Tuberoza

Tuberoza
Ilustracja
Tuberoza bulwiasta
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządszparagowce
Rodzinaagawowate
Rodzajtuberoza
Nazwa systematyczna
Polianthes L.
Sp. Pl. 316. 1753[3]

Tuberoza (Polianthes L.) – wyodrębniany w historycznych ujęciach taksonomicznych rodzaj roślin z rodziny agawowatych, do którego zaliczano 13 gatunków roślin występujących głównie w Meksyku[4]. Na początku XXI wieku, na podstawie wyników badań filogenetycznych, został on uznany za synonim rodzaju agawa[5][6].

Systematyka

Pozycja i podział według systemu APG II (2003) i APweb (2001...)

Rodzaj należy do rodziny agawowatych Agavaceae Endl. wchodzącej w skład linii rozwojowej obejmującej hiacyntowate Hyacintheaceae, Themidaceae i Aphyllanthaceae. Klad ten wchodzi w skład rzędu szparagowców (Asparagales), stanowiący z kolei jeden z kladów jednoliściennych[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd liliopodobne (Lilianae Takht.), rząd agawowce (Agavales Hutch.), rodzina agawowate (Agavaceae Endl.), rodzaj tuberoza (Polianthes L.)[7].

Wykaz gatunków[8][5]
  • Polianthes bicolor E.Solano, Camacho & García-Mend.Agave bicolor (E.Solano & García-Mend.) Thiede & Eggli
  • Polianthes densiflora (B.L.Rob. & Fernald) ShinnersAgave confertiflora Thiede & Eggli
  • Polianthes durangensis RoseAgave palustris (Rose) Thiede & Eggli
  • Polianthes elongata RoseAgave producta Thiede & Eggli
  • Polianthes geminiflora (Lex.) RoseAgave coetocapnia subsp. coetocapnia
  • Polianthes howardii Verh.-Will.Agave howardii (Verh.-Will.) Thiede & Eggli
  • Polianthes longiflora RoseAgave dolichantha Thiede & Eggli
  • Polianthes michoacana M.Cedano, Delgad. & EncisoAgave michoacana (M.Cedano, Delgad. & Enciso) Thiede & Eggli
  • Polianthes montana RoseAgave rosei Thiede & Eggli
  • Polianthes multicolor E.Solano & DávilaAgave multicolor (E.Solano & Dávila) Thiede
  • Polianthes nelsonii RoseAgave neonelsonii Thiede & Eggli
  • Polianthes oaxacana García-Mend. & E.SolanoAgave oaxacana (García-Mend. & E.Solano) Thiede
  • Polianthes palustris RoseAgave palustris (Rose) Thiede & Eggli
  • Polianthes platyphylla RoseAgave platyphylla (Rose) Thiede & Eggli
  • Polianthes pringlei RoseAgave neopringlei Thiede & Eggli
  • Polianthes sessiliflora (Hemsl.) RoseAgave apedicellata Thiede & Eggli
  • Polianthes tuberosa L. (tuberoza bulwiasta) ≡ Agave amica (Medik.) Thiede & Govaerts
  • Polianthes zapopanensis E.Solano & Ríos-GómezAgave zapopanensis (E.Solano & Ríos-Gómez) Thiede

Zastosowanie

Jeden gatunek (tuberoza bulwiasta) jest uprawiany jako roślina ozdobna oraz do produkcji perfum[4].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-05] (ang.).
  3. C. Linnaeus: Species plantarum: exhibentes plantas rite cognitas, ad genera relatas, cum differentiis specificis, nominibus trivialibus, synonymis selectis, locis natalibus, secundum systema sexuale digestas. T. 1. Holmiae: Impensis Laurentii Salvii, 1753, s. 316. (łac.)
  4. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  5. a b Plants of the World Online (ang.). The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-07-12].
  6. Thiede J., Eggli U.. Einbeziehung von Manfreda Salisbury, Polianthes Linné und Prochnyanthes S. Watson in Agave Linné (Agavaceae). „Kakteen und Andere Sukkulenten”. 50, s. 109-113, 1999. 
  7. James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Polianthes według Reveala
  8. Polianthes. W: The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-03-19].

Media użyte na tej stronie