Trzęsienie ziemi w Albanii (2019)
Mapa Albanii ze wskazaną lokalizacją i siłą trzęsienia ziemi | |
Nawiedzone państwa | |
---|---|
Epicentrum | 16 km od Mamurras |
Data | 26 listopada 2019 |
Godzina | 3:54 |
Ofiary śmiertelne | 51 osób[1] |
Ranni | >3000 osób[2] |
Magnituda | 6,4 MW |
Położenie na mapie Albanii (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
41°30′40″N 19°30′54″E/41,511111 19,515000 |
Trzęsienie ziemi w Albanii (2019) – trzęsienie ziemi o dużej mocy, które 26 listopada 2019 roku nawiedziło północno-zachodnią część Albanii.
Magnituda wstrząsu sejsmicznego wyniosła 6,4, a jego epicentrum znajdowało się 16 km na południowy zachód od miasta Mamurras[3][4]. Wstrząs odczuwalny był w albańskiej stolicy, Tiranie, a także miejscach znacznie oddalonych od epicentrum, między innymi w Tarencie (Włochy) i Belgradzie (Serbia)[5]. To trzęsienie ziemi okazało się tragiczne w skutkach – zginęło co najmniej 51 osób[1][6][7], a ponad 3000 innych zostało rannych[2]. Było to najsilniejsze trzęsienie ziemi, jakie nawiedziło Albanię od ponad 40 lat[4]. Do największych zniszczeń doszło w mieście Durrës, które znalazło się w bezpośrednim otoczeniu epicentrum. Wstrząsy odczuwalne były w promieniu kilkuset kilometrów, w państwach ościennych: Macedonii Północnej, Grecji, Serbii, Włoszech, a nawet w odległej Szwajcarii[8].
Położenie tektoniczne
Albania położona jest w regionie, który charakteryzuje się intensywną aktywnością sejsmiczną. Okolice Morza Śródziemnego stanowią strefę kolizji dwóch głównych płyt litosfery: afrykańskiej i euroazjatyckiej. Granica kontaktu tych dwóch płyt wyznacza strefę konwergencji, w której dwie płyty typu kontynentalnego, napierają na siebie, wzajemnie się zgniatając[9]. W okresie 100 lat poprzedzających wstrząsy z 2019 roku w tym regionie (w odległości nie większej niż 150 km od epicentrum) doszło do siedmiu trzęsień ziemi równych lub silniejszych niż 6 MW. W 1979 roku doszło do najtragiczniejszego w skutkach tego typu wydarzenia (6,9 MW), które oddalone było o 70 km na północny wschód od tego z 2019 roku – w Czarnogórze. Zginęło tam wówczas 135 osób: 100 w Czarnogórze i 35 w Albanii[3].
Przebieg trzęsienia ziemi
Trzęsienie ziemi w Albanii odnotowane zostało 26 listopada 2019 r. o godzinie 2:54 UTC (czas lokalny: 3:54). Magnituda wstrząsu wyniosła 6,4 MW. Epicentrum zlokalizowane było w strefie wybrzeża morskiego, 7 km na północ od albańskiego portu w Durrës i blisko 30 km na zachód od Tirany. Zjawisko to było zlokalizowane niemal w tym samym miejscu, co trzęsienie ziemi, które miało miejsce 21 września tego samego roku[8].
Siła tego wstrząsu była tak duża, że zarejestrowany został na zapisach monitoringu aktywności sejsmicznej w obejmującej terytorium Polski i strefę przygraniczną[10] sieci obserwacyjnej państwowej służby geologicznej (PSG_Sejs_NET); na stacji sejsmicznej państwowej służby geologicznej we wsi Hołowno (woj. lubelskie) zarejestrowany został obraz falowy[8].
Z uwagi na wcześniejsze, mocne wstrząsy (4,4 MW), które odczuwalne były około godzinę wcześniej, duża część mieszkańców z okolicy obszaru epicentralnego opuściło domy; w chwili wystąpienia głównego wstrząsu pozostawali poza budynkami[8].
Przez pierwsze 24 godziny od głównego wstrząsu zarejestrowanych zostało ponad 500 wstrząsów wtórnych[11], z których cztery były silniejsze niż M5, a także kolejne piętnaście o sile między M4 a M5 (stan na: 23:00 UTC, 28 listopada)[12]. Najsilniejszy wstrząs wtórny wystąpił o godzinie 7:08 CET (UTC+1), mniej niż cztery godziny po wstrząsie głównym, a jego magnituda wyniosła 5,4; to wydarzenie spowodowało wstrząs o intensywności VII (very strong, tłum. bardzo silny)[13].
Wstrząsy wtórne
Data | Czas (UTC) | Magnituda MW | Intensywność | Głębokość | Lokalizacja | Źr. |
---|---|---|---|---|---|---|
26 listopada | 2:59:24 | 5,1 | — | 10 km | 6 km na płn., płn.-zach.[i] od Shijak | [14] |
26 listopada | 3:03:00 | 5,3 | VII | 10 km | 9 km na zach., płn.-zach.[ii] od Vore | [15] |
26 listopada | 6:08:22 | 5,4 | VII | 10 km | 22 km na zach. od Mamurras | [13] |
26 listopada | 7:27:02 | 4,8 | V | 10 km | 21 km zach., płd.-zach.[iii] od Mamurras | [16] |
26 listopada | 12:14:13 | 4,4 | — | 10 km | 12 km na północ od Durrës | [17] |
26 listopada | 13:05:00 | 4,9 | IV | 10 km | 13 km na zachód od Mamurras | [18] |
26 listopada | 15:11:56 | 4,2 | — | 10 km | 19 km na zach., płn.-zach.[ii] od Mamurras | [19] |
26 listopada | 17:19:13 | 4,7 | VI | 10 km | 21 km na północ od Durrës | [20] |
27 listopada | 11:03:35 | 4,1 | III | 10 km | 16 km na zachód od Mamurras | [21] |
27 listopada | 14:45:24 | 5,3 | VI | 12,6 km | 19 km na zach., płd.-zach.[iii] od Mamurras | [22] |
27 listopada | 22:19:00 | 4,3 | III | 10 km | 21 km na płn., płn.-zach.[i] od Durrës | [23] |
27 listopada | 22:50:15 | 4,5 | — | 10 km | 16 km na północ od Durrës | [24] |
27 listopada | 22:51:24 | 4,4 | — | 10 km | 13 km na północ od Durrës | [25] |
27 listopada | 23:02:49 | 4,2 | — | 10 km | 12 km na północ od Durrës | [26] |
28 listopada | 10:25:05 | 4,5 | — | 10 km | 22 km na zach., płd.-zach.[iii] od Mamurras | [27] |
28 listopada | 10:52:42 | 4,9 | IV | 10 km | 23 km na zachód od Mamurras | [28] |
Zniszczenia
W zlokalizowanym w pobliżu epicentrum dużym portowym mieście Durrës, a także we wsi Kodër-Thumanë[a] zniszczenia spowodowane trzęsieniem ziemi były bardzo poważne[29][30]. W Durrës zawaliły się dwa hotele i dwa apartamentowce[30]. W Kodër-Thumanë[a] zawaleniu uległy cztery budynki[30]. Z sąsiednich krajów, a także innych państw europejskich do Albanii przybyły ekipy ratownicze ze specjalistycznym sprzętem, psami tropiącymi i kryzysowym zaopatrzeniem, które miały pomóc w poszukiwaniach oraz zapewnić opiekę osobom bezdomnym[31]. Siły specjalne RENEA kontynuowały poszukiwanie kilku osób, których zaginięcie zgłoszono[32]; z gruzów uratowano co najmniej 45 osób[33].
Zgodnie z oficjalnymi danymi 51 osób zginęło – 25 w Durrës, 25 w Kodër-Thumanë[a] oraz 1 w Lezhë[1]. Wstrząsy wtórne utrudniały poszukiwania zespołom ratunkowym. Początkowo przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia Albanii potwierdzili, że liczba rannych wyniosła ponad 900, z których 731 leczono w szpitalach w Trauma i w Durrës[34].
30 listopada albański premier, Edi Rama, przekazał informację o zakończeniu poszukiwań i akcji ratunkowej, ponieważ uznano, że pod gruzami nie znajdują się już ciała. W tym samym oświadczeniu podał, że ostateczna liczba rannych wyniosła 2000, a według wstępnych ustaleń ponad 4000 osób zostało pozbawionych domów na skutek klęski żywiołowej[6]. Według tych samych wstępnych danych poważnym zniszczeniom uległo ponad 1465 budynków w stolicy, Tiranie, oraz około 900 w pobliskim Durrës[35].
Z powodu trzęsienia ziemi wysiedlonych zostało 2500 osób, z których część tymczasowo zakwaterowano w namiotach na murawie stadionu Niko Dovana w Durrës, a część w hotelach[30]. Przedstawiciele Turcji ewakuowali z Albanii 23 swoich obywateli do szpitala zlokalizowanego w prowincji Izmir nad Morzem Egejskim[36]. Oddalona o 5 km od epicentrum głównego trzęsienia i niecały kilometr od wtórnego wstrząsu o sile 5,3 MW baza Ashraf-3, z której korzysta 4000 członków Organizacji Bojowników Ludowych Iranu (OBL) i Narodowej Rady Irańskiego Ruchu Oporu (fr. CNRI), uległa znacznym zniszczeniom, a część osób zginęła[37].
Członkowie albańskiej armii zaangażowani w pomoc
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b c Janula Vila: Shuarja e 51 jetëve, orët e ankthit dhe shpresa për t’i gjetur gjallë, historitë tronditëse të 26 nëntorit, lëkundjet që shuan shumë ëndërra (alb.). dosja.al, 2019-12-29. [dostęp 2020-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)].
- ↑ a b EU Leads International Help to Albania Quake Recovery (ang.). voanews.com, 2019-12-02. [dostęp 2019-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-23)].
- ↑ a b USGS: M 6.4 – 16km WSW of Mamurras, Albania (ang.). earthquake.usgs.gov, 2019-11-26. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ a b R. Razak, A. Prifti, B. Westcott, R. Picheta: At least 23 killed, 325 injured, as 6.4-magnitude earthquake strikes Albania (ang.). cnn.com, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ Very Strong earthquake – Albania – November 26, 2019 (ang.). 2019-11-26. [dostęp 2019-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ a b Llazar Semini: Albania earthquake: Search for victims officially ends as death toll reaches 51 (ang.). independent.co.uk, 2019-11-30. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Marc Santora: In Albania, a Race to Save Lives on Ground That Keeps Shaking (ang.). nytimes.com, 2019-11-28. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ a b c d Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Maja Kowalska: Trzęsienie ziemi w Albanii – Państwowy Instytut Geologiczny – PIB. pgi.gov.pl. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ Tomasz Czerwiński, Mirosław Musiatewicz, Maja Kowalska: Trzęsienie ziemi w Albanii – Państwowy Instytut Geologiczny – PIB. pgi.gov.pl, 2019-09-30. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ zespół wykonawców PIG-PIB z Centrum Geozagrożeń: Raport sejsmologiczny państwowej służby geologicznej – sierpień 2019 r. – Państwowy Instytut Geologiczny – PIB. pgi.gov.pl, 2019-09-20. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ Albania Earthquake Sent 523 Aftershocks in 24 Hours (ang.). exit.al, 2019-11-27. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ Latest Earthquakes (ang.). earthquake.usgs.gov, 2019-11-28. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ a b M 5.4 – 22km W of Mamurras, Albania (ang.). earthquake.usgs.gov, 2019-11-26. [dostęp 2019-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-29)].
- ↑ M 5.1 – 6km NNW of Shijak, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 5.3 – 9km WNW of Vore, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.8 – 21km WSW of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.4 – 12km N of Durres, Albania, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.9 – 13km W of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.2 – 19km WNW of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.7 – 21km N of Durres, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-26. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.1 – 16km W of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 5.3 – 19km WSW of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.3 – 21km NNW of Durres, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.5 – 16km N of Durres, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.4 – 13km N of Durres, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.2 – 12km N of Durres, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-27. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.5 – 22km WSW of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ M 4.9 – 23km W of Mamurras, Albania (ang.). United States Geological Survey, 2019-11-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Arkadiusz Grochot: Silne trzęsienie ziemi w Albanii. Są ofiary. rmf24.pl, 2019-11-26. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ a b c d International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies: Information Bulletin (ang.). 2019-11-27. [dostęp 2019-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-27)].Sprawdź autora:1.
- ↑ Llazar Semini: Hopes fade for any more survivors in Albania quake; 46 dead (ang.). apnews.com, 2019-11-28. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Humbi vajzën e mitur nën rrënoja, RENEA shpëton nënën 30-vjeçare në Durrës (alb.). integrimi.al, 2019-11-26. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-27)].
- ↑ A. Shehaj: Të dhënat deri tani: 42 të vdekur, 45 të nxjerrë gjallë e 750 të plagosur (alb.). joqalbania.com, 2019-11-28. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-28)].
- ↑ No. of injured from earthquake rises to 900 (ang.). albaniandailynews.com, 2019-11-29. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Associated Press: Albania Quake Rescues End With Toll at 51 (ang.). nytimes.com, 2019-11-30. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Turkey’s aid will never be forgotten: Albanian PM (ang.). 2019-11-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
- ↑ Devastating earthquake destroys the PMOI/NCR base in Albania, possibly dozens dead, survivors blame Iran (ang.). balkanspost.com, 2019-11-29. [dostęp 2019-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-30)].
Linki zewnętrzne
- Albania: Earthquake – Nov 2019, ReliefWeb (ang.)
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Albania
Flag of Albania
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – Attività delle squadre di ricerca e soccorso. Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – L'esercito albanese allestisce un campo d'accoglienza per gli sfollati. Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.
Shakemap from USGS for the magnitude 6.4, maximum intensity 7.955 earthquake near Usgs Neic Shakemap (12km WSW of Mamurras, Albania), 20.0 km depth.
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – Sfollati in un campo allestito dall'esercito albanese a Durazzo.Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – Immagini dall'alto di edifici crollati in seguito al terremoto. Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – L'area di accoglienza allestita nel campo sportivo di Durazzo. Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.
Autor: Mikenorton, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bull's eye graphic for use with earthquake location maps
Autor: Dipartimento Protezione Civile from Italia, Licencja: CC BY 2.0
Durazzo, 27 novembre 2019 – Attività delle squadre di ricerca e soccorso. Il Sistema Nazionale di Protezione Civile si è attivato, su disposizione del Presidente del Consiglio dei Ministri, nell’ambito del Meccanismo Europeo per rispondere alla richiesta di intervento pervenuta dalle autorità albanesi in seguito alla scossa di magnitudo 6.5 che il 26 novembre ha colpito il Paese. Sono al lavoro in Albania oltre duecento uomini tra team dei Vigili del Fuoco e squadre USAR di ricerca e soccorso, personale medico AREU della Regione Lombardia, volontari delle colonne mobili delle Regioni Puglia e Molise, unità cinofile dell’UCIS e della Guardia di Finanza, tecnici del Dipartimento della Protezione Civile.