Tumult (czasopismo)

Tumult

Podziemne wydania czasopisma „Tumult”
Państwo	Polska
Tematyka	społeczno-kulturalna
Pierwszy numer	1988
Ostatni numer	1996

Tumult – niezależne pismo społeczno-kulturalne ukazujące się w Krakowie w latach 1988–1996.

Historia

Pismo zostało założone w roku 1988 dzięki wsparciu finansowemu organizacji zachodnich, po raz pierwszy szerzej promowane na Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Mistrzejowicach. Po przemianach politycznych 1989 r. redakcja rozpadła się, a jej członkowie zajęli się inną działalnością. Pismo przez jakiś czas było kontynuowane przez Łukasza Guzka i Marię Annę Potocką, zmieniając charakter na środowiskowy przegląd ideo-graficzny, zajmujący się głównie najnowszą plastyką. W sumie ukazało się 12 (w tym 7 za czasów pierwszej redakcji).

Profil

Początkowo „Tumult” miał charakter polityczno-społeczny, z artykułami dotyczącymi plastyki. Brakowało w nim współczesnych tekstów literackich. W tym czasie powstała w Krakowie grupa złożona głównie z byłych studentów polonistyki i historii sztuki, która zamierzała wydawać periodyk „Camera Obscura”. Gdy redakcje te się połączyły, pismo szybko stało się jednym z ważniejszych wydawnictw podziemnych. „Tumult” wyróżnił się formatem (A-4) oraz bogatą szatą graficzną. Zamieszczał dużo fotografii, grafik oraz miał kolorową wkładkę. W owych czasach był to standard nieosiągalny nawet dla wielu pism wychodzących oficjalnie. Także zamieszczane teksty powodowały, że pismo to było najgroźniejszym konkurentem „brulionu”. W „Tumulcie” publikowali zarówno ludzie młodzi zaliczani do tzw. pokolenia brulionu, jak i starsi związani z „Tygodnikiem Powszechnym”. „Tumult” jako pierwszy w Polsce poruszał otwarcie wiele kontrowersyjnych tematów takich jak np.: dzieje walk w Bieszczadach ukazywane także z punktu wiedzenia Ukraińców, sprawę Polaków wcielanych do Wehrmachtu czy celowego niszczenia niemieckich zabytków na Ziemiach Odzyskanych. Oprócz tego ukazywało się tutaj dużo krajowej prozy i poezji oraz liczne przekłady m.in.: Aleksandra Sołżenicyna, Václava Havla, Josefa Škvoreckiego, Saint John Perse'a.

Redaktorzy i autorzy tekstów

Linki zewnętrzne

• „Tumult” w Polskiej Bibliografii Literackiej