Troki

Troki

Trakai

Zrekonstruowany zamek w Nowych Trokach
Herb
Państwo	Litwa
Okręg	wileński
Rejon	trocki
Burmistrz	Edita Rudelienė
Powierzchnia	11,52 km²
Populacja (2018) • liczba ludności • gęstość	4298 479 os./km²
Nr kierunkowy	528
Kod pocztowy	LT-21106
Położenie na mapie Litwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Troki
54°38′N 24°56′E/54,633333 24,933333
Strona internetowa
Portal Litwa, Łotwa i Estonia

Troki^[1][2] (lit. Trakai) – miasto na Litwie, w okręgu wileńskim, siedziba rejonu trockiego.

Troki leżą na Pojezierzu Wileńskim, na półwyspie między jeziorami Galwe na północy, Tataryszki na zachodzie, Łuka na wschodzie i Giełusz na południu. Ośrodek turystyczny. Miasteczko położone 28 km od Wilna.

Troki były miastem królewskim Wielkiego Księstwa Litewskiego^[3], położonym w drugiej połowie XVI wieku w powiecie trockim województwa trockiego^[4]. Miejsce obrad sejmików ziemskich powiatu trockiego^[5][6].

Opis

Troki – widok karaimskiego brzegu^[7], akwarela Stanisława Masłowskiego z 1904 roku (Muzeum Narodowe w Warszawie)

Około 5 km na południowy wschód od Trok leży poprzednia stolica Litwy (do XIV wieku), obecnie wieś, Stare Troki. W latach 1413–1795 miasto było centrum województwa trockiego w Wielkim Księstwie Litewskim. Przed 1441 rokiem Troki uzyskały prawa miejskie magdeburskie^[8]. W 1609 katoliccy fanatycy spalili miejscowy meczet, świątynię protestancką i synagogę^[9]. Do 1939 znajdowało się na obszarze Polski w powiecie wileńsko-trockim ówczesnego województwa wileńskiego; siedziba wiejskiej gminy Troki. Troki były również garnizonem macierzystym Batalionu KOP „Troki”. W 1928 Hadżi Seraja Szapszał objął urząd hachana (zwierzchnika Karaimów) z siedzibą w Trokach. W 1938 sumptem państwa polskiego rozpoczęto w Trokach budowę Muzeum Karaimskiego, które istnieje do dzisiaj.

Po II wojnie światowej i utracie miasta przez Polskę, do 1 listopada 1946 z rejonu trockiego w obecne granice Polski wysiedlono ok. 5,4 tys. Polaków, natomiast ok. 13,7 tys. zarejestrowanych do przesiedlenia Polaków pozostało w rejonie^[10]. Według danych litewskich w 2001 Polacy stanowili 21% mieszkańców Trok, a w 2011 – 19%^[11].

W 1991 na terenie miasteczka i okolicznych terenów (8,2 tys. ha) utworzono Trocki Historyczny Park Narodowy.

Miasto jest siedzibą grupy etnicznej i religijnej Karaimów, sprowadzonych tu w średniowieczu z Krymu przez wielkiego księcia litewskiego Witolda Kiejstutowicza.

Zabytki

• Zamek zbudowany przez księcia Witolda
• kościół farny pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, wzniesiony w XV w. w stylu gotyckim, później przebudowany w stylu barokowym, ze słynącym łaskami obrazem Matki Bożej Trockiej
• kienesa karaimska z XVIII w.
• cerkiew prawosławna Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy z XIX w., parafialna
• kościół pobernardyński
• ruiny drugiego zamku, tzw. lądowego (zamek na półwyspie)
• stara zabudowa
• stary cmentarz
• strażnica KOP
• pałac hr. Tyszkiewicza wraz z parkiem w Zatroczu

Sport

• Piłka nożna- FK Trakai (lit. Futbolo Klubas Trakai), klub grający w najwyższej klasie rozgrywkowej na Litwie, A lyga. Klub rozgrywa swoje mecze domowe na stadionie LFF w Wilnie, który może pomieścić 5 400 widzów. Własny Nowy Stadion w Trokach może pomieścić 2 000 widzów, ale nie spełnia wymogów A lygi.
• Hokej- Drużyna hokeja na lodzie pod nazwą Gauja Troki przystąpiła do rozgrywek II ligi polskiej w sezonie 2016/2017^[12].

Miasta partnerskie

Troki są miastem bliźniaczym dla Rheine w Westfalii i dla Malborka w Polsce (od 1997).

• Malbork
• Rheine
• Bernburg (Saale)
• Nowy Sącz
• Giżycko
• Góra
• Szydłowiec
• Alanya
• Koszalin

Ludzie związani z Trokami

Galeria

• 

  Współczesny widok na nowy zamek w Trokach

• 

  Dom karaimski

• 

  Pałac Tyszkiewicza w Zatroczu

• 

  Kościół Nawiedzenia NMP

• 

  Kienesa karaimska

• 

  Stara poczta

• 

  Kamieniczka

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Troki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 485 .
• Archiwalne widoki miasta w bibliotece Polona