Sąd Konstytucyjny (Łotwa)

Ten artykuł od 2014-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Łotwa Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Łotwy Ustrój polityczny Ustrój polityczny Łotwy Konstytucja Konstytucja Łotwy Władza ustawodawcza Saeima (Lista) Władza wykonawcza Prezydent Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Trybunał Konstytucyjny Sąd Najwyższy Prokurator Generalny Łotwy Kontrola państwowa Kontrola państwowa Finanse Bank Łotwy Samorząd terytorialny Podział administracyjny Samorząd Terytorialny Partie polityczne Partie i ugrupowania na Łotwie Zgoda Jedność Związek Zielonych i Rolników Zjednoczenie Narodowe „Wszystko dla Łotwy!” – TB/LNNK Rosyjski Związek Łotwy Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Łotwy Wikiprojekt Polityka

Sąd Konstytucyjny (łot. Satversmes tiesa) – sąd konstytucyjny na Łotwie. Rozpatruje sprawy z zakresu zgodności ustaw i innych przepisów prawnych z konstytucją, a także pozostałe sprawy przypisane mu w ramach obowiązków określonych w Konstytucji Republiki Łotewskiej i w ustawie o Sądzie Konstytucyjnym.

Na mocy art. 16 ustawy o Sądzie Konstytucyjnym bada on sprawy dotyczące:

• zgodności ustaw z konstytucją;
• zgodności z konstytucją umów międzynarodowych podpisanych bądź zawartych przez Łotwę (również do czasu zatwierdzenia takich umów przez parlament (Saeima);
• zgodności innych aktów prawnych lub części tych aktów z przepisami prawnymi (aktami prawnymi) wyższej rangi prawnej;
• zgodności z prawem pozostałych aktów (oprócz aktów administracyjnych) wydanych przez parlament (Saeima), rząd, prezydenta, przewodniczącego parlamentu (Saeima) i premiera;
• zgodności z prawem wszelkich zarządzeń, którymi minister działający z upoważnienia rządu zawiesił decyzję podjętą przez władze lokalne (radę);
• zgodności prawodawstwa krajowego Łotwy ze wszelkimi umowami międzynarodowymi zawartymi przez Łotwę, które nie są sprzeczne z konstytucją.

Sąd Konstytucyjny nie jest uprawniony do wszczynania spraw z własnej inicjatywy; rozpatruje sprawy jedynie na wniosek osób określonych w prawie.

Obecnie przepisy prawa stanowią, że sprawy do Trybunału Konstytucyjnego może wnosić prezydent, parlament, grupa co najmniej dwudziestu posłów, rząd, prokurator generalny, Państwowy Urząd Kontroli, Łotewski Krajowy Urząd Praw Człowieka i władze lokalne (rady); wnioski mogą również kierować sądy właściwości ogólnej w sprawach cywilnych, karnych i administracyjnych, sędziowie wydziałów ksiąg wieczystych odpowiedzialni za rejestrację w księgach wieczystych nieruchomości i praw związanych z nieruchomościami, a także wszelkie osoby fizyczne i prawne, których prawa podstawowe zapisane w konstytucji zostały naruszone.

Sprawy związane ze zgodnością z konstytucją ustaw i rozporządzeń rządowych rozpatrywane są przez Sąd Konstytucyjny przy pełnym kworum sędziowskim.

Wszystkie pozostałe sprawy rozpatrywane są przez izby złożone z trzech sędziów, chyba że określono inaczej w decyzji Sądu Konstytucyjnego.

Wyroki Sądu Konstytucyjnego są ostateczne. Stają się prawomocne po ich ogłoszeniu i są wiążące dla wszystkich organów władz państwowych i lokalnych, władz i urzędników, w tym dla sądów, jak również dla osób fizycznych i prawnych.

Wszelkie przepisy prawne, które Trybunał uzna za niezgodne z przepisami prawnymi wyższej rangi, uznaje się za nieważne od dnia, w którym opublikowano wyrok Sądu Konstytucyjnego, chyba że Sąd Konstytucyjny postanowi inaczej. W sytuacji, gdy Sąd Konstytucyjny stwierdzi, że umowa międzynarodowa podpisana bądź zawarta przez Łotwę jest niezgodna z konstytucją, rząd musi bezzwłocznie sporządzić projekt poprawek do rzeczonej umowy, wypowiedzieć umowę, zawiesić jej stosowanie lub unieważnić przystąpienie do umowy.

Zgodnie z ustawą o Sądzie Konstytucyjnym regulamin Sądu Konstytucyjnego określa jego strukturę, organizację pracy, procedury prawne i odpowiedzialność dyscyplinarną sędziów.

Linki zewnętrzne

• Strona Sądu Konstytucyjnego