Trydymit

Trydymit
Ilustracja
Drobne kryształki trymidytu na skale
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemicznydwutlenek krzemu (SiO2)
Twardość w skali Mohsa6,5–7
Przełammuszlowy
Łupliwośćbrak
Układ krystalograficznyrombowy lub jednoskośny
Gęstość minerału2,27 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwabezbarwny i przezroczysty lub biały aż do barwy szarobiałej
Rysabiała
Połyskszklisty lub perłowy
Kryształy trydymitu
Kryształki trydymitu

Trydymitminerał z gromady krzemianów. Nazwa pochodzi od gr. tridymos = potrójny; zawdzięcza swoją nazwę szczególnie częstemu występowaniu w formie trojaków, ale spotyka się również bliźniaki i zbliźniaczenia wielokrotne.

Charakterystyka

Właściwości

Małe kryształy występują w postaci cienkotabliczkowych i sześciobocznych kryształów, tworzą wachlarzowate lub koliste skupienia. Kryształy mikroskopijnej wielkości występują w postaci dachówkowatych skupień. Np. kryształy z rejonu Eifel (Niemcy) są czasem podobne do płatków śniegu. Stanowi jedną z poliformicznych odmian dwutlenku krzemu. Jest kruchy, przezroczysty. Tworzy się w wysokich temperaturach (między 867–1470 °C). W temperaturze poniżej 867 °C zmienia swoją strukturę i zazwyczaj przechodzi w kwarc. Można otrzymać go sztucznie, w wymurówce pieca martenowskiego.

Występowanie

W zagłębieniach młodych skał wulkanicznych (powstałych najwcześniej w trzeciorzędzie), także w druzach w tych skałach, razem z sanidynem, kwarcem, krystobalitem. Został także znaleziony w meteorytach kamiennych.

Miejsca występowania:

  • Na świecie: Niemcy – w Siebengebirge, w Górach Eifel, Włochy – okolice Padwy. Monte Calvario (Etna), Francja – koło Puy-de-Dome, Mont Dore, Meksyk – w San Cristobal (znaleziony jako produkt dewitryfikacji szkliw naturalnych), USA.

Zastosowanie

  • interesuje naukowców – służy do określenia warunków tworzenia się skał,
  • jest poszukiwany przez kolekcjonerów,
  • używany do produkcji materiałów ognioodpornych (specjalnej porcelany),
  • bywa wytwarzany syntetycznie.

Zobacz też

Bibliografia

  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.
  • W. Schumann: Minerały świata. Alma-Press, 2003.
  • J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
  • C. Hall: Klejnoty, Kamienie szlachetne i ozdobne. Wiedza i Życie, 1996.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Tridymite tabulars - Ochtendung, Eifel, Germany.jpg
Autor: Fred Kruijen, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
A common form of Tridymite, ultra thin colorless tabulars (image width: 1,1 mm) - Locality: Wannenköpfe, Ochtendung, Eifel region, Germany
Tridymite.jpg
Autor: Didier Descouens, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tridymite - San Pietro Montana (Padova) Italia (XX 6mm)
Tridymite skeleton - Ochtendung, Eifel, Germany.jpg
Autor: Fred Kruijen, Licencja: CC BY-SA 3.0 nl
Tridymite skeleton - Locality: Wannenköpfe, Ochtendung, Eifel region, Germany