Trzy Tarcze

Herb
Herb XV-wiecznym Armorialu Lyncenich (w lewym dolnym rogu)
Strona z Tablic odmian herbowych Chrząńskiego. Herb Trzy Tarcze w prawym górnym rogu

Trzy Tarcze (Schilde, Stretkowski)polski herb szlachecki, używany przez kilka rodzin.

Opis herbu

Opis z wykorzystaniem klasycznych zasad blazonowania:

W polu czerwonym trzy tarcze srebrne (2 i 1). Klejnot: Trzy pióra strusie. Labry czerwone, podbite srebrem.

Na przedstawieniu z XVI-wiecznej polichromii w Grębieniu, tarcze są złote.

Teodor Chrząński w Tablicach odmian herbowych przypisał herbowi temu pole błękitne.

Aż do XX wieku herb rysowano bez klejnotu, dopiero w Uzupełnieniach do Księgi Herbowej Rodów Polskich przypisano mu trzy pióra strusie w klejnocie. Rekonstrukcję taką przyjął Tadeusz Gajl, za którym zamieszczono powyższy opis.

Najwcześniejsze wzmianki

Herb znany w średniowieczu tylko z przedstawień ikonograficznych. Bez żadnego podpisu ukazany został w herbarzu Lyncenich (XV wiek) i Bergshammar (XV wiek). Herb widnieje też w Stemmata polonica, czyli wydanym w 1540 roku rękopisie Klejnotów Długosza[1]. XVI-wieczne przedstawienia herbu pochodzą z rękopisu dołączonego do herbarzyka Ambrożego z Nysy, Panoszy Paprockiego (1575), oraz z polichromii z początku XVI w Grębieniu koło Wielunia[2].

Etymologia

Nie zachowała się oryginalna, średniowieczna nazwa herbu. Trzy Tarcze, jak i Schilde (pisane również jako Silte) to nazwy pochodzące z XVI wieku, urobione od godła[2].

Herbowni

Tadeusz Gajl wymienia następujące rody herbownych uprawnionych do posługiwania się tym herbem:

Streczkowski (Stretkowski), Strybel.

Wedle opinii Polaczkówny, herb ten miał przysługiwać pierwotnie łużyckiej rodzinie Kołowasów. Józef Szymański nie wyklucza łużyckiego pochodzenia herbu i jego pierwotnego związania z pograniczem śląskim[1].

W Polskim Słowniku Biograficznym jako używający tego herbu wymieniany jest Teodor Chrząński, autor rękopisu Tablic odmian herbowych. W samych jednak Tablicach, herb autora ma odmienny klejnot, jest to odmiana herbu Trzy Tarcze.

Bibliografia

  • Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1.

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. a b Józef Szymański: Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego. Warszawa: PWN, 1993, s. 281-282. ISBN 83-01-09797-3.
  2. a b Józef Szymański: Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku. Warszawa: DiG, 2001, s. 299-300. ISBN 83-7181-217-5.

Media użyte na tej stronie

Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
Bergshammarsamlingen (page 294).jpg
Strona 294 Kodeksu Bergshammar z polskimi herbami
POL COA Trzy Tarcze.svg
Autor: Projekt graficzny: Tadeusz Gajl,  :POL COA blank.svg: Tadeusz Gajl, vector version: Bastian, Other elements: Avalokitesvara Inkscape-ws.svg Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Trzy Tarcze