Trzonolinowiec
Trzonolinowiec (budynek trzonowo-cięgnowy[1]) – wielokondygnacyjny szkieletowy budynek przeznaczony do przebywania w nim ludzi (biura, mieszkania).
Konstrukcja
Jest to najbardziej zaawansowany konstrukcyjnie ustrój szkieletowy z zastosowaniem sprężeń[1]. Tego typu budynki są rzadkością w Europie. Podstawą konstrukcji jest żelbetowy trzon, przenoszący pionowe obciążenia ściskające na fundament budynku. Na nim osadzone są stropy w postaci sprężonych platform zawieszonych na stalowych linach. Liny – elementy rozciągane zamocowane są do szczytu trzonu i przenoszą na niego ciężar stropów, są także zakotwione na poziomie parteru dla usztywnienia konstrukcji. Najniższe piętro zawieszone jest nad niezabudowaną przestrzenią wokół trzonu. W przeciwieństwie do tradycyjnych budynków, które budowane są od dołu, trzonolinowiec budowany był od najwyższego piętra[2].
Budynki o konstrukcji trzonolinowej
- Wrocław: Trzonolinowiec
- Katowice: Stalexport (wieżowce)
- Gdańsk: Zieleniak
- Warszawa: dawny budynek firmy Ciech S.A.[3]
- Johannesburg: Standard Bank Centre(ang.)
- Monachium: Wieżowiec BMW
- Londyn: St. Helen’s(ang.)
- Londyn (budynki zostały już rozebrane): 122 Leadenhall Street oraz 20 Fenchurch Street
- Southampton: Faraday Tower, University of Southampton
- Dublin: siedziba Centralnego Banku Irlandii na Dame Street
- Vancouver: The Cube(ang.)
- Madryt: Torres de Colón
- Hongkong: HSBC Building(ang.)
- Hamburg: Finnlandhaus(niem.)
- Hannover (rozebrany): Hängehaus
- Louisville: Kaden Tower(ang.)
- Madryt: Edificio Castelar(hiszp.)
- Antwerpia: BP-building
- Wuppertal: Stadtsparkasse Wuppertal(niem.)
- Eindhoven: Gebouw VB (Philips Nederland)
- Sofia: budynek KNSB (CITUB)
Galeria
Trzonolinowiec we Wrocławiu
Stalexport w Katowicach
Zieleniak w Gdańsku
Wieżowiec BMW w Monachium
Torres de Colón w Madrycie
(c) David Martin, CC BY-SA 2.0Faraday Tower w Southampton
The Cube w Vancouver
Standard Bank Centre w Johannesburgu
St. Helen’s podczas budowy w 1968 roku w Londynie
HSBC Building w Hongkongu
(c) Staro1, CC-BY-SA-3.0Finnlandhaus w Hamburgu
Stadtsparkasse Wuppertal
Przypisy
- ↑ a b Andrzej Ajdukiewicz, Jakub Mames: Konstrukcje sprężone. Warszawa: Arkady, 1984, s. 349–355. ISBN 83-213-3181-5.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 921. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ Biurowiec Ciech, Warszawikia [dostęp 2021-10-26] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC BY-SA 3.0
Wieżowce Stalexportu w Katowicach.
Autor: WiNG, Licencja: CC BY 3.0
Facade of HSBC Hong Kong headquarters building, and others.
(c) David Martin, CC BY-SA 2.0
Faraday Tower, University of Southampton Viewed from the new Education, Engineering and Entrance building
Autor: Triplecaña, Licencja: CC BY-SA 4.0
Torres de Colón es el nombre que recibe un rascacielos ubicado en la plaza de Colón de Madrid (España).
Autor: Abirkill, Licencja: CC BY 3.0
A photograph of the Qube building in Vancouver, Canada, taken from the roof of a nearby apartment building.
Autor: Johannesburg Heritage Foundation, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is the Standard bank centre in the city of Johannesburg South Africa
Eksperymentalny budynek wysokościowy o konstrukcji trzono-linowej, wznoszony na narożniku ul. Kościuszki i ul. Dworcowej. Wiosna 1965.
Autor: Fahrmass, Licencja: CC BY-SA 4.0
Trzonolinowiec Wuppertaler Sparkasse
Autor: Tomasz Sienicki [user: tsca, mail: tomasz.sienicki at gmail.com], Licencja: CC BY 1.0
Zieleniak, Gdańsk, Poland
BMW Vierzylinder-Turm
Autor: Photographed by Piotr Karpiewski, Wroclaw, Poland. The architects of the depicted building: Andrzej Skorupa, Jacek Burzyński, Licencja: CC BY 3.0
The Trzonolinowiec is a rare example of buildings that have been build from top to bottom (finished in 1967 in Wroclaw, Poland). Originally its storys have been hanging on the steel ropes, anchored only by the solid core. They have been immobilized later, as their movements were uncomfortable for the occupants.
(c) Staro1, CC-BY-SA-3.0
Hamburg, Finnlandhaus. Architekt: Helmut Hentrich (1905-2001).
Autor: arthurcarne123, Licencja: CC BY 2.0
Commercial Union tower under construction in 1968