Plowes
  • Leichardtia R.Br.
  • Leptadenia R.Br.
  • Lhotzkyella Rauschert
  • Loniceroides Bullock
  • Lorostelma E.Fourn.
  • Lugonia Wedd.
  • Lygisma Hook.f.
  • Macropetalum Burch. ex Decne.
  • Macroscepis Kunth
  • Madarosperma Benth.
  • Mahafalia Jum. & H.Perrier
  • Mahawoa Schltr.
  • Malinvaudia E.Fourn.
  • Mangenotia Pichon
  • Margaretta Oliv.
  • Marsdenia R.Br.
  • Matelea Aubl.
  • Meladerma Kerr
  • Melinia Decne.
  • Mellichampia A.Gray ex S.Watson
  • Menabea Baill.
  • Meresaldia Bullock
  • Merrillanthus Chun & Tsiang
  • Metalepis Griseb.
  • Metaplexis R.Br.
  • Metastelma R.Br.
  • Micholitzia N.E.Br.
  • Microdactylon Brandegee
  • Microloma R.Br.
  • Microstelma Baill.
  • Miraglossum Kupicha
  • Mitolepis Balf.f.
  • Mitostigma Decne.
  • Mondia Skeels
  • Morrenia Lindl.
  • Myriopteron Griff.
  • Nautonia Decne.
  • Nematostemma Choux
  • Neoschumannia Schltr.
  • Nephradenia Decne.
  • Notechidnopsis Lavranos & Bleck
  • Odontanthera Wight
  • Odontostelma Rendle
  • Oistonema Schltr.
  • Oncinema Arn.
  • Oncostemma K.Schum.
  • Ophionella Bruyns
  • Orbea Haw.
  • Orbeanthus L.C.Leach
  • Orbeopsis L.C.Leach
  • Oreosparte Schltr.
  • Orthanthera Wight
  • Orthosia Decne.
  • Oxypetalum R.Br.
  • Oxystelma R.Br.
  • Pachycarpus E.Mey.
  • Pachycymbium L.C.Leach
  • Papuastelma Bullock
  • Parapodium E.Mey.
  • Parquetina Baill.
  • Pattalias S.Watson
  • Peckoltia E.Fourn.
  • Pectinaria Haw.
  • Pentabothra Hook.f.
  • Pentacyphus Schltr.
  • Pentagonanthus Bullock
  • Pentanura Blume
  • Pentarrhinum E.Mey.
  • Pentasacme Wall. ex Wight
  • Pentastelma Tsiang & P.T.Li
  • Pentatropis R.Br. ex Wight & Arn.
  • Pentopetia Decne.
  • Pentopetiopsis Costantin & Gallaud
  • Peplonia Decne.
  • Pergularia L.
  • Periglossum Decne.
  • Periploca L.
  • Petopentia Bullock
  • Phaeostemma E.Fourn.
  • Pherotrichis Decne.
  • Philibertia Kunth
  • Phyllanthera Blume
  • Physostelma Wight
  • Piaranthus R.Br.
  • Platykeleba N.E.Br.
  • Pleurostelma Baill.
  • Podandra Baill.
  • Podostelma K.Schum.
  • Poicillopsis Schltr. ex Rendle
  • Polystemma Decne.
  • Prosopostelma Baill.
  • Prosthecidiscus Donn.Sm.
  • Pseudibatia Malme
  • Pseudolithos Bally
  • Pseudomarsdenia Baill.
  • Pseudopectinaria Lavranos
  • Pseudopentatropis Costantin
  • Ptycanthera Decne.
  • Pycnobregma Baill.
  • Pycnoneurum Decne.
  • Pycnorhachis Benth.
  • Pycnostelma Bunge ex Decne.
  • Quaqua N.E.Br.
  • Quisumbingia Merr.
  • Raphionacme Harv.
  • Raphistemma Wall.
  • Rhyncharrhena F.Muell.
  • Rhyssolobium E.Mey.
  • Rhyssostelma Decne.
  • Rhytidocaulon Bally
  • Riocreuxia Decne.
  • Rojasia Malme
  • Rothrockia A.Gray
  • Sacleuxia Baill.
  • Sarcolobus R.Br.
  • Sarcorrhiza Bullock
  • Sarcostemma R.Br.
  • Sattadia E.Fourn.
  • Schistogyne Hook. & Arn.
  • Schistonema Schltr.
  • Schizoglossum E.Mey.
  • Schlechterella K.Schum.
  • Schubertia Mart.
  • Scyphostelma Baill.
  • Secamone R.Br.
  • Secamonopsis Jum.
  • Seshagiria Ansari & Hemadri
  • Siphonostelma Schltr.
  • Sisyranthus E.Mey.
  • Socotranthus Kuntze
  • Solenostemma Hayne
  • Spathidolepis Schltr.
  • Sphaerocodon Benth.
  • Spirella Costantin
  • Stapelia L.
  • Stapelianthus Choux ex A.C.White & B.Sloane
  • Stapeliopsis Pillans
  • Stathmostelma K.Schum.
  • Steleostemma Schltr.
  • Stelmagonum Baill.
  • Stelmatocodon Schltr.
  • Stenomeria Turcz.
  • Stenostelma Schltr.
  • Stephanotis Thouars
  • Stigmatorhynchus Schltr.
  • Stomatostemma N.E.Br.
  • Streptocaulon Wight & Arn.
  • Streptomanes K.Schum.
  • Strobopetalum N.E.Br.
  • Stuckertia Kuntze
  • Swynnertonia S.Moore
  • Tacazzea Decne.
  • Tainionema Schltr.
  • Tanulepis Balf.f.
  • Tassadia Decne.
  • Telectadium Baill.
  • Telesilla Klotzsch
  • Telminostelma E.Fourn.
  • Telosma Coville
  • Tenaris E.Mey.
  • Tetraphysa Schltr.
  • Thozetia F.Muell. ex Benth.
  • Toxocarpus Wight & Arn.
  • Trachycalymma (K.Schum.) Bullock
  • Treutlera Hook.f.
  • Trichocaulon N.E.Br.
  • Trichosacme Zucc.
  • Trichosandra Decne.
  • Trichostelma Baill.
  • Tridentea Haw.
  • Triodoglossum Bullock
  • Tromotriche Haw.
  • Tweedia Hook. & Arn.
  • Tylodontia.L.Rob. & Greenm.
  • Utleria Bedd. ex Benth.
  • Vailia Rusby
  • Vincetoxicopsis Costantin
  • Vincetoxicum Wolf
  • Vohemaria Buchenau
  • White-Sloanea Chiov.
  • Widgrenia Malme
  • Woodia Schltr.
  • Xysmalobium R.Br.
  • Zacateza Bullock
  • Zygostelma Benth.

Przypisy

  1. ↑ System Cronquista (1981)
  2. ↑ M. E. Endress, P. V. Bruyns. A revised classification of the Apocynaceae s.l.. „Botanical Review”. 66, s. 1-56, 2000. 
  3. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  4. ↑ List of genera in family ASCLEPIADACEAE. W: Vascular Plant Families and Genera [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2008-12-06].

Media użyte na tej stronie

Asclepias curassavica13.jpg
Autor: Kurt Stüber [1], Licencja: CC-BY-SA-3.0

Species: Asclepias curassavica
Family: Asclepiadaceae

Image No. 14