Trzemesna
| Artykuł | 49°57′16″N 21°4′56″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°59'N, 21°5'E, 49°57'11.16"N, 21°4'52.39"E |
| - błąd | 19511 m |
| Odległość | 1284 m |
| wieś | |
 Las na stoku Trzemeskiej Góry | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 440[1] |
| Strefa numeracyjna | 14 |
| Kod pocztowy | 33-170[2] |
| Tablice rejestracyjne | KTA |
| SIMC | 0834521 |
Położenie na mapie gminy Tuchów _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Tuchów") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
 49°57′16″N 21°04′56″E/49,954444 21,082222 | |
Trzemesna – małopolska wieś leżąca na stoku Trzemeskiej Góry, zajmuje północno-wschodni obszar gminy Tuchów w powiecie tarnowskim. Przez wieś przebiega droga powiatowa K1380[3]. W Trzemesnej znajduje się kościół parafialny i niepubliczna szkoła podstawowa. Miejscowość graniczy z Szynwałdem, Karwodrzą, Łękawką i Łękawicą.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Nazwa
Pisownia nazwy wsi na przestrzeni wieków się zmieniała. Pojawiały się nazwy: Trzemeschno (1536), Trzemesna (1581), Trzemszna (1644), Strząmesna (1772), Trzemeśnia (1934). Mieszkańcy używali gwarowej nazwy Czomesna[4]. W rejestrze TERYT nazwa wsi brzmiała: Trzemeszna.
1 stycznia 2013 roku rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji wieś zmieniła nazwę Trzemeszna na obecną. Zmianę uzasadniono tym, że nazwa Trzemesna stosowana jest w dokumentacji prowadzonej przez wszystkie instytucje działające na terenie powiatu tarnowskiego[5].
Trzemcha oznaczała w języku staropolskim bezdroże, kąty, zarośla, co odpowiada miejscowemu terenowi. Na pograniczu Trzemesnej oraz Szynwałdu znajduje się pagórek, otoczony podmokłymi łąkami, na którym rosną czeremchy i zwany jest Czermanicha[6].
Części wsi
Integralnymi częściami Trzemesnej są: Dół, Galia, Góra, Kocioł, Od Prebendy[7].
Historia
Trzemesna powstała w I. połowie XIV wieku jako wieś rycerska należąca do rodu Tarnowskich. Wieś należała do parafii św. Mikołaja w Łękawicy. W latach 70. XVI wieku Trzemesna była częścią dóbr tarnowskich wojewody kijowskiego Konstantego Wasyla Ostrogskiego[8]. Do II wojny światowej istniało leśnictwo Trzemesna, które wchodziło w skład dóbr Gumniska książąt Sanguszków[9].
W sierpniu 1944 w trzemiesieńskiej leśniczówce mieścił się szpital polowy I Batalionu „Barbara” 16. pp Armii Krajowej. Przypomina o tym głaz pamiątkowy odsłonięty 27 maja 2017 roku[10]. 13 października 1944 w Trzemesnej rozbił się amerykański bombowiec typu B-24 „Liberator” należący do 781. Dywizjonu 465. Grupy Bombowej. Załoga wyskoczyła na spadochronach, siedmiu żołnierzy trafiło do niewoli niemieckiej (jednego z nich ujęto dopiero po sześciu tygodniach). Dowódca i radiooperator ukryci zostali przez partyzantów, po dwóch dniach przeprowadzono ich do Tarnowa. Po przesunięciu się linii frontu zostali przekazani Rosjanom i 21 lutego 1945 wrócili do bazy Pantanella we Włoszech[11]. 11 czerwca 2017 roku w Trzemesnej odsłonięto tablicę upamiętniającą tę katastrofę[12].
W 1980 roku we wsi erygowano samodzielną parafię pw. Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej[13]. W 1984 rozpoczęto prace przy budowie kościoła. 1 lipca 1990 konsekracji trzemiesieńskiej świątyni dokonał biskup Władysław Bobowski[14].
Przypisy
- ↑ Wieś Trzemesna w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2017-08-06] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1311 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Powiatowy Zarząd Dróg w Tarnowie. pzdtarnow.neostrada.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-16)]. [dostęp 7 października 2009]
- ↑ Gmina Tuchów - Trzemesna, „www.tuchow.pl” [dostęp 2017-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-01] (pol.).
- ↑ Nowe nazwy miejscowości, www.malopolska.uw.gov.pl [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Trzemesnej, sptrzemesna.superszkolna.pl [dostęp 2019-07-06].
- ↑ Baza TERYT, eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 106.
- ↑ Historia - Nadleśnictwo Gromnik - Lasy Państwowe, www.gromnik.krakow.lasy.gov.pl [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Trzemesna - głaz upamiętniający szpital partyzancki, www.miejscapamiecinarodowej.pl [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Katastrofa Liberatora, „Tuchów – warto zobaczyć” [dostęp 2017-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-20] (pol.).
- ↑ Liberator w Trzemesnej. Odsłonięcie tablicy [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Odpust w szczęśliwej krainie - Trzemesnej [dostęp 2017-08-06] (pol.).
- ↑ Parafia Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Trzemesnej, www.trzemesna-wiz.diecezja.tarnow.pl [dostęp 2017-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-06] (ang.).
Linki zewnętrzne
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: DentArt, Licencja: CC BY-SA 4.0
Trzemesna. Las na stoku Trzemeskiej Góry