Trwały nośnik

Trwały nośnik (ang. durable media) – materiał lub urządzenie umożliwiające przechowywanie informacji przez czas niezbędny, wynikający z charakteru oraz celu ich sporządzenia lub przekazania – przechowywanie zawartych na nim informacji w sposób uniemożliwiający ich zmianę lub pozwalający na odtworzenie informacji w wersji i formie, w jakiej zostały sporządzone lub przekazane[1][a].

Trwały nośnik w praktyce

W celu spełnienia definicji trwały nośnik informacji musi spełniać więc 3 kryteria: trwałości, dostępności i integralności.

Zaliczane do trwałych nośników

  • papier z wydrukiem komputerowym, jeśli cechy jakościowe papieru i tuszu pozwolą na odczytanie zawartości wydruku do końca okresu wymaganego do przechowywania danych[2],
  • dyski optyczne (CD-ROM-y) oraz inne nośniki komputerowe, które umożliwiają jednokrotne zapisanie danych i wielokrotne ich odczytywanie (np. mikrofilmy)[2],
  • dokumenty podpisane elektronicznie z wykorzystaniem kwalifikowanego podpisu cyfrowego, który zapewnia:
    • autentyczność pochodzenia, dającą pewność co do autorstwa dokumentu,
    • niezaprzeczalność, utrudniającą wyparcie się autorstwa lub znajomości treści dokumentu,
    • integralność, pozwalającą wykryć nieautoryzowane modyfikacje dokumentu po jego podpisaniu,
  • macierze WORM[3],
  • dokumenty wysyłane w formie PDF[3]
  • usługa Krajowej Izby Rozliczeniowej oparta o sieci blockchain oraz macierzach WORM[4][5]
  • usługa S3DOC firmy BCHAIN PARTNER oparta o platformę blockchain przechowująca treść dokumentów "on chain"[3]

Niezaliczane do trwałych nośników

  • poczta elektroniczna – nie jest nośnikiem informacji, o którym mowa w ww. definicji, jednakże np. w uzasadnieniu projektu ustawy o prawach konsumenta jest komentarz mówiący o tym, że przy komunikowaniu się poprzez pocztę elektroniczną przekazywane informacje mogą być utrwalane na trwałych nośnikach, np. na serwerze spełniającym wymogi trwałości nośnika danych
  • strona internetowa[2]

Ustawodawstwo

Pojęcie trwałego nośnika zostało zdefiniowane m.in. w następujących polskich aktach prawnych:

  • ustawa z 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym (tzw. „ustawa deweloperska”)[6],
  • ustawa z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim[7],
  • ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych[8],
  • rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych (uchylone w 2012 r.),
  • ustawa z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (wejście w życie 25 grudnia 2014 r.)[9],

oraz w prawie Unii Europejskiej:

  • dyrektywa MiFID – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2004/39/WE z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (skrót od ang. Markets In Financial Instruments Directive),
  • dyrektywa PSD – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2007/64/WE z 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego (skrót od ang. Payment Services Directive),
  • pojęcie trwałego nośnika informacji znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE (np. wyrok z 27 stycznia 2010 r. 2010/C 305/09).

Uwagi

  1. ↑ Definicja nieznacznie różni się w niektórych aktach prawnych, np. według ustawy o prawach konsumenta jest to „materiał lub urządzenie umożliwiające konsumentowi lub przedsiębiorcy przechowywanie informacji kierowanych osobiście do niego, w sposób umożliwiający dostęp do informacji w przyszłości przez czas odpowiedni do celów, jakim te informacje służą, i które pozwalają na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci”.

Przypisy

  1. ↑ Art. 3 ustawy z 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 1445).
  2. ↑ a b c Trwały nośnik. Prawa konsumenta, 2014-09-29. [dostęp 2020-10-27].
  3. ↑ a b c O co chodzi z popularnym ostatnio trwałym nośnikiem? – Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. [dostęp 2020-10-27].
  4. ↑ Trwały nośnik oparty na blockchainie! – CryptoNews. www.cryptonews.pl. [dostęp 2020-10-27].
  5. ↑ Technologia blockchain w ubezpieczeniach. LINK4 wdraża trwały nośnik z KIR i Coinfirm. Krajowa Izba Rozliczeniowa, 2020-04-20.
  6. ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 1177
  7. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 246
  8. ↑ Dz.U. z 2022 r. poz. 2360
  9. ↑ Dz.U. z 2020 r. poz. 287