Trybsz
| Artykuł | 49°24'31"N 20°08'17"E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°26'N, 20°10'E, 49°24'29.84"N, 20°8'24.86"E |
| - błąd | 19361 m |
| Odległość | 1318 m |
| wieś | |
 Trybsz na tle Tatr. Widok z Obłazowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (styczeń 2011) | 833 |
| Strefa numeracyjna | 18 |
| Kod pocztowy | 34-442[1] |
| Tablice rejestracyjne | KNT |
| SIMC | 0443453 |
Położenie na mapie gminy Łapsze Niżne _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Łapsze Niżne") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°24′31″N 20°08′17″E/49,408611 20,138056 | |
Trybsz (słow. Tribš, węg. Újterebes, Tribs, niem. Treibs lub Trips[2]) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne.
Wieś położona jest w polskiej części Spisza, na północno-zachodnim Zamagurzu, pomiędzy Pieninami Spiskimi i Pogórzem Spiskim, niedaleko Czarnej Góry oraz Białki Tatrzańskiej. Niedaleko Trybsza, w odległości ok. 2,5 km na północ, znajduje się rezerwat Przełom Białki. Znajdują się tam dwie wapienne skały – Obłazowa i Kramnica, pomiędzy którymi rzeka Białka stworzyła swój przełom.
Historia
Trybsz wzmiankowany jest od XVI wieku, kiedy to należał do właścicieli zamku Dunajec (obecnie Niedzica). Wieś założona została przez spolonizowanych osadników z Frydmana. Początkowo należała do parafii w Krempachach, potem we Frydmanie, a samodzielną parafią stała się w roku 1769.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Zabytki
- Drewniany kościół św. Elżbiety Węgierskiej z 1567 r., konstrukcji zrębowej, konsekrowany ok. roku 1640. Jednonawowy bez wieży (rozebranej w 1924). Wewnątrz barokowa polichromia z 1647. Na sklepieniu najstarsza malowana panorama polskich Tatr (Hawrań, Płaczliwa Skała), stanowiąca tło dla przedstawienia Sądu Ostatecznego. Kościół wpisany jest do rejestru zabytków[3]; leży na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej. Za kościołem cmentarz parafialny.
- Obok starej świątyni w 1904 r. wzniesiono nową, murowaną – dzisiejszy kościół parafialny.
Kościółek drewniany w Trybszu
Główna ulica wsi (św. Elżbiety)
Kościół parafialny
Kultura
We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[4]. Tradycyjnym ubiorem był strój spiski w miejscowej odmianie zwanej trybską[5].
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1309 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Andrzej Olejko, "Niedoszły sojusznik czy trzeci agresor? Wojskowo-polityczne aspekty trudnego sąsiedztwa Polski i Słowacji 1918-1939", Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego i Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, Kraków – Rzeszów 2012, strona 10
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.
- ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 20-24, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
- ↑ Sylwia Plucińska, Górale Spiscy | Strój i ubiór codzienny, etnozagroda.pl [dostęp 2021-09-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-20] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Siedziba gminy: Łapsze Niżne
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Obłazowej(rezerwat przełom Białki). Trybsz w powiecie nowotarskim i Tatry
.jpg)
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
wieś Trybsz
.jpg)
.jpg)