Trzebownisko

Artykuł50°4′42″N 22°1′59″E
- błąd39 m
WD50°4'59.9"N, 22°3'0.0"E
- błąd14 m
Odległość1406 m
Trzebownisko
wieś
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo podkarpackie
Powiatrzeszowski
GminaTrzebownisko
Wysokośćok. 200 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)3713[1]
Strefa numeracyjna17
Kod pocztowy36-001[2]
Tablice rejestracyjneRZE
SIMC0664651[3]
Położenie na mapie gminy Trzebownisko
Mapa konturowa gminy Trzebownisko, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Trzebownisko”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Trzebownisko”
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego
Mapa konturowa powiatu rzeszowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Trzebownisko”
Ziemia50°04′42″N 22°01′59″E/50,078333 22,033056
Strona internetowa
Historyczna pieczęć gminna

Trzebowniskowieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Trzebownisko[4][3]. Jest siedzibą gminy Trzebownisko. Wieś ma 3117 mieszkańców.

Prywatna wieś szlachecka, położona w województwie ruskim, w 1739 roku należała wraz z folwarkiem do klucza Łąka Lubomirskich[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Miejscowość jest siedzibą parafii św. Wojciecha i Niepokalanego Poczęcia NMP, należącej do dekanatu Rzeszów Północ, diecezji rzeszowskiej[6].

Wieś położona nad Wisłokiem, na równinie Pradoliny Podkarpackiej, 5 km na północ od Rzeszowa.

Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna, Ludowy Klub Sportowy i Koło Gospodyń Wiejskich.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Trzebownisko[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0664668Na Łaniuczęść wsi
0664674Na Ujezdnemczęść wsi
0664680Pasternikczęść wsi
0664697Przy Mościeczęść wsi
0664705Spinyczęść wsi
0664711Zadworzeczęść wsi
0664728Zagumnieczęść wsi
0664734Zawodzieczęść wsi

Historia

Wieś powstała w XIV wieku.

Trzebownisko powstało prawdopodobnie w połowie XIV wieku. Wieś została osadzona na karczunku leśnym. W źródłach pojawia się w 1415 roku. Początkowo należała do Rzeszowskich. Pod koniec XV wieku przeszła w ręce Pileckich z Łańcuta, a później kolejno do Lubomirskich, Sanguszków, Morskich i Jędrzejowiczów. W roku 1892 wieś posiadała 218 domów i 978 mieszkańców. W 1933 wieś została siedzibą gminy, która prócz dzisiejszych wsi składała się jeszcze z Miłocina i Staromieście (obecnie dzielnica miasta Rzeszowa). Podczas okupacji była silnym ośrodkiem oporu różnych ugrupowań (m.in. była siedzibą komitetu PPR okręgu rzeszowskiego[7]). Z tego powodu w latach 19431944 przeżywała represje okupantów, za co w roku 1974 została odznaczona Krzyżem Grunwaldu. Obecnie wieś zajmuje 760 ha, a zamieszkuje ją 3082 osoby. Wieś jest duża i rozwinięta, nie posiada kształtu żadnej typowej wsi. Na terenie wsi znajduje się gospodarstwo szklarniowe i zakład mleczarski "Mlekovita" (dawniej Rzeszowskiej Spółdzielni Mleczarskiej „Resmlecz”). Ponadto działa tu wiele mniejszych podmiotów gospodarczych. W środku wsi znajduje się szkoła podstawowa, obok niej powstał nowoczesny budynek gimnazjum. Obok szkoły stoi pomnik ku czci zabitym mieszkańcom wsi i żołnierzom radzieckim, a dalej kościół parafialny pw. Św. Wojciecha. We wsi działają takie organizacje jak: Ochotnicza Straż Pożarna, Ludowy Klub Sportowy, Koło Gospodyń Wiejskich, Stowarzyszenie Przyjaciół Trzebowniska i inne. W sieci działa również pierwszy na Podkarpaciu Wiejski Serwis Internetowy.

W 1973 r. wieś została odznaczona Krzyżem Grunwaldu II klasy.

Składa się z następujących części: Zadworze - od znajdującego się tutaj dawniej dworu. Obecnie znajduje się tutaj kościół, budynek Urzędu Gminy i wiele nowych budynków mieszkalnych, a także dawne zabudowania podworskie Spiny - które zostały odłączone od Łąki i przyłączone do Trzebowniska w latach 80. XX wieku. Nazwa pochodzi od położenia między Trzebowniskiem a Terliczką. Przysiółek ten „spina” obie wsie. Zawodzie - leżące za mostem na Wisłoku, które powstało w II połowie XIX w. Szybki rozwój tej dzielnicy nastąpił w ostatnich dziesięcioleciach XX wieku Koniec - przy drodze do Zaczernia

Urodził się tu Józef Kogutek – działacz komunistyczny, oficer GL i AL.

Przypisy

  1. Strona gminy,sołectwo Trzebowisko
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1299 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Rejestr TERYT
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Adam Homecki, Rozwój terytorialny latyfundium Lubomirskich (starszej gałęzi rodu) w latach 1581-1754, w: Studia Historyczne, rok V, zeszyt 3 (58), 1972, s. 436.
  6. Parafia na stronie diecezji
  7. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945", Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 624

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Trzebownisko, kościół parafialny.jpg
Autor: trzebo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kościół parafialny pw. św. Wojciecha w Trzebownisku
Herb wsi Trzebownisko.jpg
Autor: trzebo, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Herb wsi Trzebownisko (stary)