Trolejbusy w Pilźnie

Trolejbusy w Pilźnie
trolejbus
Ilustracja
Pilzneński trolejbus Škoda 27Tr Solaris
Państwo Czechy
LokalizacjaPilzno
OperatorPlzeňské městské dopravní podniky
Liczba linii10[1]
Lata funkcjonowaniaod 1941
Infrastruktura
Schemat sieci
Sieć tramwajowa i trolejbusowa w 2017 r.
Długość sieci86,9 km[1]
Tabor
Liczba pojazdów99[1]
Strona internetowa
Portal Transport
Niskopodłogowy trolejbus typu 24Tr z nadwoziem Citelis

Trolejbusy w Pilźnie – sieć trolejbusowa działająca w Pilźnie, stolicy kraju pilzneńskiego w Czechach. Napięcie zasilania jest równe 600 V, trolejbusy stacjonują w jednej zajezdni. Według stanu z 31 grudnia 2017 r. na stanie PMDP znajdowało się 99 trolejbusów liniowych, które wykonały w 2017 r. 4,5 miliona wozokilometrów i przewiozły 31,9 miliona pasażerów[1]. W 2017 r. funkcjonowało 10 linii o długości 86,9 km.

Lata 30. – lata 50. XX wieku

Sieć trolejbusowa w Pilźnie powstawała w czasie II wojny światowej. Pierwsze plany budowy sieci pojawiły się już w 1937 r., natomiast prace budowlane rozpoczęto w 1939 r. Pierwszą trasę, między Městskimi lázniami a Doubravką, otwarto 9 kwietnia 1941 r. Już 1 maja tego samego roku otwarto nowy odcinek do przystanku Ústřední hřbitov (Cmentarz Główny). Rozbudowę sieci kontynuowano po zakończeniu II wojny światowej; na nową trasę z Božkova do Skvrňan trolejbusy wyjechały 28 października 1948, a rok później uruchomiono także trasę z Doudleviec do Bolevca (linia nr 13). W 1950 r. oddano do użytku nową trasę na północy miasta. Obsługiwała ją linia nr 14 z Košutki do Kopeckého sady (w godzinach szczytu do Doudleviec). W 1953 r. otwarto trasę do Černic, obsługiwaną wydłużoną linią nr 13. Ostatnią zbudowaną w tych latach trasą był odcinek ze Skvrňan do Novej Hospody, otwarty 2 stycznia 1955 r. Rozwój trolejbusów zmniejszył rolę komunikacji tramwajowej w przewozach pasażerskich na terenie Pilzna.

Lata 50. – lata 90. XX wieku

W 1958 r. w związku z budową linii tramwajowej do Světovaru, trakcję trolejbusową przeniesiono z ulicy Koterovskiej na ulicę Lobezską, po tej zmianie nastąpiła długa przerwa w budowie nowych linii trolejbusowych. W 1975 roku oddano do eksploatacji przedłużenie sieci do Lobez, a rok później do dzisiejszego przystanku Zábělská. Sieć trolejbusowa krótko później zmniejszyła jednak swoją długość; budowa nowych osiedli i linii tramwajowych na północy Pilzna doprowadziła do zamknięcia trasy do Košutki w 1976 r., a do Bolevca trolejbusy przestały kursować w 1977 r. 30 stycznia 1988 r. uruchomiono nową trakcję trolejbusową, biegnącą z Borów przez Jižní předměstí i Mrakodrap do Doubravki, Na Dlouhých.

Tę trasę obsługiwała linia nr 16. Od tamtego czasu nie wprowadzano już większych zmian w układzie sieci, z wyjątkiem likwidacji mało obciążonej trasy z Mikulášského na Jiráskovo náměstí i budowy łącznika z U teplárny do Doudleviec w 1998 r.

XXI wiek

We wrześniu 2002 r. otwarto nową jednokierunkową pętlę biegnącą wokół Centralnego dworca autobusowego, zastępując starszą pętlę Husovo náměstí.

W związku z remontem Americkej třídy 21 kwietnia 2008 r. wprowadzono znaczące zmiany w kursowaniu trolejbusów. Niektóre linie skrócono, inne skierowano na zmienione trasy, a linię nr 14 zawieszono. Równocześnie uruchomiono linie nr 15 i 17. Taka organizacja ruchu obowiązywała do 21 grudnia 2008 r., a dzień później przywrócono pierwotne trasy trolejbusów.

W ramach 2. etapu optymalizacji sieci miejskiego transportu publicznego, który rozpoczął się 28 sierpnia 2010 r., doszło do otwarcia nowej trasy ze skrzyżowania Němejcova – Borská do Novej Hospody, gdzie trasa łączy się z istniejącą siecią trolejbusową. Z Folmavskiej ulicy poprowadzono odgałęzienie ulicą U Nové hospody do pętli Borská Pole, Teslova. Całkowity koszt rozbudowy sieci o 4,5 km wyniósł 162 milionów koron, przy czym 120 milionów pochodziło z dofinansowania z Unii Europejskiej. Trasę obsługują trolejbusy linii nr 15, a w godzinach szczytu także nowe linie nr 17 i 18. Otwarto również nową linię trolejbusową nr 10.

W 2010 r. zbudowano także odcinek na ulicy U Trati między skrzyżowaniem z Doudlevecką/Prokopovą i skrzyżowaniem z Klatovską. Ta trasa nie jest wykorzystywana w ruchu liniowym; planowane jest jej przedużenie aleją Klatovską do ulicy Borskej, gdzie powinna połączyć się z istniejącą siecią[2].

Z powodu budowy trzeciego korytarza kolejowego w 2012 r. zamknięto ulicę Prokopovą. Aby trolejbusy nie musiały zjeżdżać do zajezdni Cukrovarská objazdem przez Bory, oddano do użytku nowy, w przybliżeniu długi na 0,75 km odcinek sieci na ulicy U Trati od skrzyżowania z ulicami Doudlevecką/Prokopovą, przez most Milénia do skrzyżowania z ulicą Mikulášską. Nowo wybudowany odcinek został oddany do użytku 29 marca 2012 r. Po ponownym otwarciu ulicy Prokopovej 30 czerwca 2012 r. linie trolejbusowe powróciły na swoje trasy, a nowy odcinek sieci stał się trasą techniczną, służącą trolejbusom w czasie objazdów i remontów oraz do wyjazdu i zjazdu do zajezdni. Planowane jest także poprowadzenie przedłużenia trakcji trolejbusowej ulicami Železničną i Lobezską[2][3].

W grudniu 2013 r. zmieniono nazwy wielu przystanków. Zmieniono zasady pisowni nazw (np. U plynárny → U Plynárny) oraz usunięto nazwy osiedli (np. Bory, Heyrovského → Sídliště Bory, lub Doubravka, Zábělská → Doubravka)

29 sierpnia 2014 r. uroczyście oddano do użytku nowo wybudowaną zajezdnię Karlov, która służy jako zajezdnia autobusowo–trolejbusowa. Starą zajezdnię na ulicy Cukrovarskiej przekazano miastu[4][5][6].

Tabor

Współczesny

Trolejbusy Škoda 14TrR (14TrM) nr 449 i 21TrACI nr 479 na pętli Skvrňany, Škoda VII. brána

Na potrzeby uruchomienia sieci trolejbusowej dostarczono sześć trzyosiowych trolejbusów Škoda 3Tr. Do roku 1948 r. Pilzno otrzymało 34 egzemplarze w trzech różnych seriach. Trolejbusy oznaczone jako 3Tr1 i 3Tr2 były dwudrzwiowe, 3Tr3 trzydrzwiowe. Wraz z trzecią serią zakupiono także jeden trolejbus Škoda 6Tr2, który po zakończeniu eksploatacji przekazano do Muzeum techniki w Brnie. W latach 50. XX wieku dostarczono trolejbusy typów Škoda 7Tr i Škoda 8Tr. W 1953 r. tabor trolejbusowy rozszerzono o trolejbusy typu Škoda 2Tr sprowadzone z Pragi. Od roku 1960 do Pilzna dostarczano trolejbusy Škoda 9Tr (ogółem w Pilźnie eksploatowano około 150 tach trolejbusów). W połowie lat 60. XX wieku Pilzno otrzymało także kilka egzemplarzy trolejbusu typu Škoda T 11. Eksploatację trolejbusów 14Tr rozpoczęto w 1980 r., a od roku 1987 r. do ruchu wprowadzano także przegubowy wariant 15Tr. Dostawy niskopodłogowych trolejbusów Škoda 21TrACI trwały od 2001 r. W latach 10. XX wieku zakupiono niskopodłogowe trolejbusy Škoda 24Tr Irisbus a Škoda 25Tr Irisbus, a po roku 2010 także typu Škoda 26Tr Solaris i Škoda 27Tr Solaris.

W kwietniu 2019 r. w Pilźnie w ruchu liniowym kursowały następujące typy trolejbusów[7]:

ZdjęcieTypModyfikacje i podtypyLiczba (stan z 14.7.2019)[8]
Plzeň, Anglické nábřeží, trolejbus Škoda 24Tr.jpgŠkoda 24Tr IrisbusŠkoda 24Tr Irisbus23
Trollpol08.JPGŠkoda 25Tr IrisbusŠkoda 25Tr Irisbus5
Škoda 26Tr Solaris in Plzeň.jpgŠkoda 26Tr SolarisŠkoda 26Tr Solaris42
Trolejbus 27Tr.jpgŠkoda 27Tr SolarisŠkoda 27Tr Solaris23

Zabytkowy

Przedsiębiorstwo Plzeňské městské dopravní podniky posiada cztery sprawne zabytkowe trolejbusy. Są to: trolejbus Škoda 9TrHT26 nr 323 z roku 1979[9], trzeci prototyp przegubowego trolejbusu Škoda 15Tr02 nr 414 z roku 1987[10], Škoda 14Tr08/6 nr 429 (wyprodukowana w 1989 r.)[11] i niskopodłogowa Škoda 21TrACI nr 496 z roku 2004, jeden z ostatnich trolejbusów wyprodukowanych w zakładzie Škody Ostrov[12].

Na wystawie Techmanii znajduje się trolejbus Škoda 3Tr3 nr 119 z roku 1947, który jest własnością Škody[13].

Przypisy

  1. a b c d Výroční zpráva 2017. Pmdp.cz. [dostęp 2019-03-02].
  2. a b Zdeněk Kresa, Libor Hinčica. Trolejbusová trať v ulici U Trati v Plzni uvedena do provozu. „Czechyslovenský dopravák”, s. 30–33, 2012. 
  3. Nová trolejbusová trať bez trolejbusů. Plzensketrolejbusy.cz. [dostęp 2012-09-30].
  4. Petra Petříková, Petr Ježek: VIDEO: V Plzni slavnostně otevřeli novou vozovnu Dopravních podniků. Idnes.cz, 2014-08-29. [dostęp 2014-12-25].
  5. Petr Ježek: Trolejbusy se přestěhovaly do nového, vozovna je po 115 letech prázdná. Idnes.cz, 2014-08-22. [dostęp 2014-12-25].
  6. Martin Pecuch: Nejmodernější depo pro městskou hromadnou dopravu bylo dnes otevřeno v Plzni na Karlově. Plzen.eu, 2014-08-29. [dostęp 2014-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-25)].
  7. seznam-autobusu.cz evidence PMDP – trolejbusy.
  8. PMDP – trolejbusy. seznam-autobusu.cz. [dostęp 2019-07-14].
  9. Vůz PMDP #323 (Škoda 9TrHT26). Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2015-04-06].
  10. Vůz PMDP #414 (Škoda 15Tr02). Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2015-04-06].
  11. Vůz PMDP #429 (Škoda 14Tr08/6). Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2019-04-11].
  12. Vůz PMDP #496 (Škoda 21TrACI). Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2019-04-11].
  13. Vůz PMDP #119 (Škoda 3Tr3). Seznam-autobusu.cz. [dostęp 2015-04-06].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Plzeň, Americká, trolejbus Škoda 24Tr.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Public transport in Pilsen, CZ
StraßenbahnGleis-undOBusLeitungsplanPilsen2017.png
Autor: Stef.muc, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Trolejová a kolejová mapa trolejbusové a tramvajové sítě v Plzni 2017
10Skvrnany.jpg
Autor: Tramvaják14, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plzeňský trolejbus Škoda 14Tr č. 449 a vůz Škoda 21TrACI
Trolejbus 27Tr.jpg
Autor: Škoda Transportation, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kloubový trolejbus 27Tr
Plzeň, Anglické nábřeží, trolejbus Škoda 24Tr.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Public transport in Pilsen, CZ
Trollpol08.JPG
Autor: Leotard, Licencja: CC0
Articulated trolleybus in Pilsen
Škoda 26Tr Solaris in Plzeň.jpg
Autor: Gejmřík vepřík, Licencja: CC BY-SA 4.0
Škoda 26Tr Solaris v Plzni na Wilsonově mostě