Trzy Strzały

Symbol Trzech Strzał
Oryginalny symbol Trzech Strzał z 1932 r.

Trzy Strzały (niem. Drei Pfeile) – symbol zaprojektowany w 1931 roku przez Rosjanina Siergieja Czachotina i Niemca Karla Mierendorffa[1] dla niemieckiej socjaldemokratycznej organizacji antyfaszystowskiej Front Żelazny[2]. Jest jednym z symboli światowego ruchu antyfaszystowskiego[2].

Symbolika

Pierwotnie Trzy Strzały miały symbolizować polityczną, ekonomiczną i fizyczną siłę robotników[3], jednak według najpopularniejszej wersji oznaczają one trzy wrogie socjaldemokracji idee[4][2]:

Według interpretacji stosowanej przez Akcję Antyfaszystowską oznaczają one sprzeciw wobec[5]:

W zamyśle autorów i zgodnie z pierwotną wykładnią miały one symbolizować socjaldemokratyczny ruch sprzeciwu wobec reakcji, kapitalizmu i faszyzmu[2][6]. Miały też symbolizować jedność, aktywność i dyscyplinę, czyli to, co powinno charakteryzować przeciwników faszyzmu[6]. W czasach kampanii wyborczych przed wojną kojarzono je np. ze zbiorem: pokój, wolność i chleb, symbolem jedności, karności i aktywności proletariatu albo sprzeciwem wobec Hitlera, arystokracji i kapitalizmu[6]. W listopadzie 1932 r., produkowano nawet paczki papierosów z nadrukiem trzech strzał[6].

Kiedy faszyści próbowali ośmieszyć trzy strzały, przemieniali je w znak trzech parasoli, w odpowiedzi antyfaszyści zaczęli strzały rysować bliżej siebie, tak, aby się nic nie zmieściło wewnątrz[6]. W odpowiedzi hitlerowcy rysowali na plakatach trzy strzały przełamane pośrodku i umieszczali nad nimi swastykę[6]. W kontrze dorabiano ostrza w miejscu przełamania strzał, a swastykę przebijano na wylot[6].

Historia

W 1931 roku Czachotkin, wspólnie z działaczem Niemieckiej Partii Socjaldemokratycznej Karolem Mierendorfem, postanowili wykorzystać naukowe analizy nazistowskiej propagandy do stworzenia symbolu dla niemieckiego ruchu socjaldemokratycznego[2]. Uruchomili kampanię zatytułowaną „Trzy strzały przeciw swastyce”, w ramach której po raz pierwszy zaczęto powszechnie używać symbolu trzech strzał[2].

Czachotkin twierdził, że bezpośrednią inspiracją dla symbolu był obraz, który zobaczył w Heidelbergu: namalowana na murze swastyka, którą ktoś przekreślił za pomocą kredy – świadectwo wizualnej walki partyzanckiej toczącej się w przestrzeni publicznej[2]. Czachotkin uważał też, że trzy strzały jako znak zawsze będą silniejsze od symbolu nazistowskiego, niezależnie od tego czy zostaną umieszczone nad czy pod nim: nawet gdyby ktoś próbował zamalować trzy strzały za pomocą swastyki to ta wciąż wyglądałaby ona na przebitą liniami logotypu[2][6].

W czerwcu 1932 roku trzy strzały stały się oficjalnym znakiem Frontu Żelaznego[2]. Z symbolu szybko zaczęła korzystać także sam Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, która użyła na plakacie wyborczym z listopada 1932 roku[2]. W tej wersji trzy strzały przebijały symbole Niemieckiej Partii Komunistycznej, monarchistycznej frakcji Niemieckiej Partii Centrum oraz Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników atakując ich liderów: odpowiednio Ernsta Thälmanna, Franza Papena oraz Adolfa Hitlera[2].

W latach 30. używały go liczne socjaldemokratyczne organizacje i partie polityczne, m.in. Francuska Sekcja Międzynarodówki Robotniczej, francuska Partia Socjalistyczna Robotników i Chłopów, Socjaldemokratyczna Partia Austrii czy Ogólno-Żydowski Związek Robotniczy “Bund” w Polsce. Większość z nich w okresie powojennym przestała istnieć albo zaniechała używania trzech strzał jako oficjalnego symbolu w czasie przemian jakie przeszły one w drugiej połowie XX wieku[2].

We wrześniu 1932 r., na zjeździe w Liège, znak ten przyjęła Socjalistyczna Międzynarodówka Sportowa, zrzeszająca robotnicze stowarzyszenia sportowe[6]. Piłkarski zespół robotników z Warszawy, który w listopadzie 1933 r. rozegrał towarzyski mecz w Gdańsku miał w klapy wpnięty symbol, "ku nienawiści band hitlerowskich"[6].

Trzy Strzały są powszechnie używane przez ugrupowania lewicowe i antyfaszystowskie[7] np. Socjaldemokratyczną Partię Austrii[8], są elementem logotypu portugalskiej Partii Socjaldemokratycznej[2]. Przestały być jednak oficjalnym symbolem części partii m.in. SPÖ i francuskiej Partii Socjalistycznej[9]. W Polsce używają ich m.in. Polska Partia Socjalistyczna i Akcja Socjalistyczna[10].

Galeria

Symbole podobne

Sześć Strzał - symbol CHP

Socjaldemokratyczna Republikańska Partia Ludowa w Turcji od początku swojego istnienia używa jako symbolu Sześć Strzał symbolizujących idee kemalizmu: republikanizm, równość, laicyzm, reformizm, nacjonalizm[11] i etatyzm.

Przypisy

  1. ↑ Przemysław Leniak: Graficzne symbole PPS - znaczki organizacyjne cz. II. leniak.salon24.pl, 2015-03-12. s. 2.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m Trzy strzały — Rok antyfaszystowski, rokantyfaszystowski.org [dostęp 2020-06-27].
  3. ↑ Die Eiserne Front, www.reichsbanner.de [dostęp 2019-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-07] (niem.).
  4. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
  5. ↑ Symbol Trzech Strzał, Pod Brukiem Leży Plaża [dostęp 2018-12-09] (pol.).
  6. ↑ a b c d e f g h i j Trzy strzały przeciw faszystom, Przegląd, 12 stycznia 2020 [dostęp 2020-06-27] (pol.).
  7. ↑ Symbol Trzech Strzał. „Pod Brukiem Leży Plaża”. 2/2014, 2014. Warszawa. [dostęp 2016-09-07]. 
  8. ↑ Parteisymbole | Symbole | Kunst und Kultur im Austria-Forum, austria-forum.org [dostęp 2018-12-09] (niem.).
  9. ↑ Maurice Agulhon, Annette Becker, Evelyne Cohen, La République en représentations, Google Bokks [dostęp 2018-12-09].
  10. ↑ Tomasz Truskawa, Niech się święci 1 maja!, Niezalezna.pl, 1 maja 2015.
  11. ↑ Nacjonalizm w lewicowej definicji Kemala Atatürka oznacza jedność narodu tureckiego i jego swobodny dostęp do nauki i kultury. Różni się więc od klasycznego prawicowego nacjonalizmu – panturkizmu.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

PSOP.png
Autor: Jujuclodoaldien, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logo parti politique
SDAPOe logo.svg
Logo der SDAPÖ Partei bis 1934
Polish Bund logo, 1947.svg
Autor: Dahn, Licencja: CC BY-SA 4.0
Logo of the Polish Bund in 1947, with the three arrows of anti-fascism and the name Bund (בּונד). Based on reproduction in David Slucki, The International Jewish Labor Bund after 1945: Toward a Global History, p. 64, Rutgers University Press, 2012.
Flag of the Social Democratic Party of Austria.svg
Autor: Turtle-bienhoa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Flag of the Social Democratic Party of Austria.
Drei Pfeile.svg
Antifaschistischer Freundeskreis
Standards for Roter Frontkämpferbund, c. 1925, and Iron Front (Eiserne Front), 1932 - Braunschweigisches Landesmuseum - DSC04754.JPG
Exhibit in the Braunschweigisches Landesmuseum, Braunschweig, Germany. This work is in the public domain because the creator(s) died more than 70 years ago.
Three Arrows election poster of the Social Democratic Party of Germany, 1932 - Gegen Papen, Hitler, Thälmann.jpg
Autor: Plakatsammlung Karl Fritz, Licencja: CC BY 4.0
Election poster of the Social Democratic Party of Germany, 1932, with Three Arrows symbol representing resistance against reactionary conservatism, Nazism and Communism, with the slogan "Gegen [Against] Papen, Hitler, Thälmann."