Tubylczy Amerykanie
Tubylczy Amerykanin (inaczej rdzenny Amerykanin, czasem też „rodowity Amerykanin”, ang. Native American) – wieloznaczne pojęcie, które w zależności od autora i kontekstu może oznaczać:
- przedstawiciela autochtonicznej ludności obu Ameryk, czyli ludów tubylczych, które zamieszkiwały Nowy Świat przed początkiem europejskiej kolonizacji. Do tubylczych Amerykanów zalicza się Indian obu Ameryk, Inuitów (Eskimosów) i Aleutów z północnej części Ameryki Północnej, a czasem też tubylczych Hawajczyków i Metysów. Pojęcia „tubylczy Amerykanin” w tym rozumieniu używa się w wielu krajach, w tym w Polsce (gdzie zwykle oznacza w uproszczeniu tyle, co „Indianin”) i w USA (gdzie ma także inne znaczenia).
- członka rdzennej ludności Stanów Zjednoczonych (przedstawiciela amerykańskich Indian lub tubylców Alaski, określanych także łącznie jako AIAN, ang. American Indian/Alaskan Native). Określenia „tubylczy Amerykanin” (ang. Native American) w tym rozumieniu używa się zwłaszcza w USA i Kanadzie (gdzie ma też inne znaczenia). Części Polaków, nie znających opinii tubylczych społeczności z USA, to preferowane przez wielu amerykańskich Indian pojęcie kojarzy się z „polityczną poprawnością” – podobnie jak nazywanie czarnych potomków niewolników z USA – Afroamerykanami.
- każdą osobę urodzoną w Stanach Zjednoczonych (lub szerzej – na kontynencie amerykańskim, ang. native American), niezależnie od jej pochodzenia (w tym członków jednej z powyższych grup) – w odróżnieniu od osób napływowych (imigrantów do USA lub Ameryki w ogóle).
- członka Native American Party – nacjonalistycznego ruchu politycznego, działającego w USA w połowie XIX w. (zwanego czasami ruchem Know Nothing). W tym rozumieniu określenie to używane jest rzadko i niemal wyłącznie w Stanach Zjednoczonych.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- W Ameryce Północnej jest coraz więcej prawdziwych Indian. eduskrypt.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-10)].
- Tubylczy Amerykanie – zarys historii Indian amerykańskich. alicja_sl.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-15)].
Media użyte na tej stronie
Native Americans
1. Aleut
2. Tlingit
3. 4. Inuit Nuggasak (woman) and Tigianniak (man), from Hebron (Labrador)
5.
6. Crow Indian
7. Blackfeet
8. en:Ojibwa
9. 10.
11. Shoshone
12. Dakota Sioux
13.
14. Mandan
15. Apache
16. Pueblo
17. Mexican Indian
18.
19. Omaguas
20. 21. Botocudo (man and woman)
22. 23. Ticuna (man and woman)
24.
25. Peruvian from Cerro de Pasco
26.
27.
28.
29. Moxos people
30.
31. Patagonian
32. Mapuche